สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย

สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซีย

ชื่อเดิม	โรงเรียนวิศวกรรม สปอ. SEATO Graduate School of Engineering
ชื่อย่อ	เอไอที / AIT
คติพจน์	Learning beyond Boundaries
ประเภท	องค์การระหว่างประเทศ
สถาปนา	8 กันยายน พ.ศ. 2502 (64 ปี)
อธิการบดี	ศ.วรศักดิ์ กนกนุกุลชัย
อธิการบดี	ศ.วรศักดิ์ กนกนุกุลชัย
ผู้ศึกษา	2,192 คน (2559)
ที่ตั้ง	• ศูนย์ใหญ่ 58 หมู่ 9 ถนนพหลโยธิน ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 12120 ประเทศไทย • ศูนย์เวียดนาม อาคาร B3 มหาวิทยาลัยการสื่อสารและคมนาคม Lang Thuong Ward, Dong Da Dist. ฮานอย ประเทศเวียดนาม
วิทยาเขต	2 วิทยาเขตหลัก
สี	สีเขียว
เครือข่าย	LAOTSE, ASAIHL, GMSARN
เว็บไซต์	www.ait.ac.th

สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซีย (อังกฤษ: Asian Institute of Technology) หรือ เอไอที เป็นสถาบันการศึกษาที่มีสถานะเป็นองค์การระหว่างประเทศ ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2502 โดยความร่วมมือจากกลุ่มประเทศสนธิสัญญาป้องกันภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ซีโต้ หรือ สปอ.) ในชื่อ โรงเรียนวิศวกรรม สปอ. (SEATO Graduate School of Engineering) ก่อนจะเปลี่ยนมาเป็นสถาบันอิสระในชื่อปัจจุบันเมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2510 เปิดสอนระดับอุดมศึกษา (ปริญญาโท และปริญญาเอก) โดยเน้นทางด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และการจัดการ ในสาขาที่เป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาในภูมิภาคเอเชีย มีศูนย์กลางการบริหารงานตั้งอยู่ที่จังหวัดปทุมธานี ประเทศไทย นอกจากนี้ยังมีศูนย์การศึกษาในประเทศเวียดนามด้วย

สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซีย เป็นสมาชิกของเครือข่าย LAOTSE ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัยชั้นนำในเอเชียและยุโรป ตามกรอบความร่วมมืออาเซม โดยได้รับการยกย่องว่าเป็นสถาบันการศึกษานานาชาติที่ดีที่สุดในโลกเมื่อปี พ.ศ. 2558 โดย U-Multirank

ประวัติ

เมื่อปี พ.ศ. 2500 องค์การสนธิสัญญาป้องกันภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้มีแนวคิดที่จะก่อตั้งโรงเรียนวิศวกรรมขึ้น โดยได้รับการสนับสนุนจากประเทศสมาชิกองค์กรซีโต้ ทั้งประเทศออสเตรเลีย ประเทศฝรั่งเศส ประเทศนิวซีแลนด์ สหราชอาณาจักร และสหรัฐอเมริกา รวมถึงประเทศสมาชิกในภูมิภาค ได้แก่ ประเทศปากีสถาน ประเทศฟิลิปปินส์ และประเทศไทย โดยแนวคิดนี้ได้รับการอนุมัติในการประชุมที่กรุงมะนิลาในปีถัดมา จนกระทั่งมีการประกาศก่อตั้งโรงเรียนวิศวกรรม สปอ. ขึ้นภายหลังจากการประชุมที่กรุงเวลลิงตันในปี พ.ศ. 2502 ต่อมาโรงเรียนวิศวกรรม สปอ. ได้เปลี่ยนสถานะเป็นสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียในปี พ.ศ. 2510 เมื่อสภาร่างรัฐธรรมนูญได้ประกาศให้กฎบัตรสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียมีผลตามกฎหมาย ซึ่งทำให้สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียเป็นสถาบันอิสระและไม่ขึ้นตรงกับหน่วยงานใด

เมื่อปี พ.ศ. 2532 สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียได้รับรางวัลรามอน แมกไซไซ ในสาขาสันติภาพและความเข้าใจระหว่างประเทศ จากการพัฒนาทรัพยากรบุคคลยุคใหม่ โดยเฉพาะวิศวกรและผู้จัดการ ในทวีปเอเชีย โดยมีบรรยากาศการเรียนการสอนที่ดีเยี่ยมและมีความเป็นมิตร ต่อมาในปี พ.ศ. 2542 สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียได้ลงบันทึกความร่วมมือกับรัฐบาลเวียดนามในการเปิดศูนย์เวียดนามที่กรุงฮานอย ทำให้หลังจากนั้นรัฐบาลเวียดนามได้มอบรางวัลเหรียญมิตรภาพให้สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียในปี พ.ศ. 2549 ซึ่งถือเป็นรางวัลที่สูงที่สุดที่มีการมอบในระดับระหว่างประเทศ และมีการเสนอไปยังสถาบันระหว่างประเทศที่กระจายการฝึกทักษะทรัพยากรบุคคลแก่เวียดนาม และการพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างเวียดนามกับประเทศอื่น

จากการที่สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียเป็นสถาบันการศึกษาที่มีสถานะแตกต่างจากสถาบันการศึกษาอื่นในประเทศไทย เนื่องจากมีสถานะเป็นองค์การระหว่างประเทศ จึงไม่ได้เป็นทั้งสถาบันของรัฐบาลและเอกชน แต่มีสถานะเทียบเท่ากับสถาบันระหว่างประเทศ โดยเมื่อปี พ.ศ. 2555 ได้เกิดประเด็นเกี่ยวกับการไม่รับรองในระบบราชการไทยขึ้นจากการที่ไม่ได้เป็นสถาบันการศึกษาเอกชน แต่ปัญหาดังกล่าวได้รับการแก้ไขในเวลาต่อมา ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (สำนักงาน ก.พ.) ได้ให้การรับรองคุณวุฒิจากสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียจัดอยู่ในการรับรองคุณวุฒิต่างประเทศ

ทำเนียบอธิการบดี

ที่	ชื่อ	การอยู่ในตำแหน่ง
		เริ่ม	สิ้นสุด
1	ศาสตราจารย์ มิลตัน เบนเดอร์ จูเนียร์	พ.ศ. 2511	พ.ศ. 2520
2	ศาสตราจารย์ โรเบิร์ต แบงส์	พ.ศ. 2520	พ.ศ. 2526
3	ศาสตราจารย์ อลาสแตร์ นอร์ต	พ.ศ. 2526	พ.ศ. 2539
4	ศาสตราจารย์ โรเจอร์ ดาวเนอร์	พ.ศ. 2539	พ.ศ. 2541
5	ศาสตราจารย์ ฌอง หลุยส์ อาร์มองด์	พ.ศ. 2541	พ.ศ. 2547
6	ศาสตราจารย๋ ซาอิด อิรานดุส	พ.ศ. 2547	พ.ศ. 2556
7	ศาสตราจารย์ วรศักดิ์ กนกนุกุลชัย	พ.ศ. 2556	ปัจจุบัน

การศึกษา

สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียมีการจัดการเรียนการสอนตั้งแต่ระดับปริญญาโทขึ้นไป โดยทุกหลักสูตรของสถาบันจะใช้ภาษาอังกฤษทั้งหมด เนื่องจากเป็นสถาบันที่เกิดขึ้นจากความร่วมมือของหลายประเทศ ทำให้นักศึกษาและบุคลากรของสถาบันส่วนใหญ่มาจากต่างประเทศ ซึ่งสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียเป็นสถาบันที่มีชื่อเสียงอย่างมากในกลุ่มวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยเฉพาะในด้านวิศวกรรม สิ่งแวดล้อม และการจัดการข้อมูลเทคโนโลยีสารสนเทศ มีการจำแนกสำนักวิชาออกเป็น 3 สำนัก ได้แก่ สำนักวิชาวิศวกรรมและเทคโนโลยี สำนักวิชาสิ่งแวดล้อม ทรัพยากร และการพัฒนา และสำนักวิชาการจัดการ

สำนักวิชาวิศวกรรมและเทคโนโลยี

สำนักวิชาวิศวกรรมและเทคโนโลยี (School of Engineering and Technology) ประกอบด้วยภาควิชาและสาขาต่าง ๆ ดังต่อไปนี้

• ภาควิชาวิศวกรรมโยธาและโครงสร้างพื้นฐาน (Department of Civil and Infrastructure Engineering)
  • สาขาวิชาวิศวกรรมการก่อสร้างและการจัดการโครงสร้างพื้นฐาน (Construction, Engineering and Infrastructure Management)
  • สาขาวิชาวิศวกรรมธรณีเทคนิคและธรณีสิ่งแวดล้อม (Geotechnical and Earth Resources Engineering)
  • สาขาวิชาวิศวกรรมโครงสร้าง (Structural Engineering)
  • สาขาวิชาวิศวกรรมการขนส่ง (Transportation Engineering)
  • สาขาวิชาวิศวกรรมทางน้ำและการจัดการ (Water Engineering and Management)
  • สาขาวิชาเทคโนโลยีและการจัดการชายฝั่ง (Offshore Technology and Management)
• ภาควิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (Department of Information and Communication Technologies)
  • สาขาวิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์ (Computer Science)
  • สาขาวิชาการจัดการสารสนเทศ (Information Management)
  • สาขาวิชาการสำรวจระยะไกลและระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Remote Sensing and Geographic Information Systems)
  • สาขาวิชาโทรคมนาคม (Telecommunications)
  • สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (Information & Communications Technologies)
• ภาควิชาวิศวกรรมระบบอุตสาหการ (Department of Industrial Systems Engineering)
  • สาขาวิชาอิเล็กทรอนิกส์เครื่องกล (Mechatronics)
  • สาขาวิชาวิศวกรรมอุตสาหการและการบริหาร (Industrial and Manufacturing Engineering)
  • สาขาวิชาเทคโนโลยีนาโน (Nanotechnology)
  • สาขาวิชาไมโครอิเล็กทรอนิกส์ (Microelectronics and Embedded Systems)

สำนักวิชาสิ่งแวดล้อม ทรัพยากร และการพัฒนา

สำนักวิชาสิ่งแวดล้อม ทรัพยากร และการพัฒนา (School of Environment, Resources, and Development) ประกอบด้วยภาควิชาและสาขาต่าง ๆ ดังต่อไปนี้

• ภาควิชาการพัฒนาและความยั่งยืน (Department of Development and Sustainability)
  • สาขาวิชาการพัฒนาบทบาทหญิงชาย (Gender and Development Studies)
  • สาขาวิชาการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ (Natural Resources Management)
  • สาขาวิชาการวางแผนพัฒนาภูมิภาคและชนบท (Regional and Rural Development Planning)
  • สาขาวิชาการจัดการสิ่งแวดล้อมเมือง (Urban Environmental Management)
• ภาควิชาพลังงาน สิ่งแวดล้อม และการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ (Department of Energy, Environment, and Climate Change)
  • สาขาวิชาเทคโนโลยีพลังงาน เศรษฐศาสตรพลังงานและระบบพลังงาน (Energy)
  • สาขาวิชาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมและการจัดการ (Environmental Engineering and Management)
  • สาขาวิชาการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศและการพัฒนาอย่างยั่งยืน(Climate Change and Sustainable Development)
• ภาควิชาอาหาร เกษตรกรรม และทรัพยากรชีวภาพ (Department of Food, Agriculture, and BioResources)
  • สาขาวิชาวิศวกรรมและระบบการเกษตร (Agricultural Systems & Engineering)
  • สาขาวิชาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำและการจัดการทรัพยากรทางน้ำ (Aquaculture and Aquatic Resources Management)
  • สาขาวิชาวิศวกรรมอาหารและเทคโนโลยีชีวภาพ (Food Engineering and Bioprocess Technology)
  • สาขาวิชาการจัดการธุรกิจเกษตรกรรม (AgriBusiness Management)

สำนักวิชาการจัดการ

สำนักวิชาการจัดการ (School of Management) ประกอบด้วยสาขาวิชาต่าง ๆ ดังต่อไปนี้

• สาขาวิชาการบริหารธุรกิจ (Business Administration)
• สาขาวิชาธุรกิจระหว่างประเทศ (International Business - Management of Technology)

หน่วยงานอื่น

• ศูนย์เอไอทีเวียดนาม
• โครงการพัฒนาการจัดการ สวิส-เอไอที-เวียดนาม
• ศูนย์การศึกษาทางไกล
• ห้องสมุดเอไอที
• สถาบันภาษา

ที่ตั้ง

อาคารเรียนและสภาพแวดล้อมภายในเอไอที

ระยะแรกของการก่อตั้ง บัณฑิตวิทยาลัยวิศวกรรมศาสตร์ สปอ. (ชื่อของสถาบันในขณะนั้น) ตั้งอยู่ในพื้นที่ของคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ต่อมาได้รับการอนุมัติให้ใช้พื้นที่ประมาณ 1,000 ไร่ซึ่งเป็นที่ดินของรัฐบาลไทย อยู่บริเวณติดกับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิตในปัจจุบัน จึงได้พัฒนาเป็นที่ตั้งจนถึงทุกวันนี้

ด้านหน้าของสถาบันฯ เป็นพื้นที่สีเขียวเป็นแนวกว้าง เดิมได้ออกแบบเพื่อเป็นพื้นที่ถอยร่นใช้กันเสียงและมลภาวะจากภายนอก และใช้เป็นพื้นที่สนามกอล์ฟ 9 หลุมสำหรับนักศึกษาและบุคลากรของสถาบันฯ จนเมื่อปี พ.ศ. 2546 ได้มีโครงการเปลี่ยนพื้นที่สนามกอล์ฟเป็นพื้นที่สวนพฤกษศาสตร์เปิดให้บุคคลภายนอกได้ใช้ เป็นหนึ่งในพื้นที่สีเขียวที่สำคัญของจังหวัดปทุมธานี

นอกจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์แล้ว พื้นที่ติดกับสถาบันยังเป็นที่ตั้งของหน่วยงานทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสำคัญอย่าง อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย และสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ

ชีวิตนักศึกษา

ปัจจุบันสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียมีการเปิดการเรียนการสอนในระดับปริญญาโทและปริญญาเอก โดยจากรายงานประจำปี พ.ศ. 2559 พบว่า สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียมีนักศึกษาเข้าใหม่มาจากประเทศต่างๆในทุกปี สามารถแบ่งออกเป็นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ร้อยละ 60 เอเชียใต้และเอเชียตะวันตก ร้อยละ 27 เอเชียตะวันออกและเอเชียกลาง ร้อยละ 7 ทวีปยุโรป ร้อยละ 4 และทวีปแอฟริกา ร้อยละ 2 รวมมีนักศึกษารวมทุกระดับจำนวน 2,192 คน ที่มาจาก 49 ประเทศทั่วโลก เป็นนักศึกษาไทยเพียงร้อยละ 30 ส่วนเพศของนักศึกษาส่วนใหญ่เป็นเพศชายถึงร้อยละ 65 และเป็นเพศหญิงร้อยละ 35

นักศึกษาในสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียส่วนใหญ่เป็นนักศึกษาที่มีผลการเรียนดี จึงได้รับทุนการศึกษาที่สถาบัน โดยแบ่งออกเป็นนักศึกษาที่ได้รับทุนให้เปล่าแบบเต็มจำนวน เช่น ทุนรัฐบาลไทย ทุนญี่ปุ่น ฯลฯ ร้อยละ 46 และมีเพียงนักศึกษาร้อยละ 20 เท่านั้น ที่ออกค่าใช้จ่ายในการศึกษาเองทั้งหมด ส่วนที่เหลือเป็นนักศึกษาที่ได้รับทุนบางส่วน

อันดับและมาตรฐานมหาวิทยาลัย

การจัดอันดับโดยเว็บโอเมตริกซ์ (Webometrics)

การจัดอันดับโดยเว็บโอเมตริกซ์ (Webometrics) ซึ่งจัดทำขึ้นเพื่อแสดงความตั้งใจของสถาบันต่าง ๆ ในการเผยแพร่ความรู้สู่เว็บไซต์ และเป็นความริเริ่มเพื่อส่งเสริมการเข้าถึงความรู้อย่างเปิดกว้าง (Open Access) ทั่วโลก โดยบ่งบอกถึงปริมาณและคุณภาพของสิ่งตีพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์ของสถาบัน เพื่อใช้ร่วมกับตัวชี้วัดอื่น ๆ ในการประเมินผลงานวิจัยของสถาบัน ซึ่งทางเว็บโอเมตริกซ์ได้จัดอันดับปีละ 2 ครั้งในเดือนมกราคม และกรกฎาคม โดยเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2553 สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซีย อยู่ในอันดับที่ 1,104 ของโลก อันดับที่ 35 ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อันดับที่ 13 ของมหาวิทยาลัยในประเทศไทย

การจัดอันดับโดย U-Multirank

สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชียได้การจัดอันดับมหาวิทยาลัยนานาชาติยอดเยี่ยมของโลกจาก U-Multirank 2015 International Ranking ในฐานะมหาวิทยาลัยที่มุ่งเน้นความเป็นนานาชาติเมื่อปี พ.ศ. 2558 โดยเป็นสถาบันการศึกษานานาชาติเพียงแห่งเดียวในทวีปเอเชียที่ได้รับการจัดระดับในระดับ A ครบทั้ง 5 ด้าน ได้แก่ การเรียนการสอน การวิจัย การถ่ายทอดองค์ความรู้ การมุ่งเน้นความเป็นนานาชาติ และความเกี่ยวข้องในระดับภูมิภาค

นอกจากนี้ สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียยังได้รับการให้คะแนนระดับ A ถึง 11 ตัวชี้วัด จากทั้งหมด 31 ตัวชี้วัด ซึ่ง U-Multirank ให้การยกย่องว่าเป็นสถาบันที่แสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพดีและมีความกว้างขวาง โดยเป็นสถาบันการศึกษาที่ดีที่สุดในประเทศไทย และเป็นอันดับที่ 15 ของทวีปเอเชีย ในการวัดระดับในภาพรวม

การเดินทาง

นักศึกษา บุคลากร และบุคคลทั่วไปสามารถเดินทางมายังสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซียได้หลายเส้นทาง เช่นเดียวกับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ที่มีพื้นที่ติดต่อกัน โดยสามารถเดินทางได้ทั้งทางรถยนต์โดยผ่านถนนพหลโยธิน หรือ ทางพิเศษอุดรรัถยา และ ถนนกาญจนาภิเษก โดยผ่านถนนเชียงราก/ถนนคลองหลวง รถเมล์ สาย 29 39 และ 510 รถตู้โดยสารร่วม ขสมก. สาย ต.85 จาก อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ และ สาย ต.118 จาก รถไฟฟ้าบีทีเอส สถานีหมอชิต/รถไฟฟ้ามหานคร สถานีสวนจตุจักร รถตู้โดยสารปรับอากาศท่าพระจันทร์–ศูนย์รังสิต และรถตู้โดยสารปรับอากาศจากฟิวเจอร์พาร์ค รังสิต รวมทั้งสามารถเดินทางโดยรถไฟ มาลงที่สถานีรถไฟมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ได้อีกทางหนึ่ง สำหรับสถานีรถไฟมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สร้างขึ้นเพื่อรองรับการแข่งขันเอเชียนเกมส์ ครั้งที่ 13 โดยตั้งอยู่หลังมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ปัจจุบันมีขบวนรถชานเมืองและธรรมดา หยุดรับส่งผู้โดยสาร 11 ขบวนต่อวัน

บุคคลที่มีชื่อเสียงจากสถาบัน

• สุบิน ปิ่นขยัน อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ และทบวงมหาวิทยาลัย และผู้ก่อตั้ง บริษัท เอ็มดีเอ็กซ์ จำกัด
• ศาสตราจารย์ ศรีศักดิ์ จามรมาน อดีตหัวหน้าคณะทำงานหลายคณะในคณะกรรมการคอมพิวเตอร์ของรัฐ สำนักนายกรัฐมนตรี และผู้ได้รับการยกย่องเป็นบิดาแห่งระบบอิเล็กทรอนิกส์ไทย
• ศาสตราจารย์ อาณัติ อาภาภิรม อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
• ทองฉัตร หงศ์ลดารมภ์ ผู้ว่าการการปิโตรเลียมแห่งประเทศไทยคนแรก
• ประเสริฐ ภัทรมัย ผู้ก่อตั้งบริษัท ทีม คอนซัลติ้ง เอนจิเนียริ่ง แอนด์ แมเนจเมนท์ จำกัด
• พลเอก บุญสร้าง เนียมประดิษฐ์ อดีตผู้บัญชาการทหารสูงสุด
• ประสาร ไตรรัตน์วรกุล อดีตผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย
• รองศาสตราจารย์ ยงธนิศร์ พิมลเสถียร อาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และหนึ่งในคณะอนุกรรมการอนุรักษ์ และพัฒนาเกาะกรุงรัตนโกสินทร์

แหล่งข้อมูลอื่น

• สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซีย
• สมาคมนักเรียนเก่าเอไอที (ประเทศไทย)