พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส

พระเจ้าหลุยส์ที่ 13
พระบรมสาทิสลักษณ์โดย ฟีลิป เดอ ช็องแปนี ป. 1635
พระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศส (อ่านต่อ...)
ครองราชย์	14 พฤษภาคม 1610 – 14 พฤษภาคม 1643
ราชาภิเษก	17 ตุลาคม 1610 อาสนวิหารแร็งส์
ก่อนหน้า	พระเจ้าอ็องรีที่ 4
ถัดไป	พระเจ้าหลุยส์ที่ 14
ผู้สำเร็จราชการ	มารีอา เด เมดีชี (1610–1614)
มุขมนตรีแห่งรัฐ	ดูรายชื่อ ดยุกแห่งลีเวอ (1617–1621) พระคาร์ดินัลรีเชอลีเยอ (1621–1642) พระคาร์ดินัลมาร์ซาแร็ง (1642–1643)
พระมหากษัตริย์แห่งนาวาร์
ครองราชย์	14 พฤษภาคม 1610 – 20 ตุลาคม 1620
ก่อนหน้า	พระเจ้าอ็องรีที่ 3
พระราชสมภพ	27 กันยายน ค.ศ. 1601(1601-09-27) พระราชวังฟงแตนโบล, ราชอาณาจักรฝรั่งเศส
สวรรคต	14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643(1643-05-14) (41 ปี) แซ็ง-แฌร์แม็ง-อ็อง-แล, ราชอาณาจักรฝรั่งเศส
ฝังพระศพ	19 พฤษภาคม 1643 มหาวิหารแซ็ง-เดอนี, ฝรั่งเศส
คู่อภิเษก	อานาแห่งออสเตรีย (สมรส 1615)
พระราชบุตร	พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ฟีลิปที่ 1 ดยุกแห่งออร์เลอ็อง
ราชวงศ์	บูร์บง
พระราชบิดา	พระเจ้าอ็องรีที่ 4 แห่งฝรั่งเศส
พระราชมารดา	มารีอา เด เมดีชี
ศาสนา	โรมันคาทอลิก
ลายพระอภิไธย

พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 (ฝรั่งเศส: Louis XIII de France; 27 กันยายน ค.ศ. 1601 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643) เป็นพระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศสตั้งแต่ ค.ศ. 1610 ถึง ค.ศ. 1643 และพระมหากษัตริย์แห่งนาวาร์ (ในพระนาม หลุยส์ที่ 2) ตั้งแต่ ค.ศ. 1610 ถึงปี ค.ศ. 1620 เมื่อนาวาร์รวมตัวเป็นสหภาพกับฝรั่งเศส

ไม่นานก่อนวันพระราชสมภพปีที่เก้าพระองคค์กลายเป็นกษัตริย์แห่งฝรั่งเศสและนาวาร์หลังจากที่พระราชบิดาของพระองค์ พระเจ้าอ็องรีที่ 4 ถูกลอบปลงพระชนม์ พระราชมารดาของพระองค์มารีอา เด เมดีชีทำหน้าที่ผู้สำเร็จราชการแผ่นดินในช่วงที่พระองค์ทรงพระเยาว์ การปกครองที่ไม่ดีของพระนางและการวางแผนทางการเมืองที่ล้มเหลวของนางและขุนนางชาวอิตาเลียนคนสนิททำให้พระองค์ได้พระราชอำนาจคืนในปี 1617 โดยเนรเทศพระมารดาและผู้ใกล้ชิดของพระนางรวมทั้ง คอนซิโน คอนซินี ขุนนางชาวอิตาลีผู้ทรงอิทธิพลในราชสำนัก

พระองค์ทรงมีบุคลิกเงียบขรึมและน่าพิศวงอย่างยิ่ง ในการบริหารราชการแผ่นดินทรงพึงอัครเสนาบดีชาร์ล เดอ อาลแบร์ ดยุกแห่งลีเวอ ต่อมาก็ทรงพึ่งพระคาร์ดินัลรีเชอลีเยอในการปกครองแผ่นดิน พระองค์และพระคาร์ดินัลถูกจดจำในฐานะที่ทรงก่อตั้งมหาวิทยาลัยแห่งชาติฝรั่งเศสและเป็นผู้ยุติการจลาจลของขุนนางฝรั่งเศส ในตอนท้ายของทศวรรษ 1620 ริเชอลิเยอริเริ่มการ "การผูกขาดอำนาจกษัตริย์" ในขณะสิ่งที่เป็นที่จดจำในรัชกาลของพระองค์คือการก็ยังเป็นเครื่องหมายของการต่อสู้กับพวกอูเกอโนต์และการต่อสู้กับจักรวรรดิสเปน

ชัยชนะที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของฝรั่งเศสในความขัดแย้งกับราชวงศ์ฮาพส์บวร์คในช่วง ค.ศ. 1635-59 เกิดขึ้นที่ยุทธการโรครัว (1643) ห้าวันหลังจากการสวรรคตของพระองค์อันเนื่องมาจากภาวะแทรกซ้อนที่ชัดเจนของวัณโรคในพระอันตะ (ลำไส้ใหญ่) การรบครั้งนี้เป็นจุดสิ้นสุดของการเป็นมหาอำนาจทางทหารของสเปนในยุโรปและเป็นจุดเริ่มต้นของความรุ่งเรืองของฝรั่งเศสภายในรัชสมัยพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 พระโอรสของพระองค์

ขึ้นครองราชย์

พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 ขึ้นครองราชย์ตอนอายุแค่ 9 พรรษา มารีอา เด เมดีชี เป็นผู้สำเร็จราชการแทนขณะทรงพระเยาว์ พระนางมารีอา เด เมดีซีพยามปลูกฝังให้เป็นคาทอลิกที่ดีและพยายามผูกมิตรกับสเปน โดยอภิเษกสมรสกับอานาแห่งออสเตรีย

พระราชโอรส

พระนาม	พระรูป	อายุขัย	อภิเษกสมรส
หลุยส์ ดีเยอดอเนแห่งฝรั่งเศส (ต่อมาคือ พระเจ้าหลุยส์ที่ 14)		5 กันยายน 1638 – 1 กันยายน 1715	อภิเษกสมรสกับมาริอา เตเรซาแห่งสเปน (สเปน: María teresa de Austria; ฝรั่งเศส: Marie Therésè d'Autriche) (1638–1683) เมื่อปี 1660 มีพระราชบุตร
ฟีลิปแห่งฝรั่งเศส ดยุกแห่งอ็องฌู (ต่อมาคือ ดยุกแห่งออร์เลอ็อง)		21 กันยายน 1640 – 9 มิถุนายน 1701	อภิเษกสมรสครั้งแรกกับเฮนเรียตตาแห่งอังกฤษ (1644–1670) เมื่อปี 1661 มีพระบุตร อภิเษกสมรสครั้งที่สองกับเอลีซาเบ็ท ชาร์ล็อทเทอแห่งพาลาทิเนต (1652–1722) เมื่อปี 1671 มีพระบุตร

รสนิยมทางเพศ

พระองค์เป็นบุคคลรักเพศเดียวกันหรืออย่างน้อยคือรักทั้งสองเพศ เช่นพระองค์ไม่มีสนมเลยจนทำให้ได้รับสมัญญานามว่า หลุยส์ผู้บริสุทธิ์ และนอกจากนี้พระองค์ยังทรงมีคนรักเป็นขุนนางหนุ่มชาวฝรั่งเศสชื่อว่า Henri Coiffier de Ruzé, Marquis of Cinq-Mars ซึ่งเป็นคนของพระคาร์ดินัลรีเชอลีเยอ

ดูเพื่ม

• พระเจ้าหลุยส์ที่ 14
• ราชวงศ์บูร์บง
• ภาพชุดพระราชินีมารี เดอ เมดิชิ

ก่อนหน้า		พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส		ถัดไป
พระเจ้าอ็องรีที่ 4 และที่ 3		พระมหากษัตริย์แห่งนาวาร์ (14 พฤษภาคม ค.ศ. 1610 – 20 ตุลาคม ค.ศ. 1620)		รวมพระอิสริยยศ
พระเจ้าอ็องรีที่ 4 และ 3		พระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศส (14 พฤษภาคม ค.ศ. 1610 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643)		พระเจ้าหลุยส์ที่ 14
เจ้าชายฟร็องซัว		โดแฟ็งแห่งฝรั่งเศส (27 กันยายน ค.ศ. 1601 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1610)		เจ้าชายหลุยส์