ประเทศมองโกเลีย

บทความนี้เกี่ยวกับดินแดนทางภูมิศาสตร์ สำหรับความหมายอื่น ดูที่ มองโกเลีย (แก้ความกำกวม)

มองโกเลีย ; Монгол Улс (มองโกเลีย)
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
คำขวัญ: Даяр Монгол (Dayar Mongol)
เพลงชาติ: Bügd Nairamdakh Mongol
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด	อูลานบาตอร์
ภาษาราชการ	ภาษามองโกเลีย
การปกครอง	ประชาธิปไตยระบบรัฐสภา
• ประธานาธิบดี	ซาคีอากีอิน เอลเบกดอร์ช
• นายกรัฐมนตรี	นอรอวิน อัลตันคูยัก
พื้นที่
• รวม	1,564,116 ตารางกิโลเมตร (603,909 ตารางไมล์) (19)
• แหล่งน้ำ (%)	0.6
ประชากร
• ก.ค. 2549 ประมาณ	2,832,224 (139)
• สำมะโนประชากร 2543	2,650,952
• ความหนาแน่น	1.8 ต่อตารางกิโลเมตร (4.7 ต่อตารางไมล์) (227)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)	2013 (ประมาณ)
• รวม	26.8 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ
• ต่อหัว	9,293 ดอลลาร์สหรัฐ
เอชดีไอ (2015)	0.727 สูง · 90
สกุลเงิน	ทูกรุก (MNT)
เขตเวลา	UTC+7
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง)	UTC+8
รหัสโทรศัพท์	976
โดเมนบนสุด	.mn

ประเทศมองโกเลีย (อังกฤษ: Mongolia; มองโกเลีย: Монгол Улс) เป็นประเทศในทวีปเอเชียที่ไม่มีทางออกสู่ทะเลที่ใหญ่เป็นอันดับที่สองของโลกรองจากประเทศคาซัคสถาน มีพรมแดนทางเหนือติดกับประเทศรัสเซีย และทางใต้ติดกับประเทศจีน มีพื้นที่ที่สามารถใช้สำหรับการเกษตรได้น้อยกว่าร้อยละหนึ่ง

มองโกเลียมีประชากรเพียง 3 ล้านกว่าคน แต่มีพื้นที่ใหญ่กว่าประเทศไทยถึงกว่า 3 เท่า ซึ่งทำให้ประเทศมองโกเลียเป็นหนึ่งในประเทศที่มีความหนาแน่นของประชากรน้อยที่สุดในโลก ประชากรส่วนมากนับถือศาสนาพุทธนิกายวัชรยานแบบทิเบต และประชากรร้อยละ 38 อาศัยอยู่ในเมืองหลวงอูลานบาตอร์

ภูมิศาสตร์

ภาพถ่ายประเทศมองโกเลียจากดาวเทียม

ที่ตั้งและอาณาเขต

• ทิศเหนือ ติดกับประเทศรัสเซีย
• ทิศใต้ ติดกับประเทศจีน

ภูมิประเทศ

พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบทะเลทราย ทำให้เป็นประเทศที่มีประชากรเบาบางที่สุดในโลก

ภูมิอากาศ

ในฤดูร้อนอากาศไม่ร้อนมาก แต่ในฤดูหนาวอากาศหนาวมากและมีหิมะตก

ประวัติศาสตร์

บทความหลัก: ประวัติศาสตร์มองโกเลีย

ยุคกลาง

บทความหลัก: จักรวรรดิมองโกล และ หลังจักรวรรดิมองโกลล่มสลาย

สมัยใหม่

บทความหลัก: รัฐมองโกเลีย และ สาธารณรัฐประชาชนมองโกเลีย

มองโกเลียเคยเป็นศูนย์กลางของจักรวรรดิมองโกลในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 13 ซึ่งต่อมาได้ยึดอำนาจเข้าปกครองจีนในนามของราชวงศ์หยวนแต่ก็ต้องมาเสียอำนาจเมื่อราชวงศ์หมิงและราชวงศ์ชิงเข้ามามีอำนาจซึ่งทางมองโกเลียเองต้องอยู่ใต้อำนาจของราชวงศ์ดังกล่าวอีกด้วย มองโกเลียได้รับเอกราชจากจีนเมื่อปี พ.ศ. 2464 (ค.ศ. 1921) จากการช่วยเหลือของสหภาพโซเวียตแต่ต้องสถาปนาการปกครองเป็นระบอบคอมมิวนิสต์ตามแบบประเทศเพื่อนบ้าน ลัทธิคอมมิวนิสต์สิ้นสุดลงจากมองโกเลียเมื่อปี พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990) ปีเดียวกันกับการล่มสลายของสหภาพโซเวียต ซึ่งต่อมามองโกเลียได้นำระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภามาใช้กับตน

การเมืองการปกครอง

นิติบัญญัติ

บทความหลัก: รัฐสภามองโกเลีย และ พรรคประชาชนมองโกเลีย

การแบ่งเขตการปกครอง

มองโกเลียแบ่งเขตออกเป็น 21 จังหวัด ซึ่งชาวมองโกลเรียกว่า aymag: ไอมัก (ตรงกับคำภาษาอังกฤษว่า prefecture) แต่เดิม มองโกเลียเป็นมณฑลของจีน จึงมีการแบ่งมองโกเลียเป็นเขตย่อยลงไปอีก แล้วยังคงเป็นเช่นนี้หลังจากที่มองโกเลียเป็นเอกราช

• โกวิซึมเบอร์ (Govĭsümber)
• โกวิ-อัลไต (Govĭ-Altay)
• ซาฟฮัน (Zavhan)
• ซือบาตาร์ (Sühbaatar)
• เซเลงเก (Selenge)
• ดอร์นอด (Dornod)
• ดอร์โนโกวิ (Dornogovĭ)
• ดาร์ฮาน-อูล (Darhan-Uul)
• ดุนด์โกวิ (Dundgovĭ)
• เติฟ (Töv)
• บายัน-เอิลกี (Bayan-Ölgiy)
• บายันฮองกอร์ (Bayanhongor)
• บุลกัน (Bulgan)
• ออร์ฮอน (Orhon)
• อาร์ฮังไก (Arhangay)
• อุฟส์ (Uvs)
• เทศบาลนครอูลานบาตอร์
  (Ulaanbaatar municipality)
• เออเวอร์ฮังไก (Övörhangay)
• เอิมเนอโกวิ (Ömnögovĭ)
• ฮอฟด์ (Hovd)
• เฮ็นตี (Hentiy)
• เฮิฟสเกิล (Hövsgöl)

ต่างประเทศ

ความสัมพันธ์กับราชอาณาจักรไทย

ความสัมพันธ์มองโกเลีย – ไทย

Map indicating location of มองโกเลีย and ไทย
มองโกเลีย	ไทย

กองทัพ

บทความหลัก: กองทัพมองโกเลีย

เศรษฐกิจ

เนื่องจากมองโกเลียอยู่ภายใต้อิทธิพลของสหภาพโซเวียตมาตั้งแต่ปี 2467 และมีการค้ากับสหภาพโซเวียตประมาณร้อยละ 85 ของมูลค่าการค้าทั้งหมด ต่อมาเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในสหภาพโซเวียต ส่งผลให้ความสัมพันธ์ด้านเศรษฐกิจของทั้งสองประเทศลดลงตั้งแต่ปี 2534 มีผลกระทบทำให้เกิดวิกฤตเศรษฐกิจขึ้นในมองโกเลีย วิกฤตการณ์ทางเศรษฐกิจดังกล่าว เกิดขึ้นในช่วงที่มองโกเลียกำลังเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบบสังคมนิยมมาสู่ระบบตลาดเสรี ทำให้มองโกเลียเร่งเปิดประตูสู่นานาชาติมากขึ้นภายใต้ระบบตลาดเสรีในปัจจุบัน มองโกเลียได้ดำเนินนโยบายเปิดกว้างเพื่อให้เกิดการค้า การลงทุน และการจ้างงานมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้ภาวะเศรษฐกิจเปลี่ยนแปลงไปมาก

การท่องเที่ยว

บทความหลัก: การท่องเที่ยวในมองโกเลีย

โครงสร้างพื้นฐาน

การศึกษา

บทความหลัก: การศึกษาในมองโกเลีย

ประชากรศาสตร์

เชื้อชาติ

อูลานบาตอร์

เป็นชาวมองโกล 90 % ชาวคาซัค 4 % ชาวรัสเซีย 2 % ชาวจีน 2 % อื่นๆ 2 %

ภาษา

บทความหลัก: ภาษามองโกเลีย

ปัจจุบัน มีผู้พูดภาษามองโกเลียทั้งหมด 95 % ของประเทศ

ศาสนา

ศาสนาต่างในประเทศมองโกเลีย

• ศาสนาพุทธ 1,009,357 คน
• ศาสนาอิสลาม 57,702 คน
• ศาสนาเชมัน 55,174 คน
• ศาสนาคริสต์ 41,117 คน
• ศาสนาอื่นๆ 6,933 คน
• อศาสนา 735,283 คน

กีฬา

บทความหลัก: มองโกเลียในโอลิมปิก และ มองโกเลียในพาราลิมปิก

ยกน้ำหนัก

บทความหลัก: สมาคมยกน้ำหนักมองโกเลีย

มวยสากล

บทความหลัก: สมาคมมวยสากลมองโกเลีย และ มวยสากลอาชีพในมองโกเลีย

วัฒนธรรม

บทความหลัก: วัฒนธรรมมองโกเลีย

วิถีชีวิต

กระโจมชาวมองโกล

ชาวมองโกลจะอาศัยอยู่สิ่งที่เรียกว่า "เยิร์ต" ที่สามารถรื้อถอนได้ง่าย และชาวมองโกลส่วนใหญ่เป็นพวกเร่ร่อน ในปีหนึ่งชาวมองโกลจะย้ายที่อยู่ไปเรื่อยๆถึง 20 ครั้ง

สื่อสารมวลชน

บทความหลัก: รายนามสื่อสารมวลชนในมองโกเลีย

วันหยุด

บทความหลัก: รายชื่อวันสำคัญของมองโกเลีย

แหล่งข้อมูลอื่น

รัฐบาล

การศึกษา

ด้านการท่องเที่ยว

วิกิท่องเที่ยว มีคำแนะนำการท่องเที่ยวสำหรับ Mongolia

• รายละเอียดประเทศมองโกเลีย จากเว็บกระทรวงต่างประเทศ
• Flags and arms of the aymags of Mongolia