กลุ่มภาษากะเหรี่ยง

ภาษากะเหรี่ยง
ประเทศที่มีการพูด	รัฐกะเหรี่ยงและรัฐกะยา ประเทศพม่า, ภาคเหนือและภาคตะวันตกของประเทศไทย
ตระกูลภาษา	จีน-ทิเบต ตระกูลภาษาย่อยทิเบต-พม่า ภาษากะเหรี่ยง
ระบบการเขียน	อักษรพม่าและอักษรละตินในพม่า อักษรละตินและอักษรไทยในไทย
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	รัฐกะเหรี่ยง ประเทศพม่า
รหัสภาษา
ISO 639-2	sit (B) [[ISO639-3:|]] (T)
ISO 639-3	kar

ภาษากะเหรี่ยงเป็นภาษาในตระกูลจีน-ทิเบต สาขาทิเบต-พม่า มีผู้พูดภาษากะเหรี่ยงอยู่ในไทยและพม่า แบ่งเป็นภาษาย่อยได้ 8 ภาษา คือ

• ภาษากะเหรี่ยงสะกอ
• ภาษากะเหรี่ยงโป
• ภาษากะยา หรือภาษากะเหรี่ยงบาเว ยังแบ่งย่อยได้อีกหลายภาษา
• ภาษากะเหรี่ยงเฆโก
• ภาษากะเหรี่ยงมอบวา แบ่งเป็นภาษาถิ่นได้อีก 2 ภาษา คือ ภาษากะเหรี่ยงบิลีจีและภาษากะเหรี่ยงเดอมูฮา
• ภาษากะเหรี่ยงปาไลชิ
• ภาษากะเหรี่ยงต้องสู้หรือตองทู
• ภาษากะเหรี่ยงเวเวา

นอกจากนี้ยังมีภาษากะเหรี่ยงสำเนียงอื่นๆอีกเช่น

• ภาษากะเหรี่ยงปะโอ
• ภาษากะยัน มีเสียงพยัญชนะต้น 22 เสียง เป็นตัวสะกดได้ 7 เสียง เสียงควบกล้ำมี 3 เสียง คือ l r w สระมี 13 เสียง และวรรณยุกต์ 4 เสียง
• ภาษากะเหรี่ยงปากู (Paku Karen; ISO 639-3: kpp) มีผู้พูดในพม่า 5,300 คน (พ.ศ. 2526) ในบริเวณเนินเขาทางตะวันนอกเฉียงใต้ของรัฐกะเหรี่ยง เขียนด้วยอักษรพม่า เรียประโยคแบบประธาน-กริยา-กรรม
• ภาษากะเหรี่ยงมานูมาเนา (Manumanaw Karen; ISO 639-3: kxf) มีผู้พูดทั้งหมด 10,000 คน (พ.ศ. 2543) ในบริเวณกเยโบคยีตะวันตกในรัฐกะยา
• ภาษากะเหรี่ยงยินตาเล (Yintale Karen; ISO 639-3: kvy) หรือภาษาตาเลียก ภาษายางาตาเลต มีผู้พูดทั้งหมด 10,000 คน (พ.ศ. 2543) ในรัฐกะยา ประเทศพม่า
• ภาษากะเหรี่ยงยินเบา (Yinbaw Karen; ISO 639-3: kvu) มีผู้พูดทั้งหมด 7,300 คน (พ.ศ. 2546) ในบริเวณที่ราบสูงทางตะวันออกของรัฐฉาน ประเทศพม่า

การเขียน

อักษรที่ใช้เขียนภาษากะเหรี่ยงมี 3 แบบด้วยกันดังนี้

• อักษรไก่เขี่ย (Chicken-scratch; ภาษากะเหรี่ยง: lix hsau waiv หลิ ชอ แหว)เป็นอักษรพื้นเมืองที่ประดิษฐ์โดยชาวกะเหรี่ยงเอง ไม่ได้คัดลอกจากอักษรของชนชาติใด ใช้บันทึกประวัติศาสตร์และบทเพลงภาษากะเหรี่ยง ไม่เคยมีการใช้ในประเทศไทย
• อักษรที่มาจากอักษรพม่าหรืออักษรมอญ (ภาษากะเหรี่ยง: lix wa หลิ วา)หรืออักษรขาว เป็นอักษรที่ใช้มากในพม่าและไทยทั้งกะเหรี่ยงพุทธและกะเหรี่ยงคริสต์ แต่เริ่มเป็นที่เข้าใจยากในหมู่เยาวชน ตัวอย่างเช่น อักษรกะยา
• อักษรโรมัน (Romei โรเม)ประดิษฐ์โดยบาทหลวงเอ็ดเวิร์ด กาลมอง มิชชันนารีนิกายโปรแตสแตนท์ ที่เข้าไปเผยแพร่ศาสนาคริสต์ในพม่าเมื่อราว พ.ศ. 2473 และแพร่หลายเข้าสู่ประเทศไทย บาทหลวงเซกีนอตมิชชันนารีนิกายโรมันคาทอลิกจากฝรั่งเศส นำมาเผยแพร่ต่อในประเทศไทย และเขียนแบบเรียนภาษากะเหรี่ยงด้วยอักษรนี้ ใน พ.ศ. 2497 มีการเรียนการสอนภาษากะเหรี่ยงด้วยอักษรโรมันครั้งแรกในโรงเรียนบ้านแม่ปอน อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ และมีการเผยแพร่ไปในหมู่กะเหรี่ยงคริสต์ในเขตภาคเหนือตอนบน
• อักษรไทย มีการนำอักษรไทยไปใช้เขียนภาษากะเหรี่ยงโปสำหรับชาวกะเหรี่ยงโปในประเทศไทย