ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Thai.2016 (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Thai.2016 (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 8: บรรทัด 8:
|พระนาม = สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ <br> สมเด็จพระสังฆราช (วาสน์ วาสโน)
|พระนาม = สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ <br> สมเด็จพระสังฆราช (วาสน์ วาสโน)
|พระอิสริยยศ = สมเด็จพระสังฆราช
|พระอิสริยยศ = สมเด็จพระสังฆราช
|ประสูติ = 2 มีนาคม [[พ.ศ. 2440]]
|ประสูติ = [[2 มีนาคม]] [[พ.ศ. 2440]]
| พระชนก = บาง นิลประภา
| พระชนก = '''คุณบาง นิลประภา'''
| พระชนนี = ผาด นิลประภา
| พระชนนี = '''คุณผาด นิลประภา'''
|วันบวช = 2 กรกฎาคม [[พ.ศ. 2461]]
|วันบวช = [[2 กรกฎาคม]] [[พ.ศ. 2461]]
|สิ้นพระชนม์ = 27 สิงหาคม [[พ.ศ. 2531]] (พระชันษา {{อายุปีและวัน|2440|3|2|2531|8|27}})
|สิ้นพระชนม์ = [[27 สิงหาคม]] [[พ.ศ. 2531]] (พระชันษา {{อายุปีและวัน|2440|3|2|2531|8|27}})
|สถานที่สิ้นพระชนม์ = [[โรงพยาบาลศิริราช]]
|สถานที่สิ้นพระชนม์ = [[โรงพยาบาลศิริราช]]
|พรรษา = 70 พรรษา
|พรรษา = 70 พรรษา
บรรทัด 22: บรรทัด 22:
|ตำแหน่ง = สมเด็จพระสังฆราช
|ตำแหน่ง = สมเด็จพระสังฆราช
}}
}}
'''สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก''' พระนามเดิม '''วาสน์ นิลประภา''' ฉายา '''วาสโน''' เป็น[[สมเด็จพระสังฆราช]]พระองค์ที่ 18 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สถิต ณ [[วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร]] ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อปี [[พ.ศ. 2517]] ในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]] ทรงอยู่ในตำแหน่ง 14 พรรษา สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ [[27 สิงหาคม]] [[พ.ศ. 2531]] สิริพระชันษา 91 ปี
'''สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก''' พระนามเดิม '''วาสน์ นิลประภา''' ฉายา '''วาสโน''' เป็น[[สมเด็จพระสังฆราช]]พระองค์ที่ 18 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สถิต ณ [[วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร]] ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อปี [[พ.ศ. 2517]] ในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]] ทรงอยู่ในตำแหน่ง 14 พรรษา สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ [[27 สิงหาคม]] [[พ.ศ. 2531]] สิริพระชันษา 91 พรรษา


== พระประวัติ ==
== พระประวัติ ==

รุ่นแก้ไขเมื่อ 03:27, 13 กุมภาพันธ์ 2560

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ
สมเด็จพระสังฆราช (วาสน์ วาสโน)
สมเด็จพระสังฆราช
สมเด็จพระสังฆราช พระองค์ที่ 18
ดำรงพระยศพ.ศ. 2517 - พ.ศ. 2531
สมณุตตมาภิเษก22 มิถุนายน พ.ศ. 2517
วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
ก่อนหน้าสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ปุ่น ปุณฺณสิริ)
ถัดไปสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช (เจริญ สุวฑฺฒโน)
พรรษา70 พรรษา
สถิตวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร
นิกายธรรมยุติกนิกาย
ประสูติ2 มีนาคม พ.ศ. 2440
อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
วาสน์ วาสโน
สิ้นพระชนม์27 สิงหาคม พ.ศ. 2531 (พระชันษา 91 ปี 178 วัน)
โรงพยาบาลศิริราช
พระชนกคุณบาง นิลประภา
พระชนนีคุณผาด นิลประภา

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก พระนามเดิม วาสน์ นิลประภา ฉายา วาสโน เป็นสมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 18 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สถิต ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อปี พ.ศ. 2517 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงอยู่ในตำแหน่ง 14 พรรษา สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2531 สิริพระชันษา 91 พรรษา

พระประวัติ

ประสูติ

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช มีพระนามเดิมว่ามัทรี นิลประภา ภายหลังเปลี่ยนพระนามเป็น วาสน์ ประสูติเมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2440 เวลา 19.33 น. ที่ตำบลบ่อโพง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นบุตรคนโตของพระชนกผาดและพระชนนีบาง นิลประภา[1]

อุปสมบท

พระองค์ได้บรรพชา ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เมื่อวันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2455 โดยมีพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า เมื่อดำรงพระยศเป็นกรมหมื่น เป็นพระอุปัชฌาย์ พระวินัยมุนี (แปลก วุฑฺฒิญาโณ) เป็นพระศีลาจารย์ แล้วอุปสมบทเป็นพระภิกษุ ในวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2461 โดยมีพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า เป็นพระอุปัชฌาย์ พระวินัยมุนี (แปลก วุฑฺฒิญาโณ) เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระญาณดิลก (รอด วราสโย) วัดเสนาสนาราม พระนครศรีอยุธยา เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า "วาสโน"

การศึกษา

เมื่ออุปสมบทแล้วได้ศึกษาพระปริยัติธรรมจนสอบได้ตามลำดับดังนี้

ลำดับสมณศักดิ์

  • พ.ศ. 2465 เป็นพระครูฐานานุกรมในพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัตน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ที่ พระครูโฆสิตสุทธสร
  • พ.ศ. 2466 เป็นพระครูฐานานุกรมในพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัตน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ที่ พระครูธรรมธร และพระครูวิจิตรธรรมคุณ ตามลำดับ
  • พ.ศ. 2477 เป็นพระราชาคณะปลัดซ้ายฐานานุกรมในพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ที่ พระจุลคณิศร สัทธรรมนิติธรมหาเถราธิการ คณกิจบรรหารธุรการี สมุหบดีศรีธรรมภาณกาจารย์
  • พ.ศ. 2489 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชกวี นรสีหพจนปิลันธน์ คันถรจนาบัณฑิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี[4]
  • พ.ศ. 2490 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพโมลี ตรีปิฎกธาดา มหากถิกสุนทร ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี[5]
  • พ.ศ. 2492 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมปาโมกข์ ยุตตโยคญาณดิลก ไตรปิฎกธารี ธรรมวาที ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี[6]
  • พ.ศ. 2500 เป็นรองสมเด็จพระราชาคณะที่ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ญาณวิสุทธิจริยาปริณายก ตรีปิฎกคุณาลังการ นานานสถานราชคมนีย์ สาธุการีธรรมากร สุนทรศีลาทิขันธ์[7]
  • พ.ศ. 2506 เป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ญาณอดุล สุนทรนายก ตรีปิฎกวิทยาคุณ วิบุลคัมภีรญาณสุนทร ธรรมิกคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัณยวาสี[8]
  • พ.ศ. 2517 เป็นสมเด็จพระสังฆราชที่ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สุขุมธรรมวิธานธำรง สกลมหาสงฆปริณายก ตรีปิฎกคัมภีรญาณ วาสนภิธานสังฆวิสุต ปาวจนุตตมโสภณ ภัทรผลสาธารณูปกร ชินวรวงศวิวัฒ พุทธบริษัทคารวสถาน วิจิตรปฏิภาณพัฒนคุณ วิบุลศีลสมาจารวัตรสุนทร บวรธรรมบพิตร สมเด็จพระสังฆราช[9]

พระกรณียกิจ

งานพระศาสนา

พระองค์ได้บริหารงานพระศาสนา ในการคณะสงฆ์มาโดยตลอดเป็นอันมาก พอประมวลได้ดังนี้

งานเผยแผ่ศาสนธรรม

งานเผยแผ่ศาสนธรรม นับว่าเป็นงานหลักที่ทรงกระทำเป็นพื้นฐานอย่างต่อเนื่อง ในรูปแบบต่าง ๆ กล่าวคือ การสังคายนาพระธรรมวินัย ตรวจชำระพระไตรปิฎก ในการสมัยสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี นับเป็นครั้งที่ 3 ของประเทศไทย

การบรรยายธรรม ได้จัดให้มีพระธรรมเทศนาประจำวันธรรมสวนะในพระอุโบสถเป็นประจำ การบรรยายสวดมนต์มีคำนำแปล ณ สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ประจำวันพระแรม 8 ค่ำ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2498 ถึง พ.ศ. 2517

การตรวจเยี่ยมพุทธศาสนิกชนทั่วประเทศทั้ง 73 จังหวัด เพื่อรับทราบปัญหาต่าง ๆ ที่จะได้นำมาปรับปรุงแก้ไขให้ดีขึ้นต่อไป

การแต่งหนังสือและบทความต่าง ๆ เพื่อสอนพระพุทธศาสนาในระดับต่าง ๆ ไว้เป็นจำนวนมาก

งานสาธารณูปการ

งานสาธารณูปการ การตั้งมูลนิธิต่างๆ เพื่อบำรุงพระอาราม

ทรงสร้างและให้ความอุปถัมภ์ในการสร้างวัด โรงเรียน โรงพยาบาล และสาธารณสถานต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก เช่น วัดแสงธรรมสุทธาราม จังหวัดนครสวรรค์ วัดโพธิทอง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อาคารเรียนโรงเรียนประชาบาลวัดสระกะเทียม นครปฐม โรงเรียนประชาบาลวัดโพธิ์ทอง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถระ) จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ศาลาบำเพ็ญบุญ วัดเสนาสนาราม หอนาฬิกา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ศาลาที่พักริมทางหลวง 8 แห่ง ศาลาทรงไทยหน้าพระวิหารพระมงคลบพิตร 2 หลัง และสถานสงเคราะห์คนชราวาสนเวศน์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สิ่งก่อสร้างสุดท้ายคือ โรงเรียนวัดราชบพิธแห่งใหม่ ในที่ดินที่กองทัพบกยกให้ เนื่องในวโรกาสพระชนมายุครบ 90 พรรษา งานสร้างพุทธมณฑล ให้สำเร็จเสร็จทันในมหามงคลสมัยที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเจริญพระชนมพรรษา 5 รอบ ในปี พ.ศ. 2530 เป็นผลงานสำคัญของพระองค์ที่เริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2521

งานพระนิพนธ์

งานพระนิพนธ์ ทรงนิพนธ์หนังสือและบทความต่าง ๆ ทั้ง ร้อยแก้ว และร้อยกรองไว้เป็นจำนวนมาก เช่น ทิศ 6 สังคหวัตถุ 4 สัมปรายิกัตถประโยชน์ วัดของบ้าน พุทธศาสนคุณ พัฒนาใจ บุคคลหาได้ยาก มรดกชีวิต ความเติบโต วาสนาสอนน้อง จดหมายถึงพ่อ วาทแห่งวาสน์ คำกลอนสอนใจ วาสนคติ นิราศ 2 ปี สวนดอกสร้อย สักวาปฏิทิน กลอนปฏิทิน อาจารย์ดี สมพรปาก คน-ระฆัง เรือ-สมาคม วัยที่เขาหมดสงสาร และบทความเรื่องบันทึกศุภาสินี เป็นต้น

สิ้นพระชนม์

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก (วาสน์ วาสโน) สิ้นพระชนม์ด้วยพระโรคปับผาสะอักเสบ พระหทัยวายโรงพยาบาลศิริราช เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2531 เวลา 16:50 น. สิริพระชันษา 91 ปี 178 วัน สำนักนายกรัฐมนตรีได้ประกาศถวายความอาลัยโดยให้สถานราชการทุกแห่งลดธงลงครึ่งเสาเป็นเวลา 3 วัน และข้าราชการไว้ทุกข์เป็นเวลา 15 วัน[14] ได้รับพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันเสาร์ที่ 18 มีนาคม 2532 ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส[15]

อ้างอิง

เชิงอรรถ
  1. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๒, หน้า 99
  2. ราชกิจจานุเบกษา, รายนามพระสงฆ์สามเณร ซึ่งได้ รับพระราชทานประกาศนียบัตรพัดยศเปรียญ, เล่ม 34, ตอน ง, 23 ธันวาคม 2460, หน้า 2675
  3. ราชกิจจานุเบกษา, การตั้งเปรียญและเปลี่ยนพัด, เล่ม 34, ตอน ง, 23 ธันวาคม 2460, หน้า 2671-2672
  4. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานสัญญาบัตรสมณศักดิ์, เล่มที่ 61, ตอนที่ 15, 19 มีนาคม พ.ศ. 2489, หน้า 154
  5. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานสัญญาบัตร ตั้งสมณศักดิ์, เล่ม 64, ตอนที่ 27 ง, 17 มิถุนายน 2490, หน้า 1527
  6. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานสัญญาบัตร ตั้งสมณศักดิ์, เล่ม 66, ตอนที่ 66 ง, 6 ธันวาคม 2492, หน้า 5404
  7. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศสถาปนาสมณศักดิ์, เล่มที่ 74, ตอนที่ 107 ก, 17 ธันวาคม 2500, หน้า 1567-73
  8. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศสถาปนาสมเด็จพระสังฆราช และ สมเด็จพระราชาคณะ, เล่มที่ 80, ตอนที่ 45 ก ฉบับพิเศษ, 13 พฤษภาคม พ.ศ. 2506, หน้า 5-6
  9. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศสถาปนาสมเด็จพระสังฆราช, เล่มที่ 91, ตอนที่ 106, 22 มิถุนายน พ.ศ. 2517, หน้า 4
  10. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งและแต่งตั้งคณะสังฆมนตรี, เล่มที่ 67, ตอนที่ 43 ง, 8 สิงหาคม พ.ศ. 2491, หน้า 3374-6
  11. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งและแต่งตั้งคณะสังฆมนตรี, เล่มที่ 68, ตอนที่ 38 ง ฉบับพิเศษ, 19 มิถุนายน พ.ศ. 2494, หน้า 2953-5
  12. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งและแต่งตั้งคณะสังฆมนตรี, เล่มที่ 72, ตอนที่ 61 ง ฉบับพิเศษ, 13 สิงหาคม พ.ศ. 2498, หน้า 18-20
  13. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งคณะสังฆมนตรี, เล่มที่ 77, ตอนที่ 41, 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2503, หน้า 1437-9
  14. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง สมเด็จพระสังฆราชสิ้นพระชนม์, เล่มที่ 105, ตอนที่ 145, 1 กันยายน 2531, หน้า 6378
  15. ราชกิจจานุเบกษา, หมายกำหนดการ ที่ ๓/๒๕๓๒ พระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระสังฆราช (วาสน์ วาสโน), เล่ม 106, ตอนที่ 35 ง, 7 มีนาคม 2532, หน้า 1755
บรรณานุกรม
  • กรมศิลปากร. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๒. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 450 หน้า. ISBN 974-417-530-3
  • สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. ISBN 974-417-530-3


ก่อนหน้า สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ ถัดไป
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ
สมเด็จพระสังฆราช
(ปุ่น ปุณฺณสิริ)
ไฟล์:ฉัตรสามชั้น.jpg
สมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์
(พ.ศ. 2517 - พ.ศ. 2531)
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช (เจริญ สุวฑฺฒโน)
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (จวน อุฏฺฐายี) ไฟล์:ธรรมยุตินิกาย.gif
เจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุต
(พ.ศ. 2515 - พ.ศ. 2531)
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช (เจริญ สุวฑฺฒโน)
พระศาสนโศภน (ภา ภาณโก)
เจ้าอาวาสวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร
(พ.ศ. 2491 - พ.ศ. 2531)
สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี (ทองเจือ จินฺตากโร)