มิลตัน ฟรีดแมน

มิลตัน ฟรีดแมน

มิลตัน ฟรีดแมน (อังกฤษ: Milton Friedman; 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2455-16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549) เจ้าของประโยคที่โด่งดัง “โลกนี้ไม่มีอะไรที่ได้มาฟรี ๆ” (There's no such thing as a free lunch.) เป็นนักเศรษฐศาสตร์ประจำสำนักเศรษฐศาสตร์เสรีนิยมของมหาวิทยาลัยชิคาโก สหรัฐอเมริกา ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์ ในปี ค.ศ. 1976 เขาได้สร้างความก้าวหน้าเป็นอย่างมากในสาขาวิชาเศรษฐศาสตร์มหภาค เศรษฐศาสตร์จุลภาค ประวัติศาสตร์และสถิติเชิงเศรษฐศาสตร์ เขาเป็นผู้สนับสนุน ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยมเสรี (laissez-faire capitalism)ในหนังสือ Capitalism and Freedom เขาสนับสนุนการลดการแทรกแซงและการมีบทบาทของรัฐบาลในตลาดเสรีเพื่อสร้างเสรีภาพทางสังคมและการเมือง ในปีพ.ศ. 2517 เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์สำหรับความสำเร็จในด้านการวิเคราะห์การบริโภค, ประวัติศาสตร์และทฤษฎีด้านเงินตรา และสำหรับการพิสูจน์ให้เห็นถึงความซับซ้อนของนโยบายเสถึยรภาพ

ประวัติ

ฟรีดแมนเกิดในเมืองนิวยอร์ก เป็นลูกคนสุดท้องและลูกชายเพียงคนเดียวในบรรดาพี่น้องทั้งสี่คน มีพื้นเพครอบครัวเป็นชนชั้นแรงงานชาวยิว ซึ่งอพยพย้ายถิ่นมาจากประเทศ ออสเตรีย-ฮังการี จากแคว้นเบเรโฮฟ(Berehove:Bergsaß/Beregszász) ซึ่งปัจจุบันอยู่ในประเทศยูเครน มารดาชื่อซาราห์ เอเธล แลนเดา (2435-?) บิดาชื่อเยโน ซอล ฟรีดแมน พี่ที่เหลืออีก 3 คน คือ ทิลลี เอฟ. ฟรีดแมน(2462-?) เฮเลน ฟรีดแมน(2463-?) และรูธ ฟรีดแมน(2464-?) หลังจากบิดาเสียชีวิต ทั้งครอบครัวจึงย้ายไปเมืองราห์เวย์ มลรัฐนิวเจอร์ซีย์

เขาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัยรัตเกอร์ส์เมื่อ พ.ศ. 2475 และสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโทจากมหาวิทยาลัยชิคาโกในปี พ.ศ. 2476 ซึ่งทำให้เขาได้รับอิทธิพลด้านความคิดเป็นอย่างมากจากจาคอบ ไวเนอร์(Jacob Viner) ซึ่งเป็นนักเศรษฐศาสตร์ชื่อดังชาวแคนาดา, แฟรงค์ ไนท์ (Frank Knight) นักเศรษฐศาสตร์คนสำคัญในช่วงครึ่งแรกของศตวรรษที่ 20 และเฮนรี่ ไซมอนส์ (Henry Simons) เขาไม่สามารถหาอาชีพในแวดวงการศึกษาได้ จนกระทั่งได้ทำงานให้โครงการ ข้อสัญญาใหม่ (The New Deal)ชื่อที่ใช้เรียกโครงการบรรเทา, ฟื้นฟู และปฏิรูประบบเศรษฐกิจของสหรัฐอเมริกาในยุคเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ (The Great Depression)ระหว่างปี พ.ศ. 2476-2480 ในยุคประธานาธิบดีแฟรงคลิน ดี. รูสเวลท์ ต่อมา เขาได้เป็นอาจารย์สอนอยู่ที่มหาวิทยาลัยวิสคอนซินเป็นระยะเวลาสั้นๆ ก่อนจะออกมาเนื่องจากในคณะเศรษฐศาสตร์ที่นั้น มีลัทธิต่อต้านเชื้อชาติยิวอยู่ (Anti-Semitism)และกลับไปเข้ารับงานราชการอีกครั้ง เขาเข้ารับตำแหน่งที่ปรึกษาของเจ้าหน้าที่กระทรวงการคลังระดับสูงในช่วงปี 2484-2486 และในฐานะโฆษกกระทรวงการคลังในปีพ.ศ. 2485 เขาให้การสนับสนุนนโยบายจัดเก็บภาษีแนวทางเคย์นเซียน (Keynesian Policy of Taxation)

ปีพ.ศ. 2489 มหาวิทยาลัยโคลัมเบียได้มอบปริญญาเอกแก่เขา ต่อมา เขาเข้ารับตำแหน่งศาสตราจารย์สาขาเศรษฐศาสตร์ประจำมหาวิทยาลัยชิคาโก ณ ที่นี่ เขาได้ช่วยสร้างชุมชนนักวิชาการที่เกี่ยวดองกันอย่างเหนียวแน่น และหลายคนในกลุ่มก็เป็นผู้ชนะรางวัลโนเบล รู้จักกันในนาม สำนักเศรษฐศาสตร์แห่งชิคาโก้ (Chicago School of Economics) ปีพ.ศ. 2519 เขาชนะรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์"สำหรับสำหรับความสำเร็จในด้านการวิเคราะห์การบริโภค, ประวัติศาสตร์และทฤษฎีด้านเงินตรา และสำหรับการพิสูจน์ให้เห็นถึงความซับซ้อนของนโยบายเสถึยรภาพ" นับแต่ พ.ศ. 2520 ฟรีดแมนได้เข้าร่วมงานกับสถาบันฮูเวอร์ ที่มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ในปี พ.ศ. 2531 เขาได้รับรางวัลเหรียญเกียรติคุณทางวิทยาศาสตร์ระดับชาติ (National Meadal of Science หรือ Presidential Medal of Science) ของสหรัฐอเมริกา และเป็นที่ยอมรับกันว่าเขาเป็นนักเศรษฐศาสตร์ผู้ทรงอิทธิพลที่สุดคนหนึ่งในศตวรรษที่ 20

ฟรีดแมนมีลูกชายชื่อเดวิด ดี. ฟรีดแมน เป็นนักปรัชญาและนักเศรษฐศาสตร์

มิลตัน ฟรีดแมนถึงแก่กรรมเมื่ออายุได้ 94 ปีที่ซาน ฟรานซิสโก เมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549 ด้วยอาการหัวใจล้มเหลว

รางวัลที่ได้รับ

• พ.ศ. 2494 เหรียญรางวัลจอห์น เบทส์ คล้าร์ก (John Bates Clark Medal)
• พ.ศ. 2519 รางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์ (Nobel Prize in Economics)
• พ.ศ. 2531 เหรียญเกียรติคุณทางวิทยาศาสตร์ (Natiom Medal of Science)
• พ.ศ. 2531 เหรียญแห่งอิสรภาพของประธานาธิบดี (Presidential Medal of Freedom)