อรชุน

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ อรชุน (แก้ความกำกวม)

อรชุน (เทวนาครี : अर्जुन, โรมัน : Arjuna) เป็นหนึ่งในตัวละครเอกในมหากาพย์มหาภารตะ ชื่อนี้หมายถึง สว่าง ส่องแสง ขาว หรือ เงิน อรชุนเป็นนักยิงธนูที่มีฝีมือสูงส่ง ไม่มีใครเทียบได้ เป็นพี่น้องคนที่สามในบรรดาปาณฑพทั้งห้า เป็นลูกของนางกุนตี ภรรยาคนแรกของปาณฑุ และเป็นคนเดียวในพี่น้องปาณฑพที่ได้รับพรและอาวุธวิเศษจากเทพเจ้ามากที่สุดด้วย

อรชุนเป็นลูกของพระอินทร์ที่ประทานมาให้นางกุนตีเพราะท้าวปาณฑุต้องคำสาป จึงไม่สามารถมีลูกได้ มีพี่2คนคือ ยุธิษฐิระกับภีมะ และมีน้องอีก 2 คน คือ นกุล กับสหเทพ อรชุนเป็นคนรูปงามมีฝีมือในการรบและพรสวรค์ในการยิงธนูมากที่สุด

เมื่อย้ายเข้ามาอยู่ในกรุงหัสตินาปุระ กลุ่มพี่น้องปาณฑพถูกกลั้นแกล้งหลายต่อหลายอย่างจากทุรโยชน์ และกลุ่มพี่น้องเการพ เพราะไม่ต้องการให้ยุธิษฐิระพี่คนโตของฝ่ายปาณฑพขึ้นครองราชย์ต่อจากท้าวธฤษราษฎร์ จนในที่สุดกลุ่มปาณฑพก็ถูกย้ายไปที่เมืองหนึ่งเพื่อยุติปัญหาความขัดแย้ง แต่ทุรโยชน์กลับจ้างคนให้ทำวังจากขี้ผึ้งเพื่อให้ติดไฟง่าย โชคดีที่มติวิทูรอาของเหล่าปาณฑพรู้เรื่องก่อนจึงส่งคนไปทำทางหนี

เมื่อปุโรจันลูกน้องของทุรโยชน์ถูกส่งไปเผาวังก็ถูกภีมะกับอรชุนจัดการจนหมด เพื่อเป็นการยุติปัญหาพี่น้องปาณฑพที่หนีมาได้ จึงตัดสินใจบวชเป็นฤๅษีอยู่ในป่า วันหนึ่งมีฤๅษีตนหนึ่งบอกว่า นางเทราปตี ลูกสาวของท้าวทรุปัทกำลังเลือกคู่ จึงอยากให้พี่น้องปาณฑพไปร่วมงานนั้นด้วย เมื่อถึงในงานได้พบพวกของทุรโยชน ์แต่เนื่องจากเหล่าปาณฑพบวชเป็นฤๅษี จึงไม่มีใครจำได้ วิธีการเลือกคู่ของนางเทราปตีนั้นก็คือให้เจ้าชายแต่ละเมืองยกธนูทองที่วางอยู่กลางสนามประลองขึ้น แล้วยิงให้ถูกตาของปลาที่ติดอยู่บนจานหมุนลักษณะคล้ายร่ม แต่ให้เล็งโดยใช้เงาจากในน้ำเท่านั้น ซึ่งอรชุนเท่านั้นที่ทำได้ และก็เป็นจริงดั่งว่าเพราะไม่มีเจ้าชายจากแคว้นใดเลยที่ยกได้ จนเมื่อมาถึงกรรณะ กรรณะสามารถยกธนูนั้นขึ้นได้อย่างง่ายๆแต่กลับถูกท้าวทุรปัทห้ามไว้เพราะวากรรณะเป็นวรรณะศูทรไม่อาจที่จะอภิเษกสมรสกับนางเทราปตีที่เป็นวรรณะกษัตริย์ได้ เมื่อเจ้าชายที่เหลือไสมารถยกได้ท้าวทุรปัทจึงยอมลดวรรณะให้พราหม์มายกธนูแทน อรชุนที่ปอลมตัวมาจึงเข้าไปยก ปรากฏว่า อรชุนสามารถยกและยิงได้ถูกเป้าอีกด้วย เป็นเหตุให้พวกทรุโยชน์ไม่ยอมและกล่าวหาว่าท้าวทรุปัทได้มีการล็อกคนไว้แล้วจึงเกิดการต่อสู้เพื่อแย่งนางเทราปตีขึ้น กรรณะอยากรู้ถึงฝีมือพราหม์ผู้นั้นจึงได้ดวลธนูกับอรชุน ส่วนที่เหลือเข้าไปสู้กับภีม แต่ก็ไม่มีใครต้านทานภีมได้จนถึงราชาศัลยาเจ้าแห่งมวยปล้ำ เขาได้สู้กับภีมอย่างสูสี จนทุรโยชน์เริ่มสงสัยว่าพราหม์เหล่านี้อาจจะเป็นปาณฑพที่รอดตายปลอมตัวมา สุดท้ายท้าวทรุปัทได้สั่งให้หยุดการต่อสู้กัน พวกปาณฑพจึงพานางเทราปตีกับที่พัก เมื่อถึงที่พักนางกุนตีที่เป็นมารดานึกว่าพวกเขาไปหาอาหารกันมา จึงบอกว่าวันนี้ได้อะไรมาให้แบ่งกันให้ครบๆจะได้ไม่ต้องมาแย่งกัน แต่พอมารู้อีกทีก็ต้องตกใจเพราะพวกเขาได้ตัวเจ้าหญิงเทราปตีมา แต่พวกยุธิษฐิระก็ตกลงว่าจะให้นางเทราปตีอยู่กับพวกปาณฑพทั้ง 5 คนละปี โดยปีแรกจะอยู่กับยุธิษฐิระก่อนปีถัดมาถึงอยู่กับภีมและก็ไล่ไปเรี่อยๆจนถึงสหเทพแล้วก็วนกลับมาที่ยุธิษฐิระใหม่ หากระหว่างที่นางเทราปตีอยู่กับสามีคนใดแล้วมีอีกคนเข้าไปยุ่งก็จะต้องเนรเทศตัวเองออกแล้วไปอยู่ป่าเป็นเวลา 14 ปี เมื่อทุกคนรู้ว่าพวกปาณฑพยังมีชีวิตอยู่จึงได้ไปเชิญให้กลับมาอยู่ที่กรุงหัสตินาปุระอย่างเดิม และเพื่อยุติปัญหาก็ได้ให้พวกปาณฑพไปสร้างเมืองอีกเมืองนึงอยู่ที่นอกอาณาเขตของกรุงหัสตินาปุระ แต่พื้นที่นั้นแห้งแล้งการที่จะสร้างเมืองก็เป็นไปด้วยความยากลำบากแต่ด้วยความดีของพวกปาณฑพจึงมีเทวดามาเนรมิตรเมืองให้โดยที่มีความสวยงามและอุดมสมบูรณ์ไม่แพ้นครหัสตินาปุระโดยตั้งชื่อว่า อินทรปรัศน์ เป็นเหตุให้พวกเกรพยิ่งแค้นใจเข้าไปใหญ่ อยู่มาวันนึงมีชาวเมืองคนนึงวิ่งมาขอความช่วยเหลือจากอรชุนว่าวัวของตนถูกโจรมาขโมยไป อรชุนจึงไปหยิบอาวุธในตำหนักของยุธิษฐิระแต่ระหว่งานั้นนางเทราปตีกำลังอยู่กับยุธิษฐิระ เมื่ออรชุนไปแย่งวัวของชาวบ้านคนนั้นคืนมาได้อรชุนก็ต้องเนรเทศตัวเองตามที่สัญญาไว้ ทั้งๆที่อรชุนไม่จำเป็นต้องเนรเทศตัวเองก็ตาม