ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ไนตรัสออกไซด์"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
ล เก็บกวาดทันใจด้วยสคริปต์จัดให้
บรรทัด 22: บรรทัด 22:
| InChI =
| InChI =
| RTECS =
| RTECS =
| MeSHName =
| MeSHName =
| ChEBI =
| ChEBI =
| KEGG =
| KEGG =
| ATCCode_prefix = N01
| ATCCode_prefix = N01
| ATCCode_suffix = AX13
| ATCCode_suffix = AX13
| ATC_Supplemental =}}
| ATC_Supplemental = }}
| Section2 = {{Chembox Properties
| Section2 = {{Chembox Properties
| Formula = N<sub>2</sub>O
| Formula = N<sub>2</sub>O
| MolarMass = 44.0128 g/mol
| MolarMass = 44.0128 g/mol
| Appearance = colourless gas
| Appearance = colourless gas
| Density = 1222.8 kg m<sup>-3</sup> (liquid)<br />1.8 kg m<sup>-3</sup> (gas STP)
| Density = 1222.8 kg m<sup>-3</sup> (liquid) <br />1.8 kg m<sup>-3</sup> (gas STP)
| MeltingPt = -90.86 °C (182.29 K)
| MeltingPt = -90.86 °C (182.29 K)
| Melting_notes =
| Melting_notes =
บรรทัด 45: บรรทัด 45:
| AtmosphericOHRateConstant =
| AtmosphericOHRateConstant =
| pKa =
| pKa =
| pKb =
| pKb =
}}
}}
| Section3 = {{Chembox Structure
| Section3 = {{Chembox Structure
| CrystalStruct =
| CrystalStruct =
| SpaceGroup =
| SpaceGroup =
| Coordination =
| Coordination =
| LattConst_a =
| LattConst_a =
บรรทัด 67: บรรทัด 67:
| Section5 = {{Chembox Pharmacology
| Section5 = {{Chembox Pharmacology
| AdminRoutes = [[Inhalation]]
| AdminRoutes = [[Inhalation]]
| Bioavail =
| Bioavail =
| Metabolism = 0.004%
| Metabolism = 0.004%
| HalfLife = 5 minutes
| HalfLife = 5 minutes
| ProteinBound =
| ProteinBound =
| Excretion = [[Respiratory]]
| Excretion = [[Respiratory]]
| Legal_status = Anesthetic use allowed in the [[United States]] and [[Australia]]; Recreational use often illegal on a state-by-state basis
| Legal_status = Anesthetic use allowed in the [[United States]] and [[Australia]]; Recreational use often illegal on a state-by-state basis
บรรทัด 99: บรรทัด 99:
| Autoignition =
| Autoignition =
| ExploLimits =
| ExploLimits =
| LD50 =
| LD50 =
| PEL = }}
| PEL = }}
| Section8 = {{Chembox Related
| Section8 = {{Chembox Related
บรรทัด 106: บรรทัด 106:
| OtherFunctn =
| OtherFunctn =
| Function =
| Function =
| OtherCpds =[[Nitric oxide]], [[nitrogen dioxide]], [[dinitrogen trioxide]], [[dinitrogen tetroxide]], [[dinitrogen pentoxide]], [[nitric acid]], [[nitrous acid]]}}
| OtherCpds = [[Nitric oxide]], [[nitrogen dioxide]], [[dinitrogen trioxide]], [[dinitrogen tetroxide]], [[dinitrogen pentoxide]], [[nitric acid]], [[nitrous acid]]}}
}}
}}
'''ไนตรัสออกไซด์''' ('Nitrous oxide) หรือ [[แก๊สหัวเราะ]] ([[:en:laughing gas|laughing gas]]) ก็เรียก คือ[[สารประกอบ]]ทาง[[เคมี]]ที่มี[[สูตรทางเคมี]]ว่า [[Nitrogen|N]]<sub>2</sub>[[Oxygen|O]] อุณหภูมิห้องไนตรัสออกไซด์จะมีสี และเป็น[[แก๊สไม่ติดไฟ]] มีกลิ่นหอมและมีรสหวานเล็กน้อย มีการนำไปใช้ใน[[การผ่าตัด]]และทาง[[ทันตกรรม]]เพื่อให้เกิดการ[[ชา]]และเพื่อ[[การระงับความปวด]] โดยทั่วไปรู้จักกันในชื่อ “แก๊สหัวเราะ”” เนื่องจากเมื่อ[[สูดดม]]แล้วจะให้ความรู้สึกเคลิ้มสุขหรือครึ้มใจ เป็นคุณสมบัตืที่ทำให้มีการใช้ในเชิง[[นันทนาการ]]โดยการใช้เป็น[[ยาดม]] และยังมีการนำไปใช้ใน[[การแข่งรถยนต์]]โดยให้เป็น[[ตัวเติมออกซิเจน]]เพื่อเพิ่มกำลังให้[[เครื่องยนต]]ร์อีกด้วย
'''ไนตรัสออกไซด์''' ('Nitrous oxide) หรือ [[แก๊สหัวเราะ]] ([[:en:laughing gas|laughing gas]]) ก็เรียก คือ[[สารประกอบ]]ทาง[[เคมี]]ที่มี[[สูตรทางเคมี]]ว่า [[Nitrogen|N]]<sub>2</sub>[[Oxygen|O]] อุณหภูมิห้องไนตรัสออกไซด์จะมีสี และเป็น[[แก๊สไม่ติดไฟ]] มีกลิ่นหอมและมีรสหวานเล็กน้อย มีการนำไปใช้ใน[[การผ่าตัด]]และทาง[[ทันตกรรม]]เพื่อให้เกิดการ[[ชา]]และเพื่อ[[การระงับความปวด]] โดยทั่วไปรู้จักกันในชื่อ “แก๊สหัวเราะ”” เนื่องจากเมื่อ[[สูดดม]]แล้วจะให้ความรู้สึกเคลิ้มสุขหรือครึ้มใจ เป็นคุณสมบัตืที่ทำให้มีการใช้ในเชิง[[นันทนาการ]]โดยการใช้เป็น[[ยาดม]] และยังมีการนำไปใช้ใน[[การแข่งรถยนต์]]โดยให้เป็น[[ตัวเติมออกซิเจน]]เพื่อเพิ่มกำลังให้[[เครื่องยนต]]ร์อีกด้วย
บรรทัด 114: บรรทัด 114:
[[ภาพ:Major greenhouse gas trends.png|thumb|left|200px|แนวโน้มในการเป็นแก๊สเรือนกระจก.]]
[[ภาพ:Major greenhouse gas trends.png|thumb|left|200px|แนวโน้มในการเป็นแก๊สเรือนกระจก.]]
ไนตรัสออกไซด์ต่างกับไนโตรเจนออกไซด์ตรงที่มันเป็นแก๊สเรือนกระจกที่สำคัญ ถึงแม้มันจะมีการแผ่รังสีความร้อนน้อยกว่า CO<sub>2</sub> ก็ตาม แต่ไนตรัสออกไซด์ก็มีอายุในบรรยากาศยาวนานมากกว่า 100 ปีต่อหน่วยน้ำหนัก และมีผลกระทบต่อภาวะโลกร้อนเทียบต่อมวลคาร์บอนไดออกไซด์ (CO<sub>2</sub>) มากกว่า 296 เท่า<ref>{{cite web
ไนตรัสออกไซด์ต่างกับไนโตรเจนออกไซด์ตรงที่มันเป็นแก๊สเรือนกระจกที่สำคัญ ถึงแม้มันจะมีการแผ่รังสีความร้อนน้อยกว่า CO<sub>2</sub> ก็ตาม แต่ไนตรัสออกไซด์ก็มีอายุในบรรยากาศยาวนานมากกว่า 100 ปีต่อหน่วยน้ำหนัก และมีผลกระทบต่อภาวะโลกร้อนเทียบต่อมวลคาร์บอนไดออกไซด์ (CO<sub>2</sub>) มากกว่า 296 เท่า<ref>{{cite web
| url = http://www.grida.no/climate/ipcc_tar/wg1/248.htm
| url = http://www.grida.no/climate/ipcc_tar/wg1/248.htm
| title = Climate Change 2001: Working Group I: The Scientific Basis :
| title = Climate Change 2001: Working Group I: The Scientific Basis :
| publisher = Intergovernmental Panel on Climate Change
| publisher = Intergovernmental Panel on Climate Change
| accessdate = 2008-02-02
| accessdate = 2008-02-02
| date =
| date =


}}</ref> การควบคุมไนตรัสออกไซด์นับเป็นมาตรการหนึ่งเพื่อลดการปล่อย[[แก๊สเรือนกระจก]] เช่นใน[[พิธีสารเกียวโต]] แม้มันจะมีประมาณการสะสมในบรรยากาศค่อนข้างน้อย แต่ไนตรัสออกไซด์กลับเป็นแก๊สเรือนกระจกที่ก่อ[[ภาวะโลกร้อน]]มากเป็นอันดับที่ 4 ต่อจากคาร์บอนไดออกไซด์ [[มีเทน]]และ[[ไอน้ำ]] (ไนโตรเจนออกไซด์ชนิดอื่นก่อ[[ภาวะโลกร้อน]]โดยตรงโดยเป็นตัวสร้างโอโซนในบรรยากาศชั้นโทรโปสเฟียร์ในช่วงที่เกิด[[หมอกปนควัน]] ([[:en:smog|smog]])
}}</ref> การควบคุมไนตรัสออกไซด์นับเป็นมาตรการหนึ่งเพื่อลดการปล่อย[[แก๊สเรือนกระจก]] เช่นใน[[พิธีสารเกียวโต]] แม้มันจะมีประมาณการสะสมในบรรยากาศค่อนข้างน้อย แต่ไนตรัสออกไซด์กลับเป็นแก๊สเรือนกระจกที่ก่อ[[ภาวะโลกร้อน]]มากเป็นอันดับที่ 4 ต่อจากคาร์บอนไดออกไซด์ [[มีเทน]]และ[[ไอน้ำ]] (ไนโตรเจนออกไซด์ชนิดอื่นก่อ[[ภาวะโลกร้อน]]โดยตรงโดยเป็นตัวสร้างโอโซนในบรรยากาศชั้นโทรโปสเฟียร์ในช่วงที่เกิด[[หมอกปนควัน]] ([[:en:smog|smog]])


ไนตรัสออกไซด์เกิดจาก[[แบคทีเรีย]]ใน[[ดิน]]และ[[มหาสมุทร]] มันจึงเป็นส่วนของบรรยากาศของโลกมานับหลาย[[บรมยุค]] ([[:en:eon|eon]]) มาแล้ว [[เกษตรกรรม]]เป็นแหล่งเกิดไนตรัสออกไซด์โดยฝีมือมนุษย์โดยการพรวนดินและการใช้[[ปุ๋ยไนโตรเจน]] ของเสียจากสัตว์ก็มีส่วนช่วยเพิ่มแบคทีเรียที่ให้เกิดไนตรัสออกไซด์เพิ่มขึ้นอีกด้วย ภาค[[ปศุสัตว์]] (ส่วนใหญ่คือโคกระบือ [[ไก่]]และ[[สุกร]]) ปล่อยไนตรัสออกไซด์ที่ถือเป็นกิจกรรมมนุษย์มากถึงร้อยละ 65<ref>{{cite web
ไนตรัสออกไซด์เกิดจาก[[แบคทีเรีย]]ใน[[ดิน]]และ[[มหาสมุทร]] มันจึงเป็นส่วนของบรรยากาศของโลกมานับหลาย[[บรมยุค]] ([[:en:eon|eon]]) มาแล้ว [[เกษตรกรรม]]เป็นแหล่งเกิดไนตรัสออกไซด์โดยฝีมือมนุษย์โดยการพรวนดินและการใช้[[ปุ๋ยไนโตรเจน]] ของเสียจากสัตว์ก็มีส่วนช่วยเพิ่มแบคทีเรียที่ให้เกิดไนตรัสออกไซด์เพิ่มขึ้นอีกด้วย ภาค[[ปศุสัตว์]] (ส่วนใหญ่คือโคกระบือ [[ไก่]]และ[[สุกร]]) ปล่อยไนตรัสออกไซด์ที่ถือเป็นกิจกรรมมนุษย์มากถึงร้อยละ 65<ref>{{cite web
| url = http://www.virtualcentre.org/en/library/key_pub/longshad/A0701E00.htm
| url = http://www.virtualcentre.org/en/library/key_pub/longshad/A0701E00.htm
| title = Livestock’s long shadow -- Environmental issues and options
| title = Livestock’s long shadow -- Environmental issues and options
| publisher =
| publisher =
| author = H. Steinfeld, P. Gerber, T. Wassenaar, V. Castel, M. Rosales, C. de Haan
| author = H. Steinfeld, P. Gerber, T. Wassenaar, V. Castel, M. Rosales, C. de Haan
| accessdate = 2008-02-02
| accessdate = 2008-02-02
| date = 2006
| date = 2006
}}</ref> แหล่งที่มาจากอุตสาหกรรมมีเพียงประมาณร้อยละ 20 และรวมถึงการผลิต[[ไนลอน]]และ[[กรดไนตริก]]และการเผาผลาญ[[เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ์]]ใน[[เครื่องยนตร์สันดาปภายใน]]
}}</ref> แหล่งที่มาจากอุตสาหกรรมมีเพียงประมาณร้อยละ 20 และรวมถึงการผลิต[[ไนลอน]]และ[[กรดไนตริก]]และการเผาผลาญ[[เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ์]]ใน[[เครื่องยนตร์สันดาปภายใน]]


คาดกันว่ากิจกรรมมนุษย์ปล่อยไนโตรเจนออกไซด์ออกมาน้อยกว่า 2 เทระกรัม (teragram หรือ 10<sup>12</sup> กรัม) ต่อปี ธรรมชาติปล่อยมากกว่า 15 เทระกรัม.<ref>{{cite web
คาดกันว่ากิจกรรมมนุษย์ปล่อยไนโตรเจนออกไซด์ออกมาน้อยกว่า 2 เทระกรัม (teragram หรือ 10<sup>12</sup> กรัม) ต่อปี ธรรมชาติปล่อยมากกว่า 15 เทระกรัม.<ref>{{cite web
| url = http://www.epa.gov/nitrousoxide/sources.html
| url = http://www.epa.gov/nitrousoxide/sources.html
| title = Sources and Emissions -- Where Does Nitrous Oxide Come From?
| title = Sources and Emissions -- Where Does Nitrous Oxide Come From?
| publisher = U. S. Environmental Protection Agency
| publisher = U. S. Environmental Protection Agency
| author =
| author =
| accessdate = 2008-02-02
| accessdate = 2008-02-02
| date = 2006
| date = 2006
}}</ref> [[ฟลักซ์]] (flux) ของไนตรัสออกไซด์ที่เกิดโดยกิจกรรมมนุษย์มีประมาณ 1 เพตะกรัม (10<sup>15</sup> กรัม) ของคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าคาร์บอนสมมูล (carbon dioxide carbon-equivalents) ต่อปี หรือเท่ากับ 2 เพตะกรัมของมีเทนเทียบเท่าคาร์บอนสมมูลต่อปี และมีการปล่อยสู่บรรยากาศ (atmospheric loading) ในอัตราเท่ากับ 3.3 เพตะกรัมของคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าคาร์บอนสมมูลต่อปี
}}</ref> [[ฟลักซ์]] (flux) ของไนตรัสออกไซด์ที่เกิดโดยกิจกรรมมนุษย์มีประมาณ 1 เพตะกรัม (10<sup>15</sup> กรัม) ของคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าคาร์บอนสมมูล (carbon dioxide carbon-equivalents) ต่อปี หรือเท่ากับ 2 เพตะกรัมของมีเทนเทียบเท่าคาร์บอนสมมูลต่อปี และมีการปล่อยสู่บรรยากาศ (atmospheric loading) ในอัตราเท่ากับ 3.3 เพตะกรัมของคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าคาร์บอนสมมูลต่อปี


ไนตรัสออกไซด์ทำปฏิกริยากับ[[โอโซน]]ในบรรยากาศชั้น[[สตราโตสเฟียร์]] ส่วนไนโตรเจนออกไซด์เป็นตัวควบคุมตามธรรมชาติของโอโซนในบรรยากาศ
ไนตรัสออกไซด์ทำปฏิกิริยากับ[[โอโซน]]ในบรรยากาศชั้น[[สตราโตสเฟียร์]] ส่วนไนโตรเจนออกไซด์เป็นตัวควบคุมตามธรรมชาติของโอโซนในบรรยากาศ


งานวิจัยของ [[พอล ครัทเซน]] ([[:en:Paul Crutzen|Paul Crutzen]]) ซึ่งเป็น[[นักวิทยาศาสตร์]][[รางวัลโนเบล]]เสนอว่า การปล่อยไนตรัสออกไซด์ในการผลิต[[เชื้อเพลิงชีวภาพ]] (biofuel) มีปริมาณมากพอที่จะหักล้างข้อได้เปรียบของ[[ไบโอดีเซล]]ที่หวังกันว่าจะช่วยลดการปล่อย[[คาร์บอนไดออกไซด์]]ได้<ref>{{cite journal
งานวิจัยของ [[พอล ครัทเซน]] ([[:en:Paul Crutzen|Paul Crutzen]]) ซึ่งเป็น[[นักวิทยาศาสตร์]][[รางวัลโนเบล]]เสนอว่า การปล่อยไนตรัสออกไซด์ในการผลิต[[เชื้อเพลิงชีวภาพ]] (biofuel) มีปริมาณมากพอที่จะหักล้างข้อได้เปรียบของ[[ไบโอดีเซล]]ที่หวังกันว่าจะช่วยลดการปล่อย[[คาร์บอนไดออกไซด์]]ได้<ref>{{cite journal
| url = http://meteo.lcd.lu/globalwarming/Crutzen/biofuels_NO2_release_2007.pdf
| url = http://meteo.lcd.lu/globalwarming/Crutzen/biofuels_NO2_release_2007.pdf
| title = N2O release from agro-biofuel production negates global warming reduction by replacing fossil fuels
| title = N2O release from agro-biofuel production negates global warming reduction by replacing fossil fuels
| journal = Atmos. Chem. Phys. Discuss.,
| journal = Atmos. Chem. Phys. Discuss.,
| author = P. J. Crutzen, A. R. Mosier, K. A. Smith, and W. Winiwarter
| author = P. J. Crutzen, A. R. Mosier, K. A. Smith, and W. Winiwarter
| accessdate = 2008-02-02
| accessdate = 2008-02-02
| date = 2007
| date = 2007
| volume = 7
| volume = 7
| pages = 11191–11205
| pages = 11191–11205
}}</ref>
}}</ref>


==การผลิต==
== การผลิต ==
การเตรียมไนตรัสออกไซด์โดยทั่วไปทำโดยการให้[[ความร้อน]][[แอมโมเนียมไนเตรท]]อย่างมัดระวัง ซึ่งจะสลายตัวเป็นไนตรัสออกไซด์และ[[ไอน้ำ]]<ref>{{cite book | last = Holleman | first = A. F. | coauthors = Wiberg, E. | title = Inorganic Chemistry | publisher = Academic Press | location = San Diego | year = 2001 | doi = | isbn = 0-12-352651-5}}</ref>
การเตรียมไนตรัสออกไซด์โดยทั่วไปทำโดยการให้[[ความร้อน]][[แอมโมเนียมไนเตรท]]อย่างมัดระวัง ซึ่งจะสลายตัวเป็นไนตรัสออกไซด์และ[[ไอน้ำ]]<ref>{{cite book | last = Holleman | first = A. F. | coauthors = Wiberg, E. | title = Inorganic Chemistry | publisher = Academic Press | location = San Diego | year = 2001 | doi = | isbn = 0-12-352651-5}}</ref>


:NH<sub>4</sub>NO<sub>3</sub>(s) → 2 H<sub>2</sub>O(g) + N<sub>2</sub>O(g)
:NH<sub>4</sub>NO<sub>3</sub> (s) → 2 H<sub>2</sub>O (g) + N<sub>2</sub>O (g)




บรรทัด 166: บรรทัด 166:




====การแพทย์====
==== การแพทย์ ====


====การใช้ทางนันทนาการ====
==== การใช้ทางนันทนาการ ====


[[ภาพ:Nitrous oxide - 10 x 8g.jpg|thumb|200px|8g canister of nitrous oxide]]
[[ภาพ:Nitrous oxide - 10 x 8g.jpg|thumb|200px|8g canister of nitrous oxide]]


=== แก๊สพ่น ===
=== แก๊สพ่น ===
[[Image:Nitrous oxide - 10 x 8g.jpg|thumb|200px|8g canister of nitrous oxide]]
[[ภาพ:Nitrous oxide - 10 x 8g.jpg|thumb|200px|8g canister of nitrous oxide]]


=== เครื่องยนตร์จรวด ===
=== เครื่องยนตร์จรวด ===
บรรทัด 191: บรรทัด 191:
=== คุณสมบัติทางเคมี/กายภาพ ===
=== คุณสมบัติทางเคมี/กายภาพ ===


===คุณสมบัติทางชีวภาพ===
=== คุณสมบัติทางชีวภาพ ===


===ความร้อน===
=== ความร้อน ===


== ด้านกฎหมาย ==
== ด้านกฎหมาย ==
บรรทัด 203: บรรทัด 203:




==อ้างอิง==
== อ้างอิง ==
{{reflist|2}}
{{reflist|2}}


==แหล่งข้อมูลภายนอก==
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
*[http://www.osha.gov/SLTC/healthguidelines/nitrousoxide/recognition.html Occupational Safety and Health Guideline for Nitrous Oxide]
* [http://www.osha.gov/SLTC/healthguidelines/nitrousoxide/recognition.html Occupational Safety and Health Guideline for Nitrous Oxide]
*[http://www.vega.org.uk/video/programme/111 Paul Crutzen Interview] Freeview video of Paul Crutzen Nobel Laureate for his work on decomposition of ozone talking to Harry Kroto Nobel Laureate by the Vega Science Trust.
* [http://www.vega.org.uk/video/programme/111 Paul Crutzen Interview] Freeview video of Paul Crutzen Nobel Laureate for his work on decomposition of ozone talking to Harry Kroto Nobel Laureate by the Vega Science Trust.
*[http://www.npi.gov.au/database/substance-info/profiles/67.html National Pollutant Inventory - Oxide of nitrogen fact sheet]
* [http://www.npi.gov.au/database/substance-info/profiles/67.html National Pollutant Inventory - Oxide of nitrogen fact sheet]
*[http://www.tsinghua.edu.cn/docsn/lxx/mainpage/a/Web/index_files/page0002.htm Nitrous Oxide Specs] Extremely thorough Nitrous Oxide Facts
* [http://www.tsinghua.edu.cn/docsn/lxx/mainpage/a/Web/index_files/page0002.htm Nitrous Oxide Specs] Extremely thorough Nitrous Oxide Facts
*[http://www.cdc.gov/niosh/topics/nitrousoxide/ National Institute for Occupational Safety and Health - Nitrous Oxide]
* [http://www.cdc.gov/niosh/topics/nitrousoxide/ National Institute for Occupational Safety and Health - Nitrous Oxide]


{{Dissociative psychedelics}}
{{Dissociative psychedelics}}
บรรทัด 217: บรรทัด 217:
{{General anesthetics}}
{{General anesthetics}}


[[Category:ออกไซด์]]
[[หมวดหมู่:ออกไซด์]]
[[Category:Nitrogen compounds]]
[[หมวดหมู่:Nitrogen compounds]]
[[Category:Aerosol propellants]]
[[หมวดหมู่:Aerosol propellants]]
[[Category:Anesthetics]]
[[หมวดหมู่:Anesthetics]]
[[Category:Dissociatives]]
[[หมวดหมู่:Dissociatives]]
[[Category:แก๊สเรือนกระจก]]
[[หมวดหมู่:แก๊สเรือนกระจก]]
[[Category:Nitrogen metabolism]]
[[หมวดหมู่:Nitrogen metabolism]]
[[Category:NMDA receptor antagonists]]
[[หมวดหมู่:NMDA receptor antagonists]]
[[Category:Monopropellants]]
[[หมวดหมู่:Monopropellants]]
[[Category:Rocket oxidizers]]
[[หมวดหมู่:Rocket oxidizers]]
[[Category:Inhalants]]
[[หมวดหมู่:Inhalants]]
[[Category:Occupational safety and health]]
[[หมวดหมู่:Occupational safety and health]]
[[Category:vehicle modification]]
[[หมวดหมู่:vehicle modification]]


[[ar:أكسيد نيتروس]]
[[ar:أكسيد نيتروس]]
บรรทัด 250: บรรทัด 250:
[[pl:Podtlenek azotu]]
[[pl:Podtlenek azotu]]
[[pt:Óxido nitroso]]
[[pt:Óxido nitroso]]
[[ru:Оксид азота(I)]]
[[ru:Оксид азота (I)]]
[[sr:Азотсубоксид]]
[[sr:Азотсубоксид]]
[[fi:Ilokaasu]]
[[fi:Ilokaasu]]
บรรทัด 258: บรรทัด 258:
[[zh:一氧化二氮]]
[[zh:一氧化二氮]]


⚫
{{โครงวิทยาศาสตร์}}


[[หมวดหมู่:ออกไซด์]]
[[หมวดหมู่:ออกไซด์]]
[[หมวดหมู่:แก๊สเรือนกระจก]]
[[หมวดหมู่:แก๊สเรือนกระจก]]
⚫
{{โครงวิทยาศาสตร์}}

รุ่นแก้ไขเมื่อ 18:08, 20 เมษายน 2551

ไนตรัสออกไซด์
Nitrous oxide - space-filling model
Nitrous oxide's bond lengths
Nitrous oxide's canonical forms
เลขทะเบียน
ECHA InfoCard 100.030.017 แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
เลขอี E942 (glazing agents, ...)
คุณสมบัติ
N2O
มวลโมเลกุล 44.0128 g/mol
ลักษณะทางกายภาพ colourless gas
ความหนาแน่น 1222.8 kg m-3 (liquid)
1.8 kg m-3 (gas STP)
จุดหลอมเหลว -90.86 °C (182.29 K)
จุดเดือด -88.48 °C (184.67 K)
โครงสร้าง
linear
0.166D
อุณหเคมี
+82.05
เภสัชวิทยา
Inhalation
เภสัชจลนศาสตร์:
0.004%
5 minutes
Respiratory
สถานะทางกฎหมาย
  • Anesthetic use allowed in the United States and Australia; Recreational use often illegal on a state-by-state basis
ความอันตราย
NFPA 704 (fire diamond)
NFPA 704 four-colored diamondHealth 2: Intense or continued but not chronic exposure could cause temporary incapacitation or possible residual injury. E.g. chloroformFlammability 0: Will not burn. E.g. waterInstability 0: Normally stable, even under fire exposure conditions, and is not reactive with water. E.g. liquid nitrogenSpecial hazard OX: Oxidizer. E.g. potassium perchlorate
2
0
0
OX
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa

ไนตรัสออกไซด์ ('Nitrous oxide) หรือ แก๊สหัวเราะ (laughing gas) ก็เรียก คือสารประกอบทางเคมีที่มีสูตรทางเคมีว่า N2O อุณหภูมิห้องไนตรัสออกไซด์จะมีสี และเป็นแก๊สไม่ติดไฟ มีกลิ่นหอมและมีรสหวานเล็กน้อย มีการนำไปใช้ในการผ่าตัดและทางทันตกรรมเพื่อให้เกิดการชาและเพื่อการระงับความปวด โดยทั่วไปรู้จักกันในชื่อ “แก๊สหัวเราะ”” เนื่องจากเมื่อสูดดมแล้วจะให้ความรู้สึกเคลิ้มสุขหรือครึ้มใจ เป็นคุณสมบัตืที่ทำให้มีการใช้ในเชิงนันทนาการโดยการใช้เป็นยาดม และยังมีการนำไปใช้ในการแข่งรถยนต์โดยให้เป็นตัวเติมออกซิเจนเพื่อเพิ่มกำลังให้เครื่องยนตร์อีกด้วย


การเกิด

แนวโน้มในการเป็นแก๊สเรือนกระจก.

ไนตรัสออกไซด์ต่างกับไนโตรเจนออกไซด์ตรงที่มันเป็นแก๊สเรือนกระจกที่สำคัญ ถึงแม้มันจะมีการแผ่รังสีความร้อนน้อยกว่า CO2 ก็ตาม แต่ไนตรัสออกไซด์ก็มีอายุในบรรยากาศยาวนานมากกว่า 100 ปีต่อหน่วยน้ำหนัก และมีผลกระทบต่อภาวะโลกร้อนเทียบต่อมวลคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) มากกว่า 296 เท่า[1] การควบคุมไนตรัสออกไซด์นับเป็นมาตรการหนึ่งเพื่อลดการปล่อยแก๊สเรือนกระจก เช่นในพิธีสารเกียวโต แม้มันจะมีประมาณการสะสมในบรรยากาศค่อนข้างน้อย แต่ไนตรัสออกไซด์กลับเป็นแก๊สเรือนกระจกที่ก่อภาวะโลกร้อนมากเป็นอันดับที่ 4 ต่อจากคาร์บอนไดออกไซด์ มีเทนและไอน้ำ (ไนโตรเจนออกไซด์ชนิดอื่นก่อภาวะโลกร้อนโดยตรงโดยเป็นตัวสร้างโอโซนในบรรยากาศชั้นโทรโปสเฟียร์ในช่วงที่เกิดหมอกปนควัน (smog)

ไนตรัสออกไซด์เกิดจากแบคทีเรียในดินและมหาสมุทร มันจึงเป็นส่วนของบรรยากาศของโลกมานับหลายบรมยุค (eon) มาแล้ว เกษตรกรรมเป็นแหล่งเกิดไนตรัสออกไซด์โดยฝีมือมนุษย์โดยการพรวนดินและการใช้ปุ๋ยไนโตรเจน ของเสียจากสัตว์ก็มีส่วนช่วยเพิ่มแบคทีเรียที่ให้เกิดไนตรัสออกไซด์เพิ่มขึ้นอีกด้วย ภาคปศุสัตว์ (ส่วนใหญ่คือโคกระบือ ไก่และสุกร) ปล่อยไนตรัสออกไซด์ที่ถือเป็นกิจกรรมมนุษย์มากถึงร้อยละ 65[2] แหล่งที่มาจากอุตสาหกรรมมีเพียงประมาณร้อยละ 20 และรวมถึงการผลิตไนลอนและกรดไนตริกและการเผาผลาญเชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ์ในเครื่องยนตร์สันดาปภายใน

คาดกันว่ากิจกรรมมนุษย์ปล่อยไนโตรเจนออกไซด์ออกมาน้อยกว่า 2 เทระกรัม (teragram หรือ 1012 กรัม) ต่อปี ธรรมชาติปล่อยมากกว่า 15 เทระกรัม.[3] ฟลักซ์ (flux) ของไนตรัสออกไซด์ที่เกิดโดยกิจกรรมมนุษย์มีประมาณ 1 เพตะกรัม (1015 กรัม) ของคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าคาร์บอนสมมูล (carbon dioxide carbon-equivalents) ต่อปี หรือเท่ากับ 2 เพตะกรัมของมีเทนเทียบเท่าคาร์บอนสมมูลต่อปี และมีการปล่อยสู่บรรยากาศ (atmospheric loading) ในอัตราเท่ากับ 3.3 เพตะกรัมของคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าคาร์บอนสมมูลต่อปี

ไนตรัสออกไซด์ทำปฏิกิริยากับโอโซนในบรรยากาศชั้นสตราโตสเฟียร์ ส่วนไนโตรเจนออกไซด์เป็นตัวควบคุมตามธรรมชาติของโอโซนในบรรยากาศ

งานวิจัยของ พอล ครัทเซน (Paul Crutzen) ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์รางวัลโนเบลเสนอว่า การปล่อยไนตรัสออกไซด์ในการผลิตเชื้อเพลิงชีวภาพ (biofuel) มีปริมาณมากพอที่จะหักล้างข้อได้เปรียบของไบโอดีเซลที่หวังกันว่าจะช่วยลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ได้[4]

การผลิต

การเตรียมไนตรัสออกไซด์โดยทั่วไปทำโดยการให้ความร้อนแอมโมเนียมไนเตรทอย่างมัดระวัง ซึ่งจะสลายตัวเป็นไนตรัสออกไซด์และไอน้ำ[5]

NH4NO3 (s) → 2 H2O (g) + N2O (g)


การใช้

ผลจากการสูดดม

การแพทย์

การใช้ทางนันทนาการ

ไฟล์:Nitrous oxide - 10 x 8g.jpg
8g canister of nitrous oxide

แก๊สพ่น

ไฟล์:Nitrous oxide - 10 x 8g.jpg
8g canister of nitrous oxide

เครื่องยนตร์จรวด

เครื่องยนตร์สันดาปภายใน

เภสัชวิทยาประสาท

Medical grade nitrous oxide tanks used in dentistry

ความปลอดภัย


คุณสมบัติทางเคมี/กายภาพ

คุณสมบัติทางชีวภาพ

ความร้อน

ด้านกฎหมาย


ประวัติความเป็มา


อ้างอิง

  1. ↑ "Climate Change 2001: Working Group I: The Scientific Basis :". Intergovernmental Panel on Climate Change. สืบค้นเมื่อ 2008-02-02.
  2. ↑ H. Steinfeld, P. Gerber, T. Wassenaar, V. Castel, M. Rosales, C. de Haan (2006). "Livestock's long shadow -- Environmental issues and options". สืบค้นเมื่อ 2008-02-02.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  3. ↑ "Sources and Emissions -- Where Does Nitrous Oxide Come From?". U. S. Environmental Protection Agency. 2006. สืบค้นเมื่อ 2008-02-02.
  4. ↑ P. J. Crutzen, A. R. Mosier, K. A. Smith, and W. Winiwarter (2007). "N2O release from agro-biofuel production negates global warming reduction by replacing fossil fuels" (PDF). Atmos. Chem. Phys. Discuss.,. 7: 11191–11205. สืบค้นเมื่อ 2008-02-02.{{cite journal}}: CS1 maint: extra punctuation (ลิงก์) CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  5. ↑ Holleman, A. F. (2001). Inorganic Chemistry. San Diego: Academic Press. ISBN 0-12-352651-5. {{cite book}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |coauthors= ถูกละเว้น แนะนำ (|author=) (help)

แหล่งข้อมูลอื่น

แม่แบบ:Dissociative psychedelics แม่แบบ:E number infobox 930-949 แม่แบบ:General anesthetics

Stub icon

บทความวิทยาศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ไนตรัสออกไซด์&oldid=1067282"