พระเจ้ามหานามะ

พระเจ้ามหานามะ
เจ้าชายมหานามะ พระเจ้ามหานามะศากยราชา
พระมหากษัตริย์แห่งศากยราชวงศ์
ราชาภิเษก	40 ปีก่อน พุทธศก
รัชกาลก่อนหน้า	พระเจ้าสุทโธทนะ
รัชกาลถัดไป	พระภัททิยเถรศากยราชา
พระราชบุตร	เจ้าชายอนุรุทธะ
พระเจ้ามหานามะศากยราชา
ราชวงศ์	ราชวงศ์ศากยะ
พระราชบิดา	พระเจ้าอมิโตทนะ

พระเจ้ามหานามศากยราชา เป็นพระราชโอรสของพระเจ้าอมิโตทนะ ซึ่งเป็นพระกนิษฐาของพระเจ้าสุทโธทนะ พุทธบิดา มีพระอนุชา 1 พระองค์ คือ เจ้าชายอนุรุทธะ และมีพระกนิษฐภคินี หนึ่งพระองค์ คือ พระนางโรหิณี ตามชื่อแม่น้ำโรหิณี

ครองกรุงกบิลพัสดุ์

เมื่อพระโพธิสัตว์เจ้าชายสิทธัตถะ ได้ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว จึงเสด็จมาโปรด ประทานสงเคราะห์พระประยูรญาติ ให้ดำรงอยู่ในสุขสมบัติ ทั้งที่เป็นของมนุษย์ ทั้งที่เป็นของทิพย์ และสุขเกษมศานต์อันเป็นบรมสุข คือนิพพาน ตามอำนาจวาสนาบารมี ของแต่ละพระองค์ เจ้าชายมหานามะก็ได้บรรลุเป็นพระโสดาบัน ด้วยการเข้าเฝ้าพระพุทธองค์ในครั้งแรกเท่านั้น นอกจากนี้ยังมีศากยกุมาร อีกเป็นจำนวนมาก ออกบรรพชาติดตามแวดล้อม พระบรมศาสดา แม้แต่พระอนุชาของพระเจ้ามหานามะ คือ เจ้าชายอนุรุทธะ ก็เสด็จออกบวชด้วยเช่นกัน

เมื่อพระเจ้าสุทโธทนะพุทธบิดา ได้บรรลุพระอรหัตผล และดับขันธปรินิพพานแล้ว ราชสมบัติก็ขาดรัชทายาทสืบสันติวงศ์ หมู่อำมาตย์ราชปุโรหิตทั้งหลาย จึงได้ตกลงอัญเชิญเจ้าชายมหานามะ ผู้เป็นพระภาติยะของพระเจ้าสุทโธทนะ เข้าทำพิธีราชาภิเษกขึ้น ครอบครองราชย์สมบัติเป็นพระเจ้าจักรพรรดิมหานามศากยราชา แห่งกรุงกบิลพัสดุ์สืบต่อไป

ถวายทานมีรสประณีต

ต่อมาสมัยหนึ่ง พระบรมศาสดาเสด็จจำพรรษา ณ เมืองเวรัญชา พร้อมด้วยหมู่พระภิกษุสงฆ์ ตามคำอาราธนาของเวรัญชพราหมณ์ ภิกษุสงฆ์ได้รับความลำบาก ด้วยการเที่ยวภิกขาจาร เพราะขาดทายกและทายิกาที่จะถวายอาหารบิณฑบาตตลอดทั้งพรรษา

ครั้นออกพรรษาแล้ว พระพุทธองค์ทรงพาภิกษุสงฆ์ เสด็จไปยังกรุงกบิลพัสดุ์ เสด็จเข้า ประทับ ณ นิโครธาราม พระเจ้ามหานามศากยราชา ทรงทราบจึงเสด็จไปเฝ้า กราบถวายบังคมแล้ว ประทับนั่ง ณ ที่อันสมควร กราบว่าพระพุทธองค์ และภิกษุสงฆ์ได้รับความลำบากด้วย ภิกขาจารในพรรษาที่ผ่านมา จึงกราบทูลขอพระวโรกาส ถวายภัตตาหารอันมีรสประณีตแด่พระพุทธองค์ พร้อมด้วยภิกษุสงฆ์เป็นระยะเวลา 4 เดือน

ครั้นทราบว่า พระพุทธองค์ทรงรับโดยดุษณีภาพแล้ว ตั้งแต่วันรุ่งขึ้น ก็ได้บำรุงภิกษุสงฆ์ โดยมีพระพุทธองค์เป็นประมุข ด้วยโภชนาหารอันประณีต และของมีรสอร่อย 4 ชนิด ทุก ๆ วัน ครั้นครบกำหนด 4 เดือนแล้ว ได้กราบทูลขอรับปฏิญญาต่อไปอีก 4 เดือน รวมเป็น 8 เดือน และก็ขอรับปฏิญญาต่ออีก 4 เดือน รวมทั้งสิ้นเป็น 1 ปี

เมื่อครบกำหนดวาระ 1 ปีแล้ว พระพุทธองค์ไม่ทรงรับอาราธนาเกินไปกว่านั้น ส่วนพระเจ้ามหานามศากยราชา ก็ทรงปลาบปลื้มปีติยินดี กับสักการทานที่พระองค์บำเพ็ญถวาย ตลอดระยะเวลา 1 ปีนั้น เกียรติคุณของพระเจ้ามหานาม ก็ฟุ้งขจรไปทั่วทั้งชมพูทวีป

ต่อมา พระพุทธองค์ประทับ ณ วัดพระเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี ได้สถาปนาพระเจ้ามหานามศากยราชา ในตำแหน่งเอตทัคคะเป็นผู้เลิศกว่าอุบาสกทั้งหลาย ในฝ่ายผู้ถวายอาหารมีรสอันประณีต

บั้นปลายชีวิต

ในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาไม่ระบุว่าท่านเสียชีวิตเมื่อใดและที่ใด แต่ท่านคงดำรงขันธ์อยู่พอสมควรแก่กาลจึงอันตรธานไป