ตำบลเกาะพยาม

ตำบลเกาะพยาม
ตำบล
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Tambon Ko Phayam
อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ระนอง
อำเภอ	เมืองระนอง
พื้นที่
• ทั้งหมด	42.21 ตร.กม. (16.30 ตร.ไมล์)
ประชากร  (เดือนมีนาคม 2567)
• ทั้งหมด	1,297 คน
• ความหนาแน่น	30.72 คน/ตร.กม. (79.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	85000
รหัสภูมิศาสตร์	850109
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
องค์การบริหารส่วนตำบล
อบต.เกาะพยาม ที่ตั้งที่ทำการองค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
พิกัด: 9°44′37.2″N 98°25′16.7″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ระนอง
อำเภอ	เมืองระนอง
จัดตั้ง	• 26 กันยายน 2529 (สภาตำบลเกาะพยาม)888  • 19 ธันวาคม 2546 (อบต.เกาะพยาม)
พื้นที่
• ทั้งหมด	42.21 ตร.กม. (16.30 ตร.ไมล์)
ประชากร  (เดือนมีนาคม 2567)
• ทั้งหมด	1,297 คน
• ความหนาแน่น	30.72 คน/ตร.กม. (79.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.	06850112
ที่อยู่ที่ทำการ	เลขที่ 4 หมู่ที่ 1 ตำบลเกาะพยาม อำเภอเมืองระนอง จังหวัดระนอง 85000
เว็บไซต์	kohphayam.go.th
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

เกาะพยาม เป็นตำบลในอำเภอเมืองระนอง จังหวัดระนอง เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สำคัญของจังหวัดระนอง มีพื้นที่ใน 1 อุทยานแห่งชาติ 1 เขตสงวนชีวมณฑลโลก ได้แก่ อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง (เดิมชื่ออุทยานแห่งชาติหมู่เกาะพยาม) และพื้นที่สงวนชีวมณฑลระนอง

เกาะพยาม

ที่ตั้งและอาณาเขต

ตำบลเกาะพยามมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอและจังหวัดข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับน่านน้ำของตำบลปากน้ำ (อำเภอเมืองระนอง)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับน่านน้ำของตำบลม่วงกลวง (อำเภอกะเปอร์)
• ทิศใต้ ติดต่อกับน่านน้ำของตำบลหงาวและตำบลราชกรูด (อำเภอเมืองระนอง)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับทะเลอันดามัน

เกาะพยาม

ประวัติ

เกาะพยามเดิมเรียกว่า "เกาะพิยาม" ซึ่งมาจากคำว่า พอยาม หมายถึง การเดินทางไป เกาะพยามพอยามจึงจะถึงเกาะ (ประมาณ 4 ชั่วโมง) และเรียกกันต่อมาว่า "เกาะพยาม" และจากคำบอกเล่าของชาวบ้านบนเกาะพยาม มาจากคำว่า พยายาม เพราะในสมัยก่อนการเดินทางมาเกาะพยามเป็นไปด้วยความลำบาก ต้องอาศัยโดยสารมากับเรือประมงของชาวบ้าน ซึ่งคาดไม่ได้ว่าจะไปจะมาเมื่อใด การเดินทางยากลำบากสมกับชื่อว่า "เกาะพยาม" เดิมประชากรที่อาศัยอยู่บนเกาะส่วนใหญ่เป็นไทยมุสลิม ใน พ.ศ. 2500 สำเภา ศิริสัมพันธ์ ได้รับสัมปทานการเลี้ยงหอยมุกจากรัฐบาล ได้ใช้พื้นที่เกาะพยามเพาะเลี้ยงหอยมุก (ฟาร์มมุก) และอพยพคนอาศัยอยู่เดิมไปอยู่ที่บ้านช้างแหก หมู่ที่ 8 ตำบลราชกรูด อำเภอเมืองระนอง จึงเป็นสาเหตุที่เกาะพยามไม่มีคนมุสลิมอาศัยอยู่เลย ต่อมาสัมปทานหอยมุกเลิกกิจการ เริ่มมีผู้คนอพยพเข้ามาจากเกาะสมุยและเกาะพะงัน จังหวัดสุราษฎร์ธานี

ในวันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2529 ได้มีการแยกหมู่บ้าน 2 หมู่บ้านที่อยู่ห่างไกลจากแผ่นดินใหญ่ ซึ่งอยู่ท่ามกลางทะเลอันดามันของตำบลปากน้ำ ได้แก่ ท้องที่หมู่ 5 บ้านเกาะพยาม และท้องที่หมู่ 7 บ้านเกาะช้าง (ในขณะนั้น) มาตั้งขึ้นเป็นตำบล และตั้งชื่อตามหมู่เกาะว่า "ตำบลเกาะพยาม" ท้องที่ตำบลเกาะพยามจึงมีฐานะเป็นตำบลลำดับที่ 9 ของอำเภอเมืองระนองจนถึงปัจจุบัน เกาะพยามมีความหลากหลายทางระบบนิเวศ มีสัตว์ต่าง ๆ อาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก เช่น นกเงือก นกอินทรี ลิง หมูป่า อีกทั้งมีหาดทรายสีขาวและน้ำทะเลสวยใส เหมือนกับเกาะสมุยเมื่อประมาณ 20 ปีก่อน บนเกาะพยามมีสถานีอนามัย โรงเรียน และวัดซึ่งมีอุโบสถตั้งอยู่ในทะเลอยู่บริเวณท่าเรือของเกาะ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ห่างจากปากน้ำระนองประมาณ 33 กิโลเมตร

ป่าบนเกาะพยาม

หมู่เกาะพยาม

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

ตำบลเกาะพยามแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 2 หมู่บ้าน ได้แก่

หมู่ที่ 1 บ้านเกาะพยาม (Ban Ko Phayam) หมู่ที่ 2 บ้านเกาะช้าง (Ban Ko Chang)

หมู่เกาะพยามกระจายอยู่ในทะเลอันดามัน ฝั่งตะวันตกของอำเภอเมืองระนอง

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่ตำบลเกาะพยามเดิมมีฐานะเป็นสภาตำบลเกาะพยามหลังจากแยกตัวออกจากตำบลปากน้ำ ในการจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลปี พ.ศ. 2538–2542 ทางกระทรวงมหาดไทยได้พิจารณาให้ตำบลเกาะพยามมีฐานะเป็นสภาตำบลเกาะพยามดังเดิม เนื่องจากขณะนั้นมีประชากรเพียง 503 คน และ 214 ครัวเรือน จึงไม่ผ่านเงื่อนไขในการจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลที่ต้องมีจำนวนประชากรสองพันคนขึ้นไป

ในปี พ.ศ. 2546 กระทรวงมหาดไทยได้พิจารณาว่าสภาตำบลเกาะพยามมีประชากรจำนวน 688 คน และ 242 ครัวเรือน ซึ่งไม่ผ่านเงื่อนไขในการจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล แต่ขณะนั้นสภาตำบลเกาะพยามมีรายได้โดยไม่รวมเงินอุดหนุนในปีงบประมาณที่ล่วงมาแล้วติดต่อกันสามปีเฉลี่ยไม่ต่ำกว่าปีละหนึ่งแสนห้าหมื่นบาท กระทรวงมหาดไทยจึงพิจารณาให้สภาตำบลเกาะพยามอยู่ในเงื่อนไขที่จะจัดตั้งเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลได้ จึงได้รับการจัดตั้งเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยามในวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2546

ประชากร

พื้นที่ตำบลเกาะพยามประกอบด้วยหมู่บ้านทั้งสิ้นจำนวน 2 หมู่บ้าน มีจำนวนประชากร 1,286 คน แบ่งเป็นชาย 625 คน หญิง 630 คน (เดือนธันวาคม 2566) เป็นตำบลที่มีประชากรน้อยที่สุดในอำเภอเมืองระนอง

      หมายถึงจำนวนประชากรได้เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับปีก่อน

      หมายถึงจำนวนประชากรได้คงเดิมเมื่อเทียบกับปีก่อน

      หมายถึงจำนวนประชากรได้ลดลงเมื่อเทียบกับปีก่อน

* ใน พ.ศ. 2558 มีการรวมผู้ที่ไม่ได้สัญชาติไทยในทะเบียนราษฎร ส่งผลให้ข้อมูลจำนวนประชากรปีดังกล่าวเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก

หมู่บ้าน	พ.ศ. 2566	พ.ศ. 2565	พ.ศ. 2564	พ.ศ. 2563	พ.ศ. 2562	พ.ศ. 2561	พ.ศ. 2560
เกาะพยาม	919	887	866	855	850	848	825
เกาะช้าง	367	368	357	350	348	342	304
รวม	1,286	1,255	1,223	1,205	1,198	1,190	1,129

รายชื่อเกาะในเขตตำบล

ตำบลเกาะพยามมีเกาะหลักคือ เกาะช้าง (พื้นที่ 20.217 ตารางกิโลเมตร) และเกาะพยาม (พื้นที่ 16.868 ตารางกิโลเมตร) ซึ่งเป็นเกาะขนาดใหญ่อันดับ 2 และ 3 ในจังหวัดระนอง รองจากเกาะทรายดำ ของตำบลหงาว และเกาะเล็ก ๆ อีก 20 เกาะ ซึ่งอยู่ในความดูแลขององค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม และอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง ทุกเกาะมีพื้นที่รวม 42.221 ตารางกิโลเมตร

ที่	ชื่อเกาะ	ตำบล	พื้นที่ (ตร.กม.)	หน่วยงานรับผิดชอบ
1	นุ้ย	เกาะพยาม	0.002	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
2	ขี้นก	เกาะพยาม	0.004	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
3	ต้นไม้	เกาะพยาม	0.005	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
4	ลูกปลาย	เกาะพยาม	0.005	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
5	ลูกสินไห	เกาะพยาม	0.006	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
6	โพธิ์น้อย	เกาะพยาม	0.008	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
7	ปริง	เกาะพยาม	0.045	อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง
8	คัน	เกาะพยาม	0.050	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
9	โคม	เกาะพยาม	0.051	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
10	ไฟไหม้	เกาะพยาม	0.058	อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง
11	หม้อ	เกาะพยาม	0.122	อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง
12	ขาม	เกาะพยาม	0.182	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
13	ทะลุ	เกาะพยาม	0.237	อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง
14	ตาวัวดำ	เกาะพยาม	0.266	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
15	โพธิ์	เกาะพยาม	0.282	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
16	ลมราบ	เกาะพยาม	0.321	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
17	ไร่	เกาะพยาม	0.408	อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง
18	หลาม	เกาะพยาม	0.416	องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะพยาม
19	ตาครุฑ	เกาะพยาม	1.109	อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง
20	สน	เกาะพยาม	1.559	อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง
21	พยาม	เกาะพยาม	16.868	อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง
22	ช้าง	เกาะพยาม	20.217	อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระนอง