อำเภอนครชัยศรี

ความหมายอื่น ดูที่ มณฑลนครชัยศรี

อำเภอนครชัยศรี
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Nakhon Chai Si
คำขวัญ:  ส้มโอหวาน ข้าวสารขาว ลูกสาวสวย
พิกัด: แม่แบบ:Coor dms
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นครปฐม
พื้นที่
• ทั้งหมด	284.031 ตร.กม. (109.665 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2552)
• ทั้งหมด	106,171 คน
• ความหนาแน่น	373.8 คน/ตร.กม. (968 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	73120, 73170 (เฉพาะหมู่ที่ 1-2 ตำบลลานตากฟ้า)
รหัสภูมิศาสตร์	7303
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอนครชัยศรี เลขที่ 7 หมู่ที่ 1 ตำบลนครชัยศรี อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม 73120
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

อำเภอนครชัยศรี เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดนครปฐม เป็นเมืองที่มีประวัติศาสตร์เก่าแก่ มีเรื่องราวบันทึกไว้ตั้งแต่สมัยสุโขทัยเป็นราชธานี นอกจากนี้ยังมีการค้นพบโบราณวัตถุจำนวนหนึ่งในบริเวณอำเภอนครชัยศรี ปัจจุบันนครชัยศรีนับเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญแห่งหนึ่งของจังหวัดนครปฐม และอยู่ไม่ไกลจากกรุงเทพมหานคร

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอนครชัยศรีมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอต่าง ๆ เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอดอนตูมและอำเภอบางเลน
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพุทธมณฑลและอำเภอสามพราน
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอสามพราน
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองนครปฐม

ประวัติศาสตร์

ในสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี พื้นที่อำเภอนครชัยศรีเคยเป็นที่ตั้งเมืองนครชัยศรี โดยมีตัวเมืองอยู่ใต้ปากคลองบางแก้ว (ห่างจากตัวอำเภอปัจจุบันประมาณ 2 กิโลเมตร) เดิมนั้นสังกัดกรมมหาดไทย ภายหลังได้โอนไปสังกัดกรมท่า ครั้นเมื่อมีการปรับปรุงการปกครองใหม่ เมื่อ พ.ศ. 2437 ในรัชกาลที่ 5 มีการจัดตั้งกระทรวงมหาดไทยขึ้น และจัดรูปการปกครองเป็นมณฑลเทศาภิบาล เมืองนครชัยศรีได้โอนไปสังกัดกระทรวงมหาดไทย และตั้งมณฑลขึ้นโดยรวมเมืองนครชัยศรี สมุทรสาคร สุพรรณบุรี ไว้ในมณฑลเดียวกัน เรียกว่า มณฑลนครชัยศรี มีที่ตั้งอยู่ ณ เมืองนครชัยศรี ครั้นในสมัยรัชกาลที่ 6 ได้ยุบมณฑลนครชัยศรีลง เมืองนครชัยศรีเดิมถูกเปลี่ยนเป็นอำเภอนครชัยศรี โดยขึ้นอยู่กับจังหวัดนครปฐม

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอนครชัยศรีแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 24 ตำบล 108 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

นครชัยศรี

(Nakhon Chai Si)

3 หมู่บ้าน

13.

แหลมบัว

(Laem Bua)

8 หมู่บ้าน

2.

บางกระเบา

(Bang Krabao)

3 หมู่บ้าน

14.

ศรีมหาโพธิ์

(Si Maha Pho)

5 หมู่บ้าน

3.

วัดแค

(Wat Khae)

4 หมู่บ้าน

15.

สัมปทวน

(Sampathuan)

6 หมู่บ้าน

4.

ท่าตำหนัก

(Tha Tamnak)

4 หมู่บ้าน

16.

วัดสำโรง

(Wat Samrong)

4 หมู่บ้าน

5.

บางแก้ว

(Bang Kaeo)

4 หมู่บ้าน

17.

ดอนแฝก

(Don Faek)

4 หมู่บ้าน

6.

ท่ากระชับ

(Tha Krachap)

4 หมู่บ้าน

18.

ห้วยพลู

(Huai Phlu)

4 หมู่บ้าน

7.

ขุนแก้ว

(Khun Kaeo)

4 หมู่บ้าน

19.

วัดละมุด

(Wat Lamut)

5 หมู่บ้าน

8.

ท่าพระยา

(Tha Phraya)

5 หมู่บ้าน

20.

บางพระ

(Bang Phra)

4 หมู่บ้าน

9.

พะเนียด

(Phaniat)

4 หมู่บ้าน

21.

บางแก้วฟ้า

(Bang Kaeo Fa)

5 หมู่บ้าน

10.

บางระกำ

(Bang Rakam)

4 หมู่บ้าน

22.

ลานตากฟ้า

(Lan Tak Fa)

5 หมู่บ้าน

11.

โคกพระเจดีย์

(Khok Phra Chedi)

5 หมู่บ้าน

23.

งิ้วราย

(Ngio Rai)

4 หมู่บ้าน

12.

ศีรษะทอง

(Sisa Thong)

5 หมู่บ้าน

24.

ไทยาวาส

(Thaiyawat)

4 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอนครชัยศรีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 26 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลนครชัยศรี ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลนครชัยศรี ตำบลบางกระเบา ตำบลวัดแค ตำบลท่าตำหนัก และตำบลบางแก้ว
• เทศบาลตำบลห้วยพลู ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลห้วยพลู
• องค์การบริหารส่วนตำบลนครชัยศรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนครชัยศรี (นอกเขตเทศบาลตำบลนครชัยศรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลวัดแค ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวัดแค (นอกเขตเทศบาลตำบลนครชัยศรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าตำหนัก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางกระเบาและตำบลท่าตำหนัก (นอกเขตเทศบาลตำบลนครชัยศรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางแก้ว (นอกเขตเทศบาลตำบลนครชัยศรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่ากระชับ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่ากระชับทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลขุนแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลขุนแก้วทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าพระยา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าพระยาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลพะเนียด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพะเนียดทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางระกำ ครอบคลุมพึ้นที่ตำบลบางระกำทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกพระเจดีย์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกพระเจดีย์ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลศีรษะทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศีรษะทองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลแหลมบัว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแหลมบัวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลศรีมหาโพธิ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศรีมหาโพธิ์ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลสัมปทวน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสัมปทวนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลวัดสำโรง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวัดสำโรงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแฝก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนแฝกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยพลู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยพลู (นอกเขตเทศบาลตำบลห้วยพลู)
• องค์การบริหารส่วนตำบลวัดละมุด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวัดละมุดทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางพระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางพระทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางแก้วฟ้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางแก้วฟ้าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลลานตากฟ้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลานตากฟ้าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลงิ้วราย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลงิ้วรายทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลไทยาวาส ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไทยาวาสทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางกระเบา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางกระเบา(นอกเขตเทศบาลตำบลนครชัยศรี)

แหล่งท่องเที่ยวและสถานที่สำคัญ

• พิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้งไทย เป็นพิพิธภัณฑ์หุ่นขึ้ผึ้งแห่งแรกของไทย อยู่ริมถนนบรมราชชนนี ฝั่งขาเข้ากรุงเทพมหานคร
• พิพิธภัณฑ์พระพุทธวิถีนายก วัดกลางบางแก้ว เป็นที่เก็บรวบรวมของเก่าและเครื่องใช้ในอดีต
• พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดสำโรง
• ตลาดนครชัยศรี
• วัดกลางบางพระ
• พระโพธิ์สัตว์กวนอิม วัดศรีมหาโพธิ์
• พระราหู วัดศรีษทอง
• วัดแค
• รถโบราณ หาดูยาก ที่เจษฎา เทคนิค มิวเซียม (Jesada Technik museum)

บุคคลสำคัญของอำเภอนครชัยศรี

• เจนภพ จบกระบวนวรรณ
• พลเอกประสงค์ หวลประไพ
• วรนุช ภิรมย์ภักดี (วงษ์สวรรค์)