เจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่

เจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่
เกิด	พ.ศ. 2446
เสียชีวิต	พ.ศ. 2528 (82 ปี)
คู่สมรส	เจ้าแสงดาว ณ เชียงใหม่ ศรีนวล ณ เชียงใหม่
บุพการี	เจ้าราชวงศ์ (เลาแก้ว ณ เชียงใหม่) เจ้าจันทร์จร ณ เชียงใหม่

เรืออากาศโท เจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่ เป็นราชโอรสใน เจ้าราชวงศ์ (เลาแก้ว ณ เชียงใหม่) เจ้าราชวงศ์นครเชียงใหม่ ราชโอรสองค์เดียวในเจ้าอินทวโรรสสุริยวงศ์ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ 8 ประสูติแต่แม่เจ้าทิพเนตรราชเทวี ทรงสมรสกับเจ้าแสงดาว ณ เชียงใหม่ บุตรบุญธรรมในพระราชชายา เจ้าดารารัศมี

เจ้าแก้วมงคล เป็นเจ้านายฝ่ายเหนือคนหนึ่งที่ถูกมองว่าอาจจะได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ 10 หากว่าการแต่งตั้งเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่สืบแทนเจ้ากาวิโรรสสุริยวงศ์ ให้สิทธิ์แก่โอรสองค์เดียว คือ เจ้าราชวงศ์ (เลาแก้ว ณ เชียงใหม่) แต่กลับเป็นเจ้าแก้วนวรัฐ อนุชาของเจ้าอินทวโรรสสุริยวงศ์

ประวัติ

เจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่ เป็นโอรสในเจ้าราชวงศ์น้อยเลาแก้ว กับเจ้าจันทร์จร ณ เชียงใหม่ เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2446 เข้ารับการศึกษาที่โรงเรียนนายร้อย จากนั้นได้เข้ารับราชการเป็นทหารอากาศ ต่อมาถูกจับและคุมขังในข้อหากบฏ พร้อมกับคณะกบฏบวรเดช หลังจากพ้นโทษจึงกลับมาใช้ชีวิตที่อำเภอแม่ริม กับเจ้าแสงดาว มีธิดา 1 คน คือ เจ้าประกายแก้ว ณ เชียงใหม่

ภายหลังเจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่ ได้ย้ายไปอยู่ที่ตำบลอุโมงค์ อำเภอเมืองลำพูน จังหวัดลำพูน พร้อมทั้งแต่งงานใหม่กับนางศรีนวล ณ เชียงใหม่ (? - 2558)

เจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่ ถึงแก่อนิจกรรม ในปี พ.ศ. 2528 รวมอายุ 82 ปี

การรับมรดกของพระราชชายา เจ้าดารารัศมี

ก่อนที่พระราชชายา เจ้าดารารัศมี จะสิ้นพระชนม์ได้ทรงทำพินัยกรรมแบ่งพื้นที่พระตำหนักดาราภิรมย์ และสวนเจ้าสบาย ให้แก่ทายาทออกเป็น 4 ส่วน ซึ่งเจ้าแก้ว มงคล กับเจ้าแสงดาว ณ เชีงใหม่ ได้รับจำนวน 1 ส่วน ต่อมาเจ้าแก้วมงคล ได้ขอซื้อที่ดินทั้ง 76 ไร่ เพื่อให้เป็นผืนเดียวกัน

กระทั่งในปี พ.ศ. 2490 กระทรวงศึกษาธิการ มีนโยบายขยายการศึกษาระดับอุดมศึกษาสู่ภูมิภาค จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จึงได้ขอซื้อที่ดินดังกล่าว แต่ก็มิได้ดำเนินการจัดตั้งสถาบันการศึกษาแต่อย่างใด

การทำงาน

เจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่ เคยรับราชการเป็นทหารอากาศ ต่อมาได้รับการทาบทามให้มารับตำแหน่งผู้จัดการบริษัท ขนส่งเรือเมล์ จำกัด (ซึ่งต่อมาเปลี่ยนเป็นการบินไทย) จนกระทั่งเกษียนอายุในปี พ.ศ. 2504 หลังจากนั้นจึงหันมาทำสวนลำใย ที่บ้านเด่น ตำบลหนองหอย อำเภอเมืองเชียงใหม่ และทำกิจการเหมืองแร่ที่อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน แต่ไม่ประสบความสำเร็จ จึงขายกิจการและย้ายไปอาศัยอยู่ที่อำเภอสารภี

พงศาวลี

พงศาวลีของเจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่

16. เจ้าราชวงศ์ (มหาพรหมคำคง)               8. พระเจ้าอินทวิชยานนท์                       17. เจ้าคำหล้า               4. เจ้าอินทวโรรสสุริยวงศ์                             18. เจ้าหลวงไชยลังกาพิศาลโสภาคย์คุณ               9. เจ้ารินคำ                       2. เจ้าราชวงศ์ (เลาแก้ว ณ เชียงใหม่)                                   20. พระเจ้ามโหตรประเทศ               10. เจ้าหนานมหาเทพ ณ เชียงใหม่                       21. แม่เจ้าสุวรรณคำแผ่นราชเทวี               5. แม่เจ้าทิพเนตรราชเทวี                             22. เจ้าราชบุตร (ธนัญชัย)               11. เจ้าทิพโสม ณ เชียงใหม่                       1. เจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่                                         3. เจ้าจันทร์จร ณ เชียงใหม่