ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ทวีปแอฟริกา"
ล โรบอต เพิ่ม: si:අප්රිකාව |
|||
บรรทัด 817: | บรรทัด 817: | ||
[[sg:Afrîka]] |
[[sg:Afrîka]] |
||
[[sh:Afrika]] |
[[sh:Afrika]] |
||
[[si:අප්රිකාව]] |
|||
[[simple:Africa]] |
[[simple:Africa]] |
||
[[sk:Afrika]] |
[[sk:Afrika]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 07:53, 22 มกราคม 2554
ทวีปแอฟริกา เป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 2 ของโลกรองจากทวีปเอเชีย ทั้งในแง่ของพื้นที่และจำนวนประชากร ด้วยพื้นที่ประมาณ 30.2 ล้านตารางกิโลเมตร (11.7 ล้านตารางไมล์) รวมทั้งเกาะต่าง ๆ ที่อยู่ข้างเคียง ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ประมาณร้อยละ 6 ของพื้นผิวโลกทั้งหมด และนับเป็นพื้นที่ประมาณร้อยละ 20.4 ของพื้นดินทั้งหมด[1] ประชากรมากกว่า 1,000 ล้านคน (พ.ศ. 2552) ในดินแดน 61 ดินแดน นับเป็นร้อยละ 14.72 ของประชากรโลก
ทวีปแอฟริกาถูกล้อมรอบด้วยทะเลเมดิเตอร์เรเนียนทางตอนเหนือ คลองสุเอซและทะเลแดง บริเวณคาบสมุทรไซนายทางตะวันออกเฉียงเหนือ มหาสมุทรอินเดียทางตะวันออกเฉียงใต้ และมหาสมุทรแอตแลนติกทางตะวันตก ประกอบด้วย 54 รัฐ รวมทั้งมาดากัสการ์ หมู่เกาะต่าง ๆ และสาธารณรัฐประชาธิปไตยอาหรับซาห์ราวี ซึ่งเป็นสมาชิกของสหภาพแอฟริกา แต่ยังคงถูกโต้แย้งเรื่องสถานภาพความเป็นอธิปไตยโดยโมร็อกโก
ลักษณะภูมิประเทศ
จุดเด่นของทวีปแอฟริกาคือ มีที่ราบสูงถึง 2 ใน 3 ของทวีป โดยเฉพาะทางภาคตะวันออกของทวีป เป็นที่ราบสูงโดยเฉลี่ยประมาณ 1,500 - 2,000 เมตรจากระดับน้ำทะเล มีแนวภูเขาไฟที่ดับแล้ว มีแนวทะเลสาบขนาดใหญ่ แล้วจะลาดต่ำไปทางตะวันตก มีเกาะมาดากัสการ์ ซึ่งอยู่ทางตอนใต้ของทวีป
- เทือกเขา แบ่งออกเป็น 2 แนว
- เขตภูเขาทางภาคเหนือ เป็นเขตเทือกเขาเกิดใหม่อายุราวพอ ๆ กับเทือกเขาแอลป์ในทวีปยุโรป เรียกว่า เทือกเขาแอตลาส ขนานไปกับชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ในเขตพื้นที่ประเทศโมร็อกโก แอลจีเรีย และตูนิเซีย
- เขตภูเขาทางภาคใต้ ได้แก่ เทือกเขาดราเคนสเบิร์ก ในประเทศแอฟริกาใต้และเลโซโท
- ทะเลทราย แบ่งเป็น 2 เขตคือ
- ทะเลทรายตอนเหนือ ได้แก่ ทะเลทรายซาฮารา (ซึ่งเป็นทะเลทรายที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก) และทะเลทรายลิเบีย บริเวณนี้จะเกิดลมร้อนในทะเลทรายซาฮารา เรียกว่า ซิร็อกโก'
- เขตทะเลทรายตอนใต้ ได้แก่ ทะเลทรายนามิบและทะเลทรายคาลาฮารี
- แม่น้ำ
- แม่น้ำไนล์ เป็นแม่น้ำสายที่ยาวที่สุดในโลก ต้นน้ำคือทะเลสาบวิกตอเรีย ไหลลงทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
- แม่น้ำคองโก เป็นแม่น้ำเขตศูนย์สูตร ไหลลงมหาสมุทรแอตแลนติก
- แม่น้ำไนเจอร์ อยู่ในส่วนแอฟริกาตะวันตก ต้นน้ำอยู่ที่ประเทศเซียร์ราเลโอน ไหลลงสู่อ่าวกินี
- แม่น้ำแซมเบซี อยู่ทางด้านตะวันออกของทวีปมีแอ่งน้ำตก น้ำค่อนข้างไหลเชี่ยว ไหลลงมหาสมุทรอินเดีย ที่ประเทศโมซัมบิก
กระแสน้ำในมหาสมุทร
- กระแสน้ำเย็นคะเนรี
- กระแสน้ำอุ่นกินี
- กระแสน้ำเย็นเบงเกลา
- กระแสน้ำอุ่นโมซัมบิก
ภูมิอากาศ
ส่วนใหญ่จะมีทะเลทราย อากาศแห้งแล้ง ส่งผลต่อความเป็นอยู่ของประชากรในทวีป ส่วนมากจะอยู่ทางตอนเหนือสุดและใต้สุดของทวีป ซึ่งมีอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน มีภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้าสะวันนา อยู่บริเวณตอนเหนือและใต้แนวศูนย์สูตร
การสำรวจ
ยุโรปชาติแรกที่สำรวจแอฟริกาคือโปรตุเกส และหลังจากนั้นก็ถูกสำรวจโดย อังกฤษ ฝรั่งเศส และ ดัตช์ เป็นต้น นักสำรวจที่ยิ่งใหญ่ของแอฟริกามีหลายท่านด้วยกัน นักสำรวจที่รู้จักกันดีคือ ดร. เดวิด ลิฟวิงสโตน
เศรษฐกิจ
แม้ว่าจะมีทรัพยากรธรรมชาติมากมาย แต่แอฟริกากลับเป็นทวีปที่ยากจนและด้อยพัฒนา ซึ่งมีสาเหตุหลายประการ เช่นการระบาดของโรคร้ายแรง (ได้แก่เชื้อเอชไอวี โรคเอดส์ และมาลาเรีย) รัฐบาลคอร์รัปชันและละเมิดสิทธิมนุษยชน การที่รัฐบาลขาดการวางแผน ระดับการรู้หนังสือที่ต่ำ การขาดแคลนเงินทุนต่างชาติ และความขัดแย้งระหว่างชนชาติที่เกิดขึ้นตั้งแต่ในรูปของกองโจรไปจนถึงการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์[2] จากรายงานการพัฒนามนุษย์ของสหประชาชาติในปี ค.ศ. 2003 ประเทศที่อยู่อันดับต่ำสุด 25 ประเทศ (อันดับ 151 ถึง 175) ล้วนเป็นประเทศในทวีปแอฟริกา[3]
ข้อมูลเศรษฐกิจ
- ตารางแสดงประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจหรือจีดีพีมากที่สุดในทวีปแอฟริกา 10 อันดับแรก 1
อันดับ (แอฟริกา) | ประเทศ | ค่าจีดีพี (ล้าน$) ปี 2009 | อันดับ (โลก) |
---|---|---|---|
แอฟริกาใต้ | |||
อียิปต์ | |||
ไนจีเรีย | |||
แอลจีเรีย | |||
โมร็อกโก | |||
แองโกลา | |||
ลิเบีย | |||
ซูดาน | |||
ตูนิเซีย | |||
เคนยา |
- 1 ข้อมูลโดย IMF
- ตารางแสดงประเทศในทวีปแอฟริกาที่มีจีดีพีต่อหัวมากที่สุด 10 อันดับแรก 2
อันดับ (แอฟริกา) | ประเทศ | ค่าจีดีพีต่อหัว ($) ปี 2009 | อันดับ (โลก) |
---|---|---|---|
อิเควทอเรียลกินี | |||
ลิเบีย | |||
หมู่เกาะเซเชลส์ | |||
กาบอง | |||
มอริเชียส | |||
บอตสวานา | |||
คอสตาริกา | |||
แอฟริกาใต้ | |||
นามิเบีย | |||
แอลจีเรีย |
- 2 ข้อมูลโดย IMF
ประชากร
จำนวนประชากร
ทวีปแอฟริกามีประชากรมากเป็นอันดับ 2 ของโลก รองจากทวีปเอเชีย ประเทศที่มีประชากรมากที่สุดคือประเทศไนจีเรีย รองลงมาคือ ประเทศอียิปต์ ซึ่งมีอัตราการเพิ่มของประชากรสูง ความหนาแน่นของประชากรเฉลี่ย 33 คนต่อ 1 ตารางกิโลเมตร(2552)
เชื้อสายของประชากร
- นิกรอยด์ หรือเรียกว่า แอฟริกันนิโกร เป็นชนกลุ่มใหญ่สุดของทวีป โดยแบ่งออกเป็นกลุ่มย่อยๆ
- บันตู อยู่ในแถบแอฟริกาตะวันออก กลาง และใต้ เช่น เผ่าคิคูยู วาตูซี มาไซ
- ซูดานนิโกร อยู่ในแถบแอฟริกาตะวันตกและทะเลทรายสะฮารา
- ปิกมี บริเวณลุ่มแม่น้ำคองโก
- บุชแมนและฮอตเทนทอต บริเวณทะเลทรายคาลาฮารี
- คอเคซอยด์ มาจากคาบสมุทรอาหรับ อยู่ในแถบอียิปต์และซูดาน และ จากชาวยุโรป บริเวณแหลมกู๊ดโฮป และตอนเหนือของทวีป
ขนาดพื้นที่
ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ประมาณ 30,400,000 ตารางกิโลเมตร ประเทศที่มีขนาดพื้นที่ใหญ่ที่สุด คือ ซูดาน (2,505,810 ตารางกิโลเมตร) รองลงมาคือแอลจีเรีย (2,381,740 ตารางกิโลเมตร) และสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกหรือซาอีร์เดิม (2,345,410 ตารางกิโลเมตร) ตามลำดับ
ในแง่ภูมิภาค ภูมิภาคที่มีขนาดพื้นที่มากที่สุด คือ แอฟริกาเหนือ (8,533,021 ตารางกิโลเมตร) ส่วนภูมิภาคที่มีขนาดพื้นที่น้อยที่สุด คือ แอฟริกาใต้ (3,083,998 ตารางกิโลเมตร)
ประวัติศาสตร์
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
การแบ่งภูมิภาคของทวีปแอฟริกา
การแบ่งภูมิภาค
ทวีปแอฟริกาสามารถแบ่งได้ 5 ภูมิภาคใหญ่ ๆ ดังนี้
ภูมิภาค | ลำดับ | ประเทศ | พื้นที่ (ตร.กม | ประชากร (2552) | ความหนาแน่น |
---|---|---|---|---|---|
ซูดาน | 2,505,810 | 41,087,825 | 16.4 | ||
ตูนิเซีย | 163,610 | 10,486,339 | 64.1 | ||
โมร็อกโก | 446,550 | 34,859,364 | 78.0 | ||
ลิเบีย | 1,759,540 | 6,310,434 | 3.6 | ||
อียิปต์ | 1,001,450 | 83,082,869 | 82.9 | ||
แอลจีเรีย | 2,381,740 | 34,178,188 | 14.3 | ||
เวสเทิร์นสะฮารา | 266,000 | 405,210 | 1.5 | ||
หมู่เกาะคะเนรี (สเปน) | 7,492 | 1,694,477(2544) | 226.2 | ||
เซวตา (สเปน) | 20 | 71,505(2544) | 3,575.2 | ||
มาเดรา (โปรตุเกส) | 797 | 245,000(2544) | 307.4 | ||
เมลียา (สเปน) | 12 | 66,411(2544) | 5,534.2 | ||
8,533,021 | 212,487,622 | 24.9 | |||
กาบอง | 267,667 | 1,514,993 | 5.6 | ||
แคเมอรูน | 475,440 | 18,879,301 | 39.7 | ||
ชาด | 1,284,000 | 10,329,208 | 8.0 | ||
เซาตูเมและปรินซิปี | 1,001 | 212,679 | 212.4 | ||
สาธารณรัฐคองโก | 342,000 | 4,012,809 | 11.7 | ||
สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก (ซาอีร์เดิม) | 2,345,410 | 68,692,542 | 29.2 | ||
ประเทศแอฟริกากลาง | 622,984 | 4,511,488 | 7.2 | ||
อิเควทอเรียลกินี | 28,051 | 633,441 | 22.6 | ||
แองโกลา | 1,246,700 | 12,799,293 | 10.3 | ||
6,613,253 | 121,585,754 | 18.39 | |||
นามิเบีย | 825,418 | 2,108,665 | 2.6 | ||
บอตสวานา | 600,370 | 1,990,876 | 3.3 | ||
เลโซโท | 30,355 | 2,130,819 | 70.2 | ||
สวาซิแลนด์ | 17,363 | 1,123,913 | 64.7 | ||
แอฟริกาใต้ | 1,219,912 | 49,052,489 | 40.2 | ||
ซิมบับเว | 390,580 | 11,392,629 | 29.1 | ||
3,083,998 | 67,799,391 | 21.98 | |||
บุรุนดี | 27,830 | 8,988,091 | 322.9 | ||
คอโมโรส | 2,170 | 752,438 | 346.7 | ||
จิบูตี | 23,000 | 516,055 | 22.4 | ||
เอริเทรีย | 121,320 | 5,647,168 | 46.5 | ||
เอธิโอเปีย | 1,127,127 | 85,237,338 | 75.6 | ||
เคนยา | 582,650 | 39,002,772 | 66.0 | ||
มาดากัสการ์ | 587,040 | 20,653,556 | 35.1 | ||
มาลาวี | 118,480 | 14,268,711 | 120.4 | ||
มอริเชียส | 2,040 | 1,284,264 | 629.5 | ||
โมซัมบิก | 801,590 | 21,669,278 | 27.0 | ||
รวันดา | 26,338 | 10,473,282 | 397.6 | ||
เซเชลส์ | 455 | 87,476 | 192.2 | ||
โซมาเลีย | 637,657 | 9,832,017 | 15.4 | ||
แทนซาเนีย | 945,087 | 41,048,532 | 43.3 | ||
ยูกันดา | 236,040 | 32,369,558 | 137.1 | ||
แซมเบีย | 752,614 | 11,862,740 | 15.7 | ||
มายอต (ฝรั่งเศส) | 374 | 223,765 | 489.7 | ||
เรอูนียง (ฝรั่งเศส) | 2,512 | 743,981(2545) | 296.2 | ||
5,994,324 | 311,357,022 | 51.9 | |||
เบนิน | 112,620 | 8,791,832 | 78.0 | ||
บูร์กินาฟาโซ | 274,200 | 15,746,232 | 57.4 | ||
เคปเวิร์ด | 4,033 | 429,474 | 107.3 | ||
โกตดิวัวร์ | 322,460 | 20,617,068 | 63.9 | ||
แกมเบีย | 11,300 | 1,782,893 | 175.7 | ||
กานา | 239,460 | 23,832,495 | 99.5 | ||
กินี | 245,857 | 10,057,975 | 40.9 | ||
กินี-บิสเซา | 36,120 | 1,533,964 | 42.5 | ||
ไลบีเรีย | 111,370 | 3,441,790 | 30.9 | ||
มาลี | 1,240,000 | 12,666,987 | 10.2 | ||
มอริเตเนีย | 1,030,700 | 3,129,486 | 3.0 | ||
ไนเจอร์ | 1,267,000 | 15,306,252 | 12.1 | ||
ไนจีเรีย | 923,768 | 149,229,090 | 161.5 | ||
เซเนกัล | 196,190 | 13,711,597 | 69.9 | ||
เซียร์ราลีโอน | 71,740 | 6,440,053 | 89.9 | ||
โตโก | 56,785 | 6,019,877 | 106 | ||
เซนต์เฮเลนา (สหราชอาณาจักร) | 410 | 7,637 | 14.4 | ||
6,144,013 | 296,186,492 | 48.2 | |||
30,368,609 | 1,001,320,281 | 33.0 |
อ้างอิง
- ↑ Sayre, April Pulley. (1999) Africa, Twenty-First Century Books. ISBN 0-7613-1367-2.
- ↑ Richard Sandbrook, The Politics of Africa's Economic Stagnation, Cambridge University Press, Cambridge, 1985 passim
- ↑ Human Development Index, สำนักงานโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ