เอกซ์86

ชิปเพนเทียม 4 ซึ่งเป็นสถาปัตยกรรม x86 ในยุคหลัง

x86 หรือ 80x86 เป็นชื่อทั่วไปของสถาปัตยกรรมคอมพิวเตอร์สำหรับไมโครโพรเซสเซอร์ที่สร้างโดยบริษัทอินเทล ปัจจุบันสถาปัตยกรรมแบบ x86 เป็นสถาปัตยกรรมที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในตลาดคอมพิวเตอร์เดสก์ท็อป, โน้ตบุ๊คและเซิร์ฟเวอร์ขนาดเล็ก นับตั้งแต่เริ่มใช้ในไอบีเอ็มพีซี ช่วงทศวรรษที่ 80

ชื่อสถาปัตยกรรมถูกเรียกว่า "x86" เนื่องจากชื่อเรียกของไมโครโพรเซสเซอร์รุ่นแรกๆ จะลงท้ายด้วยตัวเลข 86 ได้แก่ 8086, 80186, 80286, 386 และ 486 ในภายหลังอินเทลได้เปลี่ยนไปใช้ชื่อ "เพนเทียม" (Pentium) (ซึ่งเดิมใช้ชื่อว่า "80586") แทนเนื่องจากไม่สามารถจดเครื่องหมายการค้าในชื่อตัวเลขได้

ใน ค.ศ. 1985 อินเทลได้ออกซีพียู 386 แบบ 32 บิตมาแทนที่ซีพียู 286 ที่เป็นแบบ 16 บิต สถาปัตยกรรมแบบ 32 บิตนี้จึงเรียกว่า x86-32 หรือ IA-32 (IA ย่อมาจาก Intel Architecture) ในปี ค.ศ. 2003 บริษัทเอเอ็มดี (Advance Micro Devices) ได้ออกซีพียู แอธลอน 64 (Athlon64) ซึ่งขยายความสามารถให้ทำงานที่ 64 บิต และมีชื่อเรียกหลายชื่อ ได้แก่ x86-64, AMD64 (ชื่อเรียกของเอเอ็มดี), EM64T, IA-32e (อินเทล), x64 (ไมโครซอฟท์) ซึ่งเป็นคนละตัวกับสถาปัตยกรรม IA-64 ของอินเทล

อ้างอิง

• Adams, Keith (2006-21-2006). "A Comparison of Software and Hardware Techniques for x86 Virtualization" (PDF). Proceedings of the International Conference on Architectural Support for Programming Languages and Operating Systems, San Jose, CA, USA, 2006. ACM 1-59593-451-0/06/0010. สืบค้นเมื่อ 2006-12-22. {{cite conference}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help); ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |booktitle= ถูกละเว้น แนะนำ (|book-title=) (help); ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |coauthors= ถูกละเว้น แนะนำ (|author=) (help)

• Rosenblum, Mendel (May, 2005). "Virtual machine monitors: current technology and future trends" (PDF). IEEE Computer, volume 38, issue 5. {{cite conference}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help); ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |booktitle= ถูกละเว้น แนะนำ (|book-title=) (help); ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |coauthors= ถูกละเว้น แนะนำ (|author=) (help)