ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เจ้าอุปราช (บุญทวงษ์)"
Pongsak ksm (คุย | ส่วนร่วม) |
Pongsak ksm (คุย | ส่วนร่วม) ล ลบหมวดหมู่:เจ้าอุปราชแล้ว; เพิ่มหมวดหมู่:เจ้าอุปราชแห่งนครเชียงใหม่แล้ว ด้วย[[Help:Gadget-HotCat|ฮ... |
||
บรรทัด 112: | บรรทัด 112: | ||
{{ตายปี|2425}} |
{{ตายปี|2425}} |
||
[[หมวดหมู่:เจ้านายฝ่ายเหนือ]] |
[[หมวดหมู่:เจ้านายฝ่ายเหนือ]] |
||
[[หมวดหมู่:เจ้าอุปราช]] |
[[หมวดหมู่:เจ้าอุปราชแห่งนครเชียงใหม่]] |
||
[[หมวดหมู่:ณ เชียงใหม่]] |
[[หมวดหมู่:ณ เชียงใหม่]] |
||
[[หมวดหมู่:ราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ (เจ้าเจ็ดตน)]] |
[[หมวดหมู่:ราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ (เจ้าเจ็ดตน)]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 11:58, 3 ธันวาคม 2555
เจ้าอุปราช (บุญทวงษ์) | |
---|---|
บุญทวงศ์ | |
เจ้าอุปราชแห่งนครเชียงใหม่ | |
ราชวงศ์ | ราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ |
พระบิดา | เจ้าราชวงศ์มหาพรหมคำคง |
พระมารดา | แม่เจ้าคำหล้า |
เจ้าอุปราชบุญทวงศ์ หรือ เจ้าอุปราชบุญทวงศ์ ณ เชียงใหม่[1] เจ้าอุปราชแห่งนครเชียงใหม่ ในรัชสมัยของพระเจ้าอินทวิชยานนท์ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ 7 และเป็นเจ้าอุปราชที่มีบทบาทในการปกครองมาก เปรียบเทียบได้กับเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ เพราะสามารถยกเลิกคำสั่งของเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ได้[2] จนมีการกล่าวว่าหากเจ้าอุปราชบุญทวงศ์ ยังมีพระชนม์อยู่ การแทรกแซงจากสยามจะกระทำได้ยากยิ่ง[3]
พระประวัติ
เจ้าบุญทวงศ์ เป็นโอรสในเจ้าราชวงศ์มหาพรหมคำคง กับแม่เจ้าคำหล้า และมีศักดิ์เป็นหลานของเจ้าหลวงเศรษฐีคำฝั้น เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ 3 ทรงมีราชอนุชาและราชขนิษฐา ร่วมราชบิดา 16 พระองค์ มีพระนามตามลำดับ ดังนี้
- พระเจ้าอินทวิชยานนท์ พระเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ 7
- เจ้าอุปราชบุญทวงศ์ เจ้าอุปราชนครเชียงใหม่ -
- เจ้าราชภาติกวงศ์ น้อยเทพวัง เจ้าราชภาติกวงศ์นครเชียงใหม่
- เจ้าน้อยไชยลังกา
- เจ้าหญิงฟองนวล
- เจ้าหญิงดวงเทพ
- เจ้าหญิงบุญฝ้าย
- เจ้าหญิงคำทิพย์
- เจ้าน้อยไชยวงศ์
- เจ้าดวงทิพย์ - เจ้าปู่ใน "เจ้าทิพย์สมาตย์ ณ เชียงใหม่" "คุณหญิง เจ้าฉมชบา (ณ เชียงใหม่) วรรณรัตน์" "เจ้าวัฒนา (ณ เชียงใหม่) โชตนา"
- เจ้าบุญสม
- เจ้าหญิงบัวใส
- เจ้าหญิงบัวเที่ยง
- เจ้าหญิงกาบเมือง
- เจ้าน้อยอ๋อ
- เจ้าหญิงแว่นคำ
โอรส
เจ้าบุญทวงศ์ สมรสกับเจ้าฟองแก้ว มีโอรส 4 พระองค์ คือ
- เจ้าสิงห์โต
- เจ้าโสรส
- เจ้าราชบุตร (คำตื้อ)
- เจ้าแสงเมือง
กรณียกิจ
เจ้าบุญทวงศ์ มีบทบาทในการช่วยพระเชษฐาปฏิบัติพระภารกิจเมื่อครั้งยังมิได้ดำรงตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ กระทั่งในปี พ.ศ. 2416 พระเจ้าอินทวิชยานนท์ ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ ต่อมาเจ้าหลวงได้มอบหมาให้เจ้าบุญทวงศ์ นำเครื่องบรรณาการไปถวายที่สยาม จึงได้รับพระมหากรุณาธิคุณพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็น "เจ้าอุปราช" ในปี พ.ศ. 2416 ภายหลังจากที่พระเจ้าอินทวิชยานนท์ ได้รับโปรดเกล้าฯ เป็นเจ้าหลวงแล้ว 6 เดือน[4]
ในตำแหน่งเจ้าอุปราชนั้น เจ้าบุญทวงศ์ ได้ปกิบัติหน้าที่เสมือนเป็นเจ้าหลวงองค์ที่ 2 ปฏิบัติหน้าที่แม่ทัพในยามสงคราม เป็นผู้อำนวยการรักษาความสงบในอาณาจักรยามสงบ และเป็นหัวหน้าคณะลูกขุนตุลาการพิจารณาโทษ[5]
เจ้าอุปราชบุญทวงศ์ ถึงแก่กรรในปี พ.ศ. 2425
ราชตระกูล
พงศาวลีของเจ้าอุปราช (บุญทวงษ์) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
อ้างอิง
- ↑ สกุล ณ เชียงใหม่ ได้รับพระราชทานในรัชสมัยของเจ้าแก้วนวรัฐ แต่เพื่อความเข้าใจและชัดเจน จึงมีการเติมต่อท้ายนามในภายหลัง
- ↑ คัมภีร์ คัมภีรญาณนนท์, นาวาอากาศเอก. เจ้านายฝ่ายเหนือ. [1]
- ↑ เจ้าอุปราชบุญทวงศ์
- ↑ พระเจ้าอินทวิชยานนท์
- ↑ วงศ์สักก์ ณ เชียงใหม่. 2539. เจ้าหลวงเชียงใหม่ : คณะทายาทสายสกุล ณ เชียงใหม่
แหล่งข้อมูลอื่น
- ปราณี ศิริธร ณ พัทลุง. เพ็ชร์ล้านนา. (ครั้งที่ 2) เชียงใหม่ :ผู้จัดการ ศูนย์ภาคเหนือ, 2538.
- สมหมาย เปรมจิตต์, สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ตำนานสิบห้าราชวงศ์ (ฉบับสอบชำระ) . เชียงใหม่: มิ่งเมือง, 2540.
- ศักดิ์ รัตนชัย. พงศาวดารสุวรรณหอคำนครลำปาง (ตำนานเจ้าเจ็ดพระองค์กับหอคำมงคล ฉบับสอบทานกับเอกสารสืบค้น สรสว.ลำปาง) .
- เจ้าวงศ์สัก ณ เชียงใหม่, คณะทายาทสายสกุล ณ เชียงใหม่. เจ้าหลวงเชียงใหม่. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน), 2539.
- คณะทายาทสายสกุล เจ้าหลวงเมืองพะเยา, สถาบันศิลปวัฒนธรรมโยนก. ครบรอบ 100 ปี แม่เจ้าทรายมูล (มหาวงศ์) ไชยเมือง และประวัติสายสกุลเจ้าหลวงเมืองพะเยา พุทธศักราช 2387 - 2456. พะเยา :บ.ฮาซัน พริ้นติ้ง จก., 2546
- นงเยาว์ กาญจนจารี. ดารารัศมี : พระประวัติพระราชชายา เจ้าดารารัศมี. เชียงใหม่ :สุริวงศ์บุ๊คเซนเตอร์, 2539.