กลุ่มภาษาอิหร่านตะวันตก

กลุ่มภาษาอิหร่านตะวันตกเป็นกลุ่มย่อยของกลุ่มภาษาอิหร่าน แบ่งได้อีกเป็น 2 กลุ่มย่อย คือ กลุ่มภาษาอิหร่านตะวันตกเฉียงเหนือและกลุ่มภาษาอิหร่านตะวันตกเฉียงใต้

กลุ่มภาษาอิหร่านตะวันตกเฉียงเหนือ

มีผู้พูด 40 - 50 ล้านคนในเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ แบ่งได้เป็น 9 กลุ่ม ภาษายุคโบราณของกลุ่มนี้คือภาษาเมเดีย ภาษาในยุคกลางคือภาษาพาร์เทียน

• กลุ่มบาโลชิ ประกอบด้วย ภาษาบาโลชิ ซึ่งมีสำเนียงเหนือ ใต้ และตะวันออก ภาษาบัสการ์ดี ภาษาโกโรชิ
• กลุ่มคัสเปียน ประกอบด้วย ภาษาคิเลกิ ภาษามาซันดารานี
• กลุ่มอิหร่านกลาง ประกอบด้วย ภาษาอัสเตียนี ภาษาดารี
• กลุ่มเคิร์ด ประกอบด้วยภาษาเคิร์ด สำเนียงเหนือ ใต้
• กลุ่มโอร์มูรี-ปาราชี ประกอบด้วย ภาษาโอร์มูรี ภาษาปาราชี
• กลุ่มเซมนานี ประกอบด้วยภาษาซังกิซารี กลุ่มภาษาเซมนานี
• ภาษาคาลาซ
• กลุ่มตาติก ประกอบด้วย ภาษาอัลวิรี-วิดารี ภาษาเอสเตรฮันดี ภาษาโกซาร์คานี ภาษาฮาร์ซานี ภาษากาบาเตย ภาษากาบาลี ภาษาตาเลียซ ภาษาตาโรมีบน
• กลุ่มซาซา-โกรานี ประกอบด้วย สำเนียงบาเยลานี สำเนียงคิมลี สำเนียงโกรานี เป็นต้น

ภาษาที่จัดจำแนกไม่ได้คือภาษาลากี ซึ่งเป็นภาษาที่อยู่ระหว่างภาษาลูรีในกลุ่มอิหร่านตะวันตกเฉียงใต้กับภาษาเคิร์ดในกลุ่มอิหร่านตะวันตกเฉียงเหนือ

กลุ่มภาษาอิหร่านตะวันตกเฉียงใต้

ประกอบด้วยภาษาที่ใกล้เคียงกัน 16 ภาษา และสำเนียงต่างๆ แบ่งย่อยได้เป็น

• สำเนียงลูรี ได้แก่ ภาษาลูรี ภาษากุมากรี
• ภาษาเปอร์เซีย สำเนียงต่างๆ ได้แก่ ภาษาเปอร์เซียโบราณ ภาษาเปอร์เซียกลาง ภาษาเปอร์เซียมาตรฐาน สำเนียงอิหร่านสมัยใหม่ ภาษาดารีเปอร์เซีย สำเนียงทาจิกิ ภาษาอายมัก ภาษาบูโครี ภาษาดัรวาซี ภาษาเดห์วารี ภาษาเปอร์เซียซิดี ภาษาฮาซารากี ภาษายิวซิราซี ภาษาเปอร์เซียคูเซสถาน ภาษาลารี ภาษาปะห์ลาวานี
• สำเนียงตัต ได้แก่ ภาษายิวตัต ภาษาตัต

อ้างอิง

• Compendium Linguarum Iranicarum, ed. Schmitt (1989), p. 99.