ตราอาร์ม

คำปลุกขวัญ

ประคองข้าง

ประคองข้าง

เครื่องยอด

แพรประดับ

พู่ประดับ

หมวกเกราะ

จุลมงกุฎ

พื้นตรา / ผิวตรา

เรขลักษณ์

แบ่ง / เส้นแบ่ง

เครื่องหมาย

โล่

อิสริยาภรณ์

ฐานรอง

คำขวัญ/คติพจน์

องค์ประกอบของตราอาร์ม
(ดูรายละเอียดในนิยามของตรา)

ตราแผ่นดินของหลายประเทศมีลักษณะเป็นตราอาร์ม ดังเช่นภาพตราแผ่นดินของประเทศในสหภาพยุโรป

ตราอาร์ม (อังกฤษ: Coat of arms, เรียกอย่างเฉพาะเจาะจงว่า armorial achievement หรือ armorial bearings, เรียกอย่างย่อว่า arms) ในธรรมเนียมของทวีปยุโรป เป็นสัญลักษณ์ซึ่งออกแบบขึ้นสำหรับบุคคลหรือคณะบุคคล อันมีการดัดแปลงใช้ในหลายลักษณะ พัฒนามาจากตราประจำตัวของอัศวินในยุโรปสมัยโบราณเพื่อจำแนกพวกของตนออกจากพวกของศัตรู สามัญชนในยุโรปภาคพื้นทวีปอาจใช้ตราอาร์มเป็นสัญลักษณ์ได้เช่นกัน แต่เรียกชื่อชนิดตราต่างออกไปว่า Burgher arms

ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 ของประเทศไทย ได้ให้นิยามของคำว่า "อาร์ม" ไว้ดังนี้

"อาร์ม [อาม] น. เครื่องหมายมักเป็นรูปโล่ที่ภายในผูกเป็นลวดลาย ใช้เป็นสัญลักษณ์ของวงศ์ตระกูล สถาบันต่าง ๆ เป็นต้น, เรียกเต็มว่า ตราอาร์ม. (อ. arm)."

ตราอาร์มนั้นต่างจากตราประทับ (seal) และตราสัญลักษณ์ (emblem) ตรงที่มีการให้คำอธิบายอย่างเป็นทางการโดยมีศัพท์เฉพาะของตนเอง ซึ่งเรียกโดยรวมในภาษาอังกฤษว่า Blazon หรือเทียบเป็นภาษาไทยว่า นิยามของตรา

ในยุคคริสต์ศตวรรษที่ 21 ตราอาร์มได้มีการนำไปใช้กับสถาบันต่างๆ เช่นมหาวิทยาลัย ตราของแต่ละแห่งจะได้รับการคุ้มครองตามกฎหมายและปกป้องสิทธิการใช้งาน การใช้ตราดังว่ามานี้ยังรวมถึงการใช้เป็นเครื่องหมายราชการประจำชาติหลายประเทศ กล่าวอีกนัยหนึ่งคือใช้เป็น "ตราแผ่นดิน" นั่นเอง

ศิลปะในการออกแบบ การแสดงให้ปรากฏ การอธิบาย และการบันทึกตราอาร์ม เรียกว่า heraldry อันอาจแปลเป็นภาษาไทยตามสำนวนของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช ได้ว่า "มุทราศาสตร์"

ชนิดของตราอาร์ม

ส่วนใหญ่แล้วตราอาร์มจะแบ่งอย่างกว้างๆ เป็นสองชนิด

ตราอาร์มใหญ่ หรือ มหาลัญจกร (greater coat of arms) ซึ่งเป็นตราอาร์มที่ประกอบด้วยองค์ประกอบครบชุด

ตราอาร์มย่อ หรือ จุลลัญจกร (minor coat of arms) ซึ่งเป็นตราอาร์มที่ย่อจากองค์ประกอบครบของตราอาร์มใหญ่

Blazon / ชนิดของตราอาร์ม	ตัวอย่าง
ตราอาร์มใหญ่ หรือ มหาลัญจกร (greater coat of arms) คือตราอาร์มที่ประกอบด้วยองค์ประกอบครบชุด	มหาลัญจกรของสาธารณรัฐเซอร์เบีย
ตราอาร์มย่อ หรือ จุลลัญจกร (minor coat of arms) คือตราอาร์มที่ย่อจากองค์ประกอบครบของตราอาร์มใหญ่	จุลลัญจกรของสาธารณรัฐเซอร์เบีย

ดูเพิ่ม

• นิยามของตรา
• ผิวตรา

แหล่งข้อมูลอื่น

• Free access to Burke's General Armory (incomplete, 1500 British surnames), Pimbley's Dictionary of Heraldry and Blason des familles d'Europe, Grand Armorial Universel (15,000 European surnames)
• Heraldry in the SCA
• Modar's Heraldry
• A fairly recent (1995) English private coat of arms and letters patent/blazon
• Coat of Arms Visual Designer web-based software
• "Design a Coat of Arms". Victoria and Albert Museum. สืบค้นเมื่อ 2007-06-08.