ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อุปัชฌาย์"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| บรรทัด 34: | บรรทัด 34: | ||
# เจ้าคณะใหญ่ ภายในเขตหนของตน |
# เจ้าคณะใหญ่ ภายในเขตหนของตน |
||
# พระอุปัชฌาย์ที่ดำรงตำแหน่งประธานและกรรมการมหาเถรสมาคม ไม่จำกัดเขต |
# พระอุปัชฌาย์ที่ดำรงตำแหน่งประธานและกรรมการมหาเถรสมาคม ไม่จำกัดเขต |
||
== การระงับหน้าที่ของพระอุปัชฌาย์ == |
|||
หน้าที่พระอุปัชฌาย์ต้องระงับในเมื่อ |
|||
# พ้นจากตำแหน่งหน้าที่ในทางปกครอง และมิได้เป็นกิตติมศักดิ์ในตำแหน่งนั้น ๆ หรือถูกให้พ้นจากตำแหน่งหน้าที่ในทางปกครอง |
|||
# ขาดคุณสมบัติอย่างใดอย่างหนึ่งตามความในข้อ ๘ |
|||
# ถูกเป็นจำเลยในอธิกรณ์ที่มีโทษถึงให้สึก และอยู่ในระหว่างไต่สวนพิจารณาวินิจฉัย |
|||
# ถูกถอดถอนจากตำแหน่งหน้าที่พระอุปัชฌาย์ |
|||
==อ้างอิง== |
==อ้างอิง== |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 02:35, 24 ตุลาคม 2551
| ส่วนหนึ่งของชุดบทความ |
| ศาสนาพุทธ |
|---|
 |
อุปัชฌาย์ (อ่านว่า อุปัดชา, อุบปัดชา) ความหมายโดยพยัญชนะ แปลว่า ผู้เข้าไปเพ่ง คือคอยดูแลเอาใจใส่ คอยแนะนำพรำเตือนลัทธิวิหาริก (ลูกศิษย์) ของตน โดยหมายถึง พระเถระผู้ทำหน้าที่เป็นประธานในการบวชกุลบุตรในพระพุทธศาสนา เรียกทั่วไปว่า พระอุปัชฌาย์
พระอุปัชฌาย์มีหน้าที่หลัก ๒ อย่างคือเป็นผู้รับผิดชอบและรับรองผู้บวชในพิธีบรรพชาอุปสมบทและเป็นผู้รับปกครองดูแล แนะนำ ตักเตือนและติดตามความเป็นอยู่ของผู้ที่ตนบวชให้ เหมือนบิดาปกครองดูแลบุตร ตามกฎมหาเถรสมาคมนั้นได้กำหนดให้เขตปกครองคณะสงฆ์ตำบลหนึ่ง ให้มีพระอุปัชฌาย์เพียงหนึ่งรูป เว้นแต่ มีกรณีพิเศษ
การแต่งตั้ง
อุปัชฌาย์ในปัจจุบันจะต้องได้รับการแต่งตั้งอย่างถูกต้องตามกฎหมายว่าด้วยการคณะสงฆ์ เป็นเองไม่ได้ กล่าวคือ ต้องเป็นพะอุปัชฌาย์ ตามกฎมหาเถรสมาคม ฉบับที่ ๑๗ ( พ.ศ. ๒๕๓๖ ) ว่าด้วยการแต่งตั้งถอดถอนพระอุปัชฌาย์
ประเภท
ปัจจุบันพระอุปัชฌาย์มี 3 ประเภท อันได้แก่
- พระอุปัชฌาย์สามัญ ซึ่งหมายถึง พระอุปัชฌาย์ที่ได้รับแต่งตั้งจากเจ้าคณะใหญ่
- พระอุปัชฌาย์วิสามัญ ซึ่งหมายถึง พระอุปัชฌาย์ที่ได้รับแต่งตั้งจากสมเด็จพระสังฆราช
- พระอุปัชฌาย์ผู้ได้รับตราตั้งพระอุปัชฌาย์อยู่ก่อนใช้กฎมหาเถรสมาคม
คุณสมบัติ
- มีตำแหน่งในทางการปกครองชั้นเจ้าอาวาสขึ้นไป เว้นแต่พระอารามหลวง
- มีพรรษาพ้น ๑๐
- ไม่เป็นผู้มีร่างกายทุพพลภาพไร้ความสามารถ หรือมีจิตฟั่นเฟือน ไม่สมประกอบ หรืออาพาธเป็นโรคติดต่อ เช่น โรคเรื้อน หรือวัณโรคในระยะอันตราย
- มีประวัติความประพฤติดี
- เป็นที่นับถือของประชาชน ทั้งบรรพชิตและคฤหัสถ์
- เป็นเปรียญหรือนักธรรมเอก เว้นแต่ในบางท้องถิ่นซึ่งเจ้าคณะพิจารณาเห็นสมควรผ่อนผัน
- มีความสามารถฝึกสอนผู้อยู่ในปกครองให้เป็นพระภิกษุสามเณรที่ดี ตามพระธรรมวินัย และสามารถบำเพ็ญกรณียกิจอันอยู่ในหน้าที่ของพระอุปัชฌาย์ได้
- มีความรู้ความสามารถ ทำอุปสมบทกรรมให้ถูกต้องตามพระธรรมวินัย และระเบียบแบบแผนของคณะสงฆ์
เขตความรับผิดชอบในการบรรพชาอุปสมบท
พระอุปัชฌาย์จะให้บรรพชาอุปสมบทแก่กุลบุตรได้ภายในเขตที่ระบุไว้ในตราตั้ง หรือเขตอำนาจที่ตนปกครองอยู่ในปัจจุบัน คือ ถ้าเป็น
- เจ้าอาวาส ภายในวัดของตน
- เจ้าคณะตำบล ภายในเขตตำบลของตน
- เจ้าคณะอำเภอ ภายในเขตอำเภอของตน
- เจ้าคณะจังหวัด ภายในเขตจังหวัดของตน
- เจ้าคณะภาค ภาคในเขตภาคของตน
- เจ้าคณะใหญ่ ภายในเขตหนของตน
- พระอุปัชฌาย์ที่ดำรงตำแหน่งประธานและกรรมการมหาเถรสมาคม ไม่จำกัดเขต
การระงับหน้าที่ของพระอุปัชฌาย์
หน้าที่พระอุปัชฌาย์ต้องระงับในเมื่อ
- พ้นจากตำแหน่งหน้าที่ในทางปกครอง และมิได้เป็นกิตติมศักดิ์ในตำแหน่งนั้น ๆ หรือถูกให้พ้นจากตำแหน่งหน้าที่ในทางปกครอง
- ขาดคุณสมบัติอย่างใดอย่างหนึ่งตามความในข้อ ๘
- ถูกเป็นจำเลยในอธิกรณ์ที่มีโทษถึงให้สึก และอยู่ในระหว่างไต่สวนพิจารณาวินิจฉัย
- ถูกถอดถอนจากตำแหน่งหน้าที่พระอุปัชฌาย์
อ้างอิง
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548 พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. ๒๕๐๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ ( ฉบับที่ ๒ ) พ.ศ. ๒๕๓๕ กฎมหาเถรสมาคม ฉบับที่ ๑๗ ( พ.ศ. ๒๕๓๖ ) ว่าด้วยการแต่งตั้งถอดถอนพระอุปัชฌาย์