สถานการณ์ฉุกเฉิน

สถานการณ์ฉุกเฉิน หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า ภาวะฉุกเฉิน เป็นการประกาศของรัฐบาลที่อาจหยุดการทำหน้าที่บางอย่างของรัฐบาล หรือเตือนให้พลเมืองเตรียมพร้อมในการเปลี่ยนแปลง หรือสั่งการให้หน่วยงานส่วนราชการเตรียมวางแผนรับมือกับเหตุฉุกเฉิน สามารถใช้เป็นเหตุผลในการจำกัดเสรีภาพของพลเมือง การประกาศนี้อาจมีขึ้นในขณะเกิดภัยพิบัติตามธรรมชาติ หรือในระหว่างการเกิดความไม่สงบ และการประกาศสงคราม ระบอบเผด็จการมักประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินบ่อยครั้ง และมักยาวนานโดยไม่มีกำหนด

นักทฤษฎีการเมืองบางคนอ้างว่า การประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน คือ อำนาจโดยพื้นฐานของรัฐบาล และการรู้ว่าใครเป็นผู้ตัดสินใจประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินในประเทศใดประเทศหนึ่ง บอกเราว่า อำนาจที่แท้จริงในประเทศนั้นอยู่ที่ใด แม้ว่ารัฐธรรมนูญจะเขียนไว้แตกต่างไปจากสิ่งที่เกิดขึ้น