พระเจ้าปดุง

พระเจ้าปดุง โบดอพญา
พระราชวังหลวงที่อมรปุระปี 2338
กษัตริย์พม่า
ครองราชย์	11 กุมภาพันธ์ 2325-5 มิถุนายน 2362 (37 ปี 114 วัน)
ราชาภิเษก	11 กุมภาพันธ์ 2325
ก่อนหน้า	หม่องหม่อง
ถัดไป	จักกายแมง
ประสูติ	11 มีนาคม 2288 มุตโชโบ
สวรรคต	5 มิถุนายน 2362 (74 ปี 86 วัน) อมรปุระ
ฝังพระศพ	อมรปุระ
พระมเหสี	Min Lun Me
พระราชบุตร	พระราชโอรส 62 พระองค์ พระราชธิดา 58 พระองค์
พระราชบิดา	อลองพญา
ศาสนา	พุทธ

พระเจ้าปดุง (อังกฤษ: Bodawpaya) เป็นพระมหากษัตริย์ลำดับที่ 5 แห่งราชวงศ์อลองพญา (หรือเป็นองค์ที่ 6 หากนับรวมพระเจ้าหม่องหม่องด้วย) ราชวงศ์สุดท้ายของพม่า เป็นพระโอรสลำดับที่ 5 ใน 6 พระองค์ของพระเจ้าอลองพญา ขึ้นครองราชย์โดยการปราบดาภิเษกในปี พ.ศ. 2325 ปีเดียวกับการสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ พระเจ้าปดุง เมื่อทรงครองราชย์มีพระนามว่า "ปโดงเมง" หมายถึง "พระราชาจากเมืองปโดง" แต่มีพระนามที่เป็นที่เรียกขานในพม่าภายหลังว่า "โบดอพญา" (พม่า: ဘိုးတော်ဘုရား) แปลว่า "เสด็จปู่ "

ราชการสงคราม

ตีรัฐยะไข่ได้สำเร็จ

พระเจ้าปดุง เมื่อเสด็จขึ้นครองราชย์แล้ว ได้ทำสงครามชนะยะไข่ หรือ อะรากัน ซึ่งเป็นดินแดนทางตะวันตกของพม่า ที่พม่าไม่เคยเอาชนะมาก่อนเลย หลังสงครามครั้งนี้ พระองค์ยังได้อัญเชิญพระมหามัยมุนี อันเป็นพระพุทธรูปประจำชาติพม่า จากยะไข่มาประทับที่มัณฑะเลย์

ทำสงคราม 9 ทัพบุกสยาม

พระเจ้าปดุงต้องการแสดงให้เห็นถึงพระบารมีของพระองค์ว่า ทรงเป็นพระเจ้าช้างเผือกผู้พิชิตเอเชียอาคเนย์ได้อีกพระองค์หนึ่ง หลังจากพระเจ้าบุเรงนองแห่งราชวงค์ตองอู กับพระเจ้ามังระแห่งราชวงค์คองบอง พระเชษฐาของพระองค์สามารถทำได้

ครั้งนั้นพระเจ้าปดุงสั่งเกณฑ์ไพร่จำนวนกว่า 1 แสน 2 หมื่นคน แยกเป็น 5 สาย 9 ทัพ มากที่สุดเท่าที่เคยมีปรากฏในประวัติศาสตร์ หรือที่เรียกว่า "สงครามเก้าทัพ" มากรุงเทพมหานคร ในปี พ.ศ. 2328 โดยพระองค์ทรงยกมาเป็นทัพหลวง โดยตั้งทัพและตั้งฐานบัญชาการที่เมาะตะมะ แต่เมื่อพระองค์เสด็จจากอังวะ ราชธานีสู่เมาะตะมะ แต่ทางเมาะตะมะเตรียมเสบียงไม่พอ ทำให้กองทัพพม่าไม่พร้อม และเป็นสาเหตุสำคัญส่วนหนึ่งที่ทำให้ไม่สามารถทำสงครามครั้งนี้ได้สำเร็จ โดยครั้งนั้นพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงใช้การตั้งรับเชิงรุก ทรงส่งกองทัพไปรบแถบชายแดนเพื่อไม่ให้พม่าสามารถรวมทัพได้เหมือนทุกคราว โดยมีกรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท เป็นหัวใจสำคัญในการปกป้องกรุงรัตนโกสินทร์ในคราวนี้

สงครามศึกท่าดินแดงกับสยาม

ในสงครามครั้งนี้พระเจ้าปดุงโปรดเกล้าให้ยกทัพเข้ามาทาง ด่านเจดีย์สามองค์ เป็นทัพใหญ่เพียงทัพเดียว ทางฝ่ายสยามตั้งทัพที่ท่าดินแดงแขวงเมืองกาญจนบุรี ซึ่งสงครามครั้งนี้เกิดขึ้นเพียงช่วงเวลาสั้น ๆ เนื่องจากกองทัพสยามที่นำโดยกรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาทบุกเข้าโจมตีกองทัพพม่าโดยไม่ทันได้ตั้งตัวจนแตกพ่ายไป หลังพ่ายแพ้การศึกครั้งนี้ พระเจ้าปดุงก็ไม่เคยยกทัพใหญ่มาทำสงครามกับกรุงรัตนโกสินทร์อีกเลย

สวรรคต

พระเจ้าปดุง สวรรคตในปี พ.ศ. 2362 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยของไทย รวมระยะเวลาการครองราชย์นานถึง 37 ปี

อ้างอิง

ก่อนหน้า		พระเจ้าปดุง		ถัดไป
พระเจ้าหม่องหม่อง		พระมหากษัตริย์พม่า (อาณาจักรพม่ายุคที่ 3) (พ.ศ. 2325 - พ.ศ. 2362)		พระเจ้าจักกายแมง