ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระราชชนนีพันปีหลวง"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| บรรทัด 11: | บรรทัด 11: | ||
* [[สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ]] (12 สิงหาคม 2475 — ปัจจุบัน) พระบรมราชินีใน[[พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]] และเป็นพระราชชนนีใน[[สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร]] (ปัจจุบันยังมิได้สถาปนาพระอิสริยยศ) |
* [[สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ]] (12 สิงหาคม 2475 — ปัจจุบัน) พระบรมราชินีใน[[พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]] และเป็นพระราชชนนีใน[[สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร]] (ปัจจุบันยังมิได้สถาปนาพระอิสริยยศ) |
||
ส่วน[[สมเด็จพระศรีสุลาไลย]]และ[[สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี]]ไม่นับว่าเป็นสมเด็จพระราชชนนีพันปีหลวง เพราะมิเคยดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระราชินีมาก่อน แต่อาจจัดเป็นเจ้าหญิงพระราชชนนี (Princess mother) ส่วน[[สมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระบรมราชินี]]ในรัชกาลที่ 6 ถูกลดพระยศเป็นสมเด็จพระวรราชชายาและไม่มีพระราชโอรส และ[[สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี]]ในรัชกาลที่ 7 นั้นไม่มีพระราชโอรสสืบราชสมบัติจึงมิได้สถาปนาเป็นสมเด็จพระราชชนนีพันปีหลวง |
ส่วน[[สมเด็จพระศรีสุลาไลย]]และ[[สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี]]ไม่นับว่าเป็นสมเด็จพระราชชนนีพันปีหลวง เพราะมิเคยดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระราชินีมาก่อน แต่อาจจัดเป็นเจ้าหญิงพระราชชนนี (Princess mother) ส่วน[[สมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระวรราชชายา|สมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระบรมราชินี]]ในรัชกาลที่ 6 ถูกลดพระยศเป็นสมเด็จพระวรราชชายาและไม่มีพระราชโอรส และ[[สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี]]ในรัชกาลที่ 7 นั้นไม่มีพระราชโอรสสืบราชสมบัติจึงมิได้สถาปนาเป็นสมเด็จพระราชชนนีพันปีหลวง |
||
== ในอังกฤษ == |
== ในอังกฤษ == |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 16:15, 30 มกราคม 2560
สมเด็จพระราชชนนีพันปีหลวง (อังกฤษ: Queen mother; Queen dowager) คือพระราชินีหรือจักรพรรดินีม่ายของพระมหากษัตริย์หรือจักรพรรดิรัชกาลก่อน และเป็นพระราชมารดาของพระมหากษัตริย์หรือจักรพรรดิรัชกาลปัจจุบัน[1] คำนี้เกิดขึ้นในภาษาอังกฤษเมื่อราว พ.ศ. 2120[2]
ในสากล "Queen mother" มักจะหมายถึงสมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ พระราชชนนีในสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 แห่งสหราชอาณาจักร ที่ทรงดำรงพระอิสริยยศนี้ยาวนานกว่า 50 ปี
ในไทย
- สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี (9 มีนาคม 2280 — 25 พฤษภาคม 2369) พระบรมราชินีในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก และเป็นพระราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
- สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี (21 กันยายน 2310 — 18 ตุลาคม 2379) พระบรมราชินีในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย และเป็นพระราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี (17 กรกฎาคม 2377 — 9 กันยายน 2404) พระบรมราชินีในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเป็นพระราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (สถาปนาหลังเสด็จสวรรคต)
- สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง (1 มกราคม 2407 — 20 ตุลาคม 2462) พระบรมราชินีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเป็นพระราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว
- สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ (12 สิงหาคม 2475 — ปัจจุบัน) พระบรมราชินีในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และเป็นพระราชชนนีในสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร (ปัจจุบันยังมิได้สถาปนาพระอิสริยยศ)
ส่วนสมเด็จพระศรีสุลาไลยและสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีไม่นับว่าเป็นสมเด็จพระราชชนนีพันปีหลวง เพราะมิเคยดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระราชินีมาก่อน แต่อาจจัดเป็นเจ้าหญิงพระราชชนนี (Princess mother) ส่วนสมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระบรมราชินีในรัชกาลที่ 6 ถูกลดพระยศเป็นสมเด็จพระวรราชชายาและไม่มีพระราชโอรส และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินีในรัชกาลที่ 7 นั้นไม่มีพระราชโอรสสืบราชสมบัติจึงมิได้สถาปนาเป็นสมเด็จพระราชชนนีพันปีหลวง
ในอังกฤษ
- สมเด็จพระราชินีอเล็กซานดรา เป็นพระอัครมเหสีม่ายในสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 แห่งสหราชอาณาจักร และเป็นพระราชชนนีในสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร
- สมเด็จพระราชินีแมรี เป็นพระอัครมเหสีม่ายในสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร และเป็นพระราชชนนีในสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 8 แห่งสหราชอาณาจักรและสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6 แห่งสหราชอาณาจักร
- สมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ พระราชชนนี เป็นพระอัครมเหสีม่ายในสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6 แห่งสหราชอาณาจักร และเป็นพระราชชนนีในสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 แห่งสหราชอาณาจักร
ในประเทศอื่น ๆ
- อานน์แห่งออสเตรีย สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส
- แคทเธอรีน เดอ เมดีชี
- แคเธอรินแห่งวาลัว สมเด็จพระราชินีแห่งอังกฤษ
- เอ็มมาแห่งวัลเด็คและไพร์มอนต์ สมเด็จพระราชินีแห่งเนเธอร์แลนด์
- เอลิซาเบธ วูดวิลล์ สมเด็จพระราชินีแห่งอังกฤษ
- เฟรเดอริกาแห่งฮาโนเวอร์ สมเด็จพระราชินีแห่งกรีซ
- เฮเลนแห่งกรีซและเดนมาร์ก สมเด็จพระราชชนนีแห่งโรมาเนีย
- ร็อกเซลานา
- อิงกริดแห่งสวีเดน สมเด็จพระราชินีแห่งเดนมาร์ก
- สมเด็จพระราชินีคิโอปูโอลานิแห่งฮาวาย
- สมเด็จพระราชินีมาเรียแห่งยูโกสลาเวีย
- มารี เดอ เมดีซิส สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส
- สมเด็จพระราชินีนาซลีแห่งอียิปต์
- พระมหาวีรกษัตรีย์นโรดม มุนีนาถ สีหนุ พระวรราชมารดา
พระเจ้าหลวง
ถ้าพระมหากษัตริย์สละราชสมบัติแก่พระราชโอรสหรือพระราชธิดาแล้ว พระมหากษัตริย์พระองค์นั้นจะมีพระราชอิสริยยศเป็น พระเจ้าหลวง[3] พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุแห่งกัมพูชา ทรงได้รับการขนานพระนามว่า พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ พระมหาวีรกษัตริย์ พระวรราชบิดา หลังทรงสละราชสมบัติแก่พระราชโอรส[4] หลังจากที่สมเด็จพระราชาธิบดีอัลแบร์ที่ 2 แห่งเบลเยียมทรงประกาศสละราชสมบัติเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม ค.ศ. 2013 พระองค์ยังคงพระราชอิสริยยศเป็น "สมเด็จพระราชาธิบดีอัลแบร์ที่ 2" อยู่ (ซึ่งเหมือนกับในสมัยของพระราชบิดาของพระองค์ภายหลังจากทรงสละราชสมบัติ ซึ่งยังคงเป็น สมเด็จพระราชาธิบดีเลโอโปลด์ที่ 3 แห่งเบลเยียม) "พระเจ้าหลวง" จึงเป็นบทบาทและสถานะมากกว่าจะเป็นส่วนหนึ่งในพระนาม
สมเด็จพระอัยยิกาเจ้า
ประเทศภูฏานเป็นประเทศเดียวที่มีพระอิสริยยศ สมเด็จพระอัยยิกาเจ้า (Queen grandmother) ผู้ดำรงพระอิสริยยศองค์ปัจจุบันคือ สมเด็จพระราชินีเกซาง โชเดน วังชุก พระอัยยิกาเจ้า
อ้างอิง
- ↑ A queen mother is defined as "A Queen dowager who is the mother of the reigning sovereign" by both the Oxford English Dictionary and Webster's Third New International Dictionary.
- ↑ Oxford English Dictionary
- ↑ พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒
- ↑ http://news.yahoo.com/cambodia-mourns-king-father-sihanouk-cremated-065408963.html