คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

คณะวิทยาศาสตร์
มหาวิทยาลัยมหิดล

Faculty of Science, Mahidol University
สัญลักษณ์คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
สถาปนา	21 ตุลาคม พ.ศ. 2501
คณบดี	ศาสตราจารย์ ดร.ศกรณ์ มงคลสุข
ที่อยู่	272 ถนนพระรามที่ 6 แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400
สี	สีส้มเหลือง
เว็บไซต์	sc.mahidol.ac.th

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พญาไท

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ถือได้ว่าเป็นคณะวิทยาศาสตร์ที่มีอาจารย์ได้รางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่นของไทยมากที่สุดของประเทศ และเป็นคณะวิทยาศาสตร์ที่ได้รับการจัดอันดับสูงสุดในสาขาวิทยาศาสตร์ ทั้งด้านการเรียนการสอน และด้านการวิจัย จากการจัด อันดับมหาวิทยาลัยในประเทศไทย โดย สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) เมื่อปี พ.ศ. 2549

ประวัติ

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้รับการประกาศจัดตั้งในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2501 ในนาม "โรงเรียนเตรียมวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์" โดยมี ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข เป็นผู้ดำเนินการจัดตั้ง และดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน มีวัตถุประสงค์เบื้องต้น เพื่อจัดการศึกษาเตรียมแพทย์ และเตรียมประเภทวิชาอื่นๆ ขึ้นภายในมหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ โดยใช้สถานที่ที่ตึกเทคนิคการแพทย์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ในปีแรก และย้ายมายังอาคารเรียนใหม่ ณ ถนนศรีอยุธยา ในปีต่อมา

หลังจากนั้น ในปี พ.ศ. 2503 รัฐบาลได้ตราพระราชบัญญัติ ยกฐานะขึ้นเป็น "คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์" เปิดหลักสูตรการศึกษาในสาขาต่างๆ ทั้งด้านวิทยาศาสตร์ และวิทยาศาสตร์การแพทย์ ถึงระดับปริญญาตรี-โท (และเอก ในเวลาต่อมา) โดยมี ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข ดำรงตำแหน่งคณบดีท่านแรก

ต่อมา คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้ย้ายสถานที่ตั้งมาพื้นที่บนถนนพระรามที่ 6 ตรงข้ามกระทรวงอุตสาหกรรม ซึ่งรัฐบาลไทยได้ให้การสนับสนุนที่ดิน 40 ไร่ และงบประมาณร่วมกับมูลนิธิร็อกกิเฟลเลอร์ ในการก่อสร้างอาคารบรรยาย และอาคารทดลองวิทยาศาสตร์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ เสด็จพระราชดำเนินทรงประกอบพิธีเปิดตึกคณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2511

เมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2512 มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณ โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ใช้พระนามาภิไธย "มหิดล" เป็นนามใหม่ของมหาวิทยาลัย และต่อมาได้มีประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีแบ่งส่วนราชการในมหาวิทยาลัยมหิดล เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2512 คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้ใช้ชื่อใหม่เป็น "คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล" มาจนถึงปัจจุบัน

ทำเนียบคณบดี

ทำเนียบคณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
รายนามคณบดี	ระยะเวลาในการดำรงตำแหน่ง
1. ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข	พ.ศ. 2503-2514
2. ศาสตราจารย์ ดร.กำจร มนุญปิจุ	พ.ศ. 2514-2518
3. ศาสตราจารย์ ดร.สถิตย์ สิริสิงห	พ.ศ. 2518
4. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ไพโรจน์ เปรมปรีดิ์	พ.ศ. 2519-2534
5. ศาสตราจารย์ นายแพทย์ ดร.พรชัย มาตังคสมบัติ	พ.ศ. 2534-2542
6. ศาสตราจารย์ ดร.อมเรศ ภูมิรัตน	พ.ศ. 2542-2546,พ.ศ. 2547-2550
7. ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ โศภน	พ.ศ. 2546-2547
8. ศาสตราจารย์ ดร.ศกรณ์ มงคลสุข	พ.ศ. 2550-ปัจจุบัน

ภาควิชา

ตั้งแต่เริ่มก่อตั้งในปี พ.ศ. 2501 จนถึงปี พ.ศ. 2535 คณะวิทยาศาสตร์ประกอบด้วย 14 ภาควิชา จัดตั้งเรียงตามลำดับดังนี้ กายวิภาคศาสตร์ เคมี ชีววิทยา ภาษาต่างประเทศ จุลชีววิทยา ชีวเคมี สรีรวิทยา ฟิสิกส์ เภสัชวิทยา พยาธิชีววิทยา เทคโนโลยีชีวภาพ คณิตศาสตร์ คอมพิวเตอร์ และพฤกษศาสตร์ แต่ปัจจุบันประกอบด้วย 12 ภาควิชา เนื่องจากในปี พ.ศ. 2549 ภาควิชาภาษาต่างประเทศ ได้ขยายขอบข่ายของงานไปก่อตั้งเป็นคณะศิลปศาสตร์ และในปี พ.ศ. 2552 ภาควิชาคอมพิวเตอร์ และสำนักคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้รวมส่วนงานและก่อตั้งเป็นคณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

• ภาควิชากายวิภาคศาสตร์
• ภาควิชาคณิตศาสตร์
• ภาควิชาเคมี
• ภาควิชาจุลชีววิทยา
• ภาควิชาชีวเคมี
• ภาควิชาชีววิทยา

• ภาควิชาเทคโนโลยีชีวภาพ
• ภาควิชาพยาธิชีววิทยา
• ภาควิชาพฤกษศาสตร์
• ภาควิชาฟิสิกส์
• ภาควิชาเภสัชวิทยา
• ภาควิชาสรีรวิทยา

หลักสูตร

ระดับปริญญาตรี	ระดับปริญญาโท	ระดับปริญญาเอก
วิทยาศาสตรบัณฑิต (วท.บ.) หลักสูตรปกติ และ หลักสูตรพิสิฐวิธาน (B.Sc.-Ph.D.) สาขาเคมี สาขาฟิสิกส์ สาขาคณิตศาสตร์ สาขาชีววิทยา สาขาพฤกษศาสตร์ สาขาเทคโนโลยีชีวภาพ หลักสูตรปกติ (มหาวิทยาลัยมหิดล กาญจนบุรี) สาขาเทคโนโลยีการอาหาร สาขาวิทยาศาสตร์การเกษตร สาขาชีววิทยาเชิงอนุรักษ์ สาขาธรณีศาสตร์ หลักสูตรนานาชาติ สาขาคณิตศาสตร์ประกันภัย	วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.) (หลักสูตรนานาชาติ) สาขากายวิภาคศาสตร์และชีววิทยาโครงสร้าง สาขาคณิตศาสตร์ประยุกต์ สาขาเคมีเชิงฟิสิกส์ สาขาเคมีวิเคราะห์และเคมีอนินทรีย์ประยุกต์ สาขาเคมีอินทรีย์ สาขาจุลชีววิทยา สาขาชีวเคมี สาขาชีววิทยาสภาวะแวดล้อม สาขาเทคโนโลยีชีวภาพ สาขานิติวิทยาศาสตร์ สาขาพยาธิชีววิทยา สาขาพิษวิทยา สาขาฟิสิกส์ สาขาฟิสิกส์เชิงเคมี สาขาเภสัชวิทยา สาขาวิทยาการพืช ร่วมกับคณะเภสัชศาสตร์ สาขาวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมวัสดุ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีพอลิเมอร์ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีศึกษา ร่วมกับสถาบันนวัตกรรมและพัฒนากระบวนการเรียนรู้ สาขาสรีรวิทยา สาขาสรีรวิทยาของการออกกำลังกาย	ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (ปร.ด.) (หลักสูตรนานาชาติ) สาขากายวิภาคศาสตร์และชีววิทยาโครงสร้าง สาขาคณิตศาสตร์ สาขาเคมีเชิงฟิสิกส์ สาขาเคมีวิเคราะห์ สาขาเคมีอนินทรีย์ สาขาเคมีอินทรีย์ สาขาจุลชีววิทยา สาขาชีวเคมี สาขาชีววิทยา สาขาเทคโนโลยีชีวภาพ สาขาพยาธิชีววิทยา สาขาพิษวิทยา สาขาฟิสิกส์ สาขาฟิสิกส์เชิงเคมี สาขาเภสัชวิทยา สาขาวิทยาศาสตร์การออกกำลังกาย สาขาวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมวัสดุ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีพอลิเมอร์ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีศึกษา สาขาเวชศาสตร์ระดับโมเลกุล สาขาสรีรวิทยา

หน่วยวิจัย และเครือข่ายวิจัย

• หน่วยวิจัยเพื่อความเป็นเลิศเทคโนโลยีชีวภาพกุ้ง
• หน่วยวิจัยเพื่อความเป็นเลิศโครงสร้างและการทำงานของโปรตีน
• หน่วยวิจัยเพื่อความเป็นเลิศพาหะและโรคที่นำโดยพาหะ
• หน่วยวิจัยยางและเทคโนโลยี
• หน่วยวิจัยเทคโนโลยีชีวโมเลกุลมันสำปะหลัง
• หน่วยวิจัยโรคอุบัติใหม่และโรคอุบัติซ้ำแบคทีเรีย
• หน่วยเสริมสร้างศักยภาพทางนาโนศาสตร์และนาโนเทคโนโลยี
• หน่วยวิจัยชีวสารสนเทศและจีโนมประยุกต์
• หน่วยวิจัยประสาทวิทยาศาสตร์

• หน่วยวิจัยพลังงานทางเลือก
• หน่วยวิจัยด้านวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมพื้นผิว
• เครือข่ายวิจัยด้านแคลเซียมและกระดูก
• หน่วยความร่วมมือการวิจัยทางด้านวิทยาศาสตร์ชีวภาพและเทคโนโลยีชีวภาพ แห่งมหาวิทยาลัยมหิดล และมหาวิทยาลัยโอซาก้า
• หน่วยความร่วมมือการวิจัยสำหรับประเทศในตะวันออกเฉียงใต้ ศูนย์นานาชาติด้านเทคโนโลยีชีวภาพ มหาวิทยาลัยโอซาก้า
• หน่วยความร่วมมือการวิจัยกับ L'Institut de recherche pour le développement (IRD) ประเทศฝรั่งเศส

ที่ตั้ง

1. คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พญาไท : 272 ถนนพระรามที่ 6 แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400 โทร.0-2201-5000 โทรสาร 0-2354-7165
2. คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา : ถนนพุทธมณฑล สาย 4 ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม 73170 โทร.0-2441-9323

สถานที่และกิจกรรมสำคัญภายในคณะ

1. ตึกกลม : เป็นอาคารเรียนขนาด 1,500 ที่นั่ง เป็นสถาปัตยกรรมที่มีความโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ของคณะวิทยาศาสตร์ สร้างเมื่อปี พ.ศ. 2508 มีโถงใหญ่บริเวณด้านล่างสำหรับจัดกิจกรรม และรอบๆ ตึกเป็นลานมีโต๊ะนั่งอ่านหนังสือ และเป็นสถานที่จัดกิจกรรมในวาระโอกาสพิเศษต่างๆ
2. สวนป่าในเมือง : เป็นสัญลักษณ์อย่างหนึ่งของคณะวิทยาศาสตร์ ที่มีการรักษาคุณลักษณะเฉพาะของการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและธรรมชาติ จนได้รับรางวัลหน้าบ้านน่ามอง และรางวัลพระราชทานพฤกษานคราเหรียญเชิดชูเกียรติ จากกรุงเทพมหานคร บริเวณโดยรอบเป็นสวนป่าสัก สวนหย่อม สวนสุขภาพเพื่อการออกกำลังกาย ลานรวมใจ สวนนกเงือก และเส้นทาง Bio-Geo Path แหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียนทางชีววิทยา พฤกษศาสตร์ และธรณีวิทยา
3. พิพิธภัณฑ์สตางค์ มงคลสุข และหอเกียรติยศนักวิทยาศาสตร์ดีเด่น : ตั้งอยู่ภายในห้องสมุดสตางค์ มงคลสุข ชั้น 2-3 ตึกฟิสิกส์ เป็นอนุสรณ์รำลึกถึงเกียรติคุณของ ศาสตราจารย์ ดร. สตางค์ มงคลสุข คณบดีท่านแรก และผู้ก่อตั้งคณะวิทยาศาสตร์ จัดแสดงนิทรรศการถาวร จดหมายเหตุ ประวัติผลงานของคณาจารย์ที่สร้างชื่อเสียงให้แก่คณะวิทยาศาสตร์ เป็นสถานที่ศึกษาหาความรู้ของนักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป
4. กิจกรรม Open House : จัดขึ้นทุกปีที่คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เพื่อเปิดโอกาสให้นักเรียน นักศึกษาจากมหาวิทยาลัยอื่น และผู้สนใจ เข้าชมคณะ งานวิจัย ห้องปฏิบัติการ และกิจกรรมต่างๆ ของคณะฯ เพื่อเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการศึกษาต่อทางวิทยาศาสตร์ให้กับนักเรียน ในงานนี้นอกจากจะได้เข้าชมสถานที่และการทดลองทางวิทยาศาสตร์อย่างใกล้ชิดแล้ว นักเรียนยังสามารถปรึกษาการเข้าศึกษาต่อในมหาวิทยาลัยมหิดลกับนักศึกษารุ่นพี่และคณาจารย์ได้อีกด้วย

• สวนป่าในเมือง
  สวนป่าในเมือง
• Open House 2547 ภาควิชาพฤกษศาสตร์
  Open House 2547 ภาควิชาพฤกษศาสตร์

คณาจารย์และศิษย์เก่าที่มีชื่อเสียง

บทความหลัก: รายชื่อบุคคลสำคัญจากมหาวิทยาลัยมหิดล

นับตั้งแต่ก่อตั้งคณะฯ เมื่อปี พ.ศ. 2501 มาจนถึงปัจจุบัน มีคณาจารย์ที่ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ โดยได้รับรางวัลดีเด่นด้านการสอนและการวิจัยทั้งในระดับชาติและระดับนานาชาติ เป็นจำนวนมาก อาทิ รางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่น จำนวน 10 ท่าน รางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ จำนวน 7 ท่าน รางวัลอาจารย์ดีเด่นแห่งชาติ จากที่ประชุมประธานสภาอาจารย์ มหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย (ปอมท.) จำนวน 4 ท่าน รางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นจำนวน 5 ท่าน รางวัลนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่จำนวน 13 ท่าน รางวัลนักเทคโนโลยีรุ่นใหม่ จำนวน 1 ท่าน รางวัลวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มูลนิธิเพื่อการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ประเทศไทย จำนวน 6 ท่าน เป็นต้น โดยศิษย์เก่าและคณาจารย์ที่มีชื่อเสียง เช่น

• ศ.ดร. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี
• ศ.ดร. ยงยุทธ ยุทธวงศ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
• ศ.ดร.นพ. พรชัย มาตังคสมบัติ อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหิดล สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ และประธานกรรมการบริหารศูนย์ความเป็นเลิศด้านชีววิทยาศาสตร์ของประเทศไทย (TCELS)
• ศ. ดร. พิไล พูลสวัสดิ์ เจ้าของรางวัลด้านการอนุรักษ์ธรรมชาติระดับโลก ROLEX Award 2006 และรางวัล Chevron Conservation Awards 2006 จากผลงานการอนุรักษ์นกเงือกในประเทศไทย

อ้างอิง

• 48 ปี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล 2501-2549. หนังสือที่ระลึก 4 รอบ แห่งการสถาปนาคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. 21 ตุลาคม 2549.

ดูเพิ่ม

• รายชื่อบุคคลสำคัญจากมหาวิทยาลัยมหิดล

แหล่งข้อมูลอื่น

• คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• หลักสูตรคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล