สมาน กุนัน

นาวาตรี สมาน กุนัน ป.ช.
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	23 ธันวาคม พ.ศ. 2523 อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด
เสียชีวิต	6 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 (37 ปี) วนอุทยานถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย
ศาสนา	พุทธ
คู่สมรส	วลีพร กุนัน
ศิษย์เก่า	โรงเรียนชุมพลทหารเรือ รุ่น 40 (นรจ.40) นักเรียนทำลายใต้น้ำจู่โจม รุ่น 30 (นทต.30)
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
ยศ	นาวาตรี
หน่วย	ซีล

นาวาตรี สมาน กุนัน (23 ธันวาคม พ.ศ. 2523 – 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2561) ชื่อเล่น แซม, อั๋น หรือเป็นที่รู้จักในชื่อ จ่าแซม เป็นอดีตทหารประจำหน่วยบัญชาการสงครามพิเศษทางเรือ กองเรือยุทธการ ภายหลังลาออกจากราชการมาปฏิบัติงานเป็นเจ้าหน้าที่ตระเวนระงับเหตุฝ่ายรักษาความปลอดภัย (รปภ.) ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) กระทั่งเสียชีวิตจากเหตุการณ์ปฏิบัติการค้นหาและกู้ภัยถ้ำหลวง ซึ่งส่งผลให้เขาได้รับสมญานามว่า "วีรบุรุษถ้ำหลวง"

ประวัติ

สมาน กุนัน เกิดเมื่อวันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2523 ที่อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นบุตรของนายวิชัย กับนางสำราญ กุนัน สำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนชุมพลทหารเรือ และสำเร็จหลักสูตรนักเรียนทำลายใต้น้ำจู่โจม รุ่น 30 เข้ารับราชการที่หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษทางเรือ กองเรือยุทธการจนถึงยศ “จ่าเอก” ก่อนจะลาออกจากราชการมาปฏิบัติงานเป็นเจ้าหน้าที่ตระเวนระงับเหตุฝ่ายรักษาความปลอดภัย (รปภ.) ท่าอากาศสุวรรณภูมิ บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) เมื่อปี พ.ศ. 2549

ด้านชีวิตส่วนตัว สมรสกับ นางวลีพร กุนัน แต่ไม่มีบุตรและธิดาด้วยกัน นอกจากนี้ เขายังเปิดฟาร์มไก่งวง ที่อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด เพื่อจำหน่ายลูกไก่งวง และพันธุ์ไก่งวง

ผลงานด้านกีฬา

สมาน กุนัน ยังเป็นทั้งนักไตรกีฬา, นักวิ่งเทรลที่รู้จักกันดี และนักจักรยานสังกัดทีม Nich-100Plus ทีมจักรยานสมัครเล่นที่มีชื่อเสียงของประเทศไทย ผู้เข้าแข่งขันในหลายรายการ โดยได้รับเหรียญรางวัลต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก เขาเคยคว้าแชมป์โอเวอร์วอล หรือ การแข่งขันกีฬาผจญภัย รายการ "ดิไอบิสเกาะสมุย โทรฟี่ 2010 "ครั้งที่ 2 ซึ่งเป็นการแข่งขันวิ่ง ว่ายน้ำ พายเรือคายัค ระยะทาง 43.45 กิโลเมตร และปั่นจักรยาน จากผู้เข้าร่วมแข่งขัน 103 ทีม

นอกจากนี้ สมาน กุนัน ยังเป็นผู้ฝึกสอนการปั่นจักรยาน กิจกรรมค่ายเสือปั่น 01 ของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย รวมถึงเคยสอนเทคนิคการใช้อุปกรณ์เทรลรันนิงผ่านรายการเสน่ห์กีฬา ที่ดำเนินรายการโดยเซลีน่า วีสมันน์

การเสียชีวิต

ในปฏิบัติการค้นหาและกู้ภัยถ้ำหลวง สมาน กุนัน รับภารกิจเมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 ให้ลำเลียงขวดอากาศจากโถงสามไปวางตามจุดต่าง ๆ ณ บริเวณสามแยกในถ้ำ โดยเริ่มดำน้ำในถ้ำตั้งแต่เวลา 20:37 น. ของวันที่ 5 กรกฎาคม หลังเสร็จภารกิจได้ดำน้ำกลับแต่หมดสติในน้ำ ระหว่างนั้นคู่ดำน้ำที่ไปด้วยกันได้ปฐมพยาบาล (CPR) แต่เขาไม่ได้สติ จึงนำกลับมายังโถงสาม เพื่อปฐมพยาบาลอีกครั้ง ทว่าไม่ได้ผล สมาน กุนัน เสียชีวิต ณ เวลาประมาณ 01:00 น. ของวันที่ 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 ซึ่งมีผู้คนยกย่องสมาน กุนัน เป็นจำนวนมาก และให้สมญานามเขาว่า "จ่าแซม วีรบุรุษถ้ำหลวง"

วันที่ 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 ดร.นิตินัย ศิริสมรรถการ กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ บริษัท การท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) ได้เดินทางไปที่โรงพยาบาลค่ายเม็งรายมหาราช จังหวัดเชียงรายเพื่อรับศพ ต่อมา มีพิธีเคลื่อนย้ายศพจากท่าอากาศยานแม่ฟ้าหลวง เชียงราย ไปยังท่าอากาศยานนานาชาติอู่ตะเภา (ระยอง–พัทยา) เพื่อรับพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ

ส่วนวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 มีพิธีรับศพมาที่ท่าอากาศยานร้อยเอ็ด โดยมีครอบครัวและญาติมารอรับศพพร้อมทหารทำความเคารพและประชาชนส่วนหนึ่งมารอรับศพ ก่อนเคลื่อนย้ายไปที่ วัดหนองคู อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด

วันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 ได้มีพิธีพระราชทานเพลิงศพ นาวาตรี สมาน กุนัน ณ วัดหนองคู อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด โดยพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ องคมนตรี เป็นประธานในพิธี

การสดุดี

พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานยศ นาวาตรี และเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก ให้แก่สมาน กุนัน เป็นกรณีพิเศษ หลังจากที่เขาเสียชีวิตในเหตุการณ์ถ้ำหลวง

สมาน กุนัน ยังได้รับการไว้อาลัยในระดับนานาประเทศ ทั้งสื่อเดลีเมล์ของสหราชอาณาจักร ที่แสดงความขอบคุณและระบุว่าเขาจะได้รับการจดจำตลอดไป ส่วนที่ประเทศอินเดีย ได้มีการก่อทรายเป็นรูปนาวาตรีสมาน เพื่อเป็นการไว้อาลัย รวมถึงอิเกร์ กาซิยัส อดีตผู้รักษาประตูทีมชาติสเปน ได้ลงรูปจ่าเอกสมาน พร้อมแสดงการเชิดชูผ่านอินสตาแกรม

สิ่งสืบเนื่อง

ในวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 ได้มีการวิ่งแข่งการกุศล ที่จังหวัดพะเยา เพื่อหาทุนช่วยเหลือครอบครัวนาวาตรีสมาน ซึ่งรายการนี้มีผู้เข้าแข่งขันประมาณ 500–700 คน และทำยอดบริจาคกว่า 2 แสนบาท

ส่วนในวันที่ 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 ได้มีพิธีอุปสมบทนักฟุตบอลเยาวชน พร้อมด้วยผู้ช่วยผู้ฝึกสอนทีมหมูป่าอะคาเดมี เพื่ออุทิศแก่นาวาตรีสมาน ที่วัดพระธาตุดอยตุง จังหวัดเชียงราย เป็นเวลา 9 วัน ยกเว้นเด็กชายอดุลย์ ที่นับถือศาสนาคริสต์ แต่ได้ขอพรพระเจ้าให้แก่นาวาตรีสมาน ตามความเชื่อทางศาสนาของตน รวมถึงได้เดินทางมาร่วมงานอุปสมบทในภายหลัง

และในวันที่ 26 กรกรฎาคม ของปีเดียวกัน มีการแข่งฟุตบอลนัดพิเศษเพื่อหารายได้ช่วยเหลือครอบครัวนาวาตรีสมาน ณ สนามราชมังคลากีฬาสถาน ซึ่งรายการนี้มีทีมที่เข้าร่วมถึง 6 ทีม ได้แก่ คาราวาน, การกีฬาแห่งประเทศไทย, นักเรียนนายเรือ, หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษทางเรือ กองเรือยุทธการ, แมงปอล้อคลื่น และสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

อนุสรณ์สถาน

อนุสาวรีย์นาวาตรีสมาน กุนัน และกลุ่ม 13 หมู่ป่า ในพื้นที่วนอุทยานถ้ำหลวง–ขุนน้ำนางนอน

เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ ผู้สร้างศิลปะวัดร่องขุ่น ชักชวนศิลปินชาวเชียงรายประมาณ 300 คน จัดกิจกรรมศิลปะเพื่อเทิดทูนเกียรติประวัติของสมาน กุนัน และได้ขออนุญาตจากกรมอุทยานแห่งชาติ เพื่อสร้างอนุสรณ์สถานเหตุการณ์นี้ในพื้นที่วนอุทยานถ้ำหลวง–ขุนน้ำนางนอน ประกอบไปด้วยสร้างรูปปั้นขนาด 1.5 เท่าตัวจริงของสมาน และศาลาเอนกประสงค์เพื่อจัดแสดงนิทรรศการ ภาพถ่าย ข้อมูล และงานศิลปะที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ถ้ำหลวง รวมถึงเป็นที่พักสำหรับนักท่องเที่ยว โดยใช้งบประมาณส่วนตัวทั้งหมด

เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2562 บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) ได้ทำพิธีเปิดอาคาร นาวาตรี สมาน กุนัน เพื่อส่งเสริมให้พนักงานได้ออกกำลังกาย

รางวัลที่ได้รับ

รางวัลที่ระบุทางเพจเฟซบุ๊ก จ่าแซม วีรบุรุษถ้ำหลวงฯ Sam The Hero มีดังนี้:

• พ.ศ. 2545 : แชมป์จักรยานเสือภูเขาชิงแชมป์ภาคตะวันออก ประเภททีมโอเพน ที่อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี
• ไม่ทราบปี : รองแชมป์จักรยานเสือภูเขา ประเภททั่วไปชาย ชิงแชมป์อำเภอปลวกแดง จังหวัดระยอง
• พ.ศ. 2547–2548 : ชนะเลิศ (2 สมัย) คะแนนรวมสูงสุดประเภททีม เสือภูเขาชิงแชมป์กองทัพไทย
• พ.ศ. 2547 : แชมป์ไตรกีฬารุ่นบุคคลทั่วไปชาย รายการแม่ฮ่องสอนไตรกีฬา
• ไม่ทราบปี : แชมป์ประเทศไทย (6 สมัย) กีฬาผจญภัย รายการริเวอร์แควแอดเวนเจอร์โทรฟี จังหวัดกาญจนบุรี
• ไม่ทราบปี : แชมป์ประเทศไทย (2 สมัย) กีฬาผจญภัย รายการเกาะสมุยแอดเวนเจอร์โทรฟี จังหวัดสุราษฎร์ธานี
• ไม่ทราบปี : แชมป์ประเทศไทย (4 สมัย) กีฬาผจญภัย รายการบางกอกแอดเวนเจอร์โทรฟี เรซโทรฟี
• พ.ศ. 2550 : แชมป์ประเทศไทยแอดเวนเจอร์ ระยะสปรินต์
• พ.ศ. 2552 : ชนะเลิศอันดับ 5 ประเภททีม การแข่งขันผจญภัยรายการไป่เซ่อเอาต์ดอร์ไควต์ไชนา ที่กวางสี สาธารณรัฐประชาชนจีน
• พ.ศ. 2553 : ชนะเลิศอันดับ 9 การแข่งขันผจญภัยรายการเวินโจวเอาต์ดอร์ไควต์ไชนา ที่เวินโจว สาธารณรัฐประชาชนจีน
• พ.ศ. 2558 : ชนะเลิศเวลารวม ประเภททีมชาย อันดับที่ 1 การแข่งขันผจญภัยรายการเริมเบาชาลเลนจ์ ที่เริมเบา ประเทศมาเลเซีย
• พ.ศ. 2559 : รองชนะเลิศอันดับ 1 การแข่งขันผจญภัยรายการเริมเบาชาลเลนจ์ ที่เริมเบา ประเทศมาเลเซีย
• พ.ศ. 2555 : รองชนะเลิศอันดับ 1 ประเภททีมวิ่ง เทรลมาราธอน ระยะ 100 กิโลเมตร รายการฮ่องกงอัลตราเทรลวอล์กเกอร์
• พ.ศ. 2558 : รองชนะเลิศอันดับ 1 ประเภททีมวิ่ง เทรลมาราธอน ระยะ 100 กิโลเมตร รายการฮ่องกงอัลตราเทรลวอล์กเกอร์
• พ.ศ. 2557–2558 : รองชนะเลิศอันดับ 3 ประเภทบุคคลทั่วไปชาย รายการวิ่งเทรล เดอะนอร์ธเฟซ 50 กิโลเมตร ไทยแลนด์ ที่อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2561 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.) (ได้รับพระราชทานเป็นกรณีพิเศษเนื่องด้วยคุณงามความดีอันเป็นที่ประจักษ์)

อ้างอิง

• 'จ่าแซม' อดีตหน่วยซีล พลีชีพสังเวยถ้ำหลวงฯ น็อกขณะดำน้ำกู้ภัย 13 หมูป่า

แหล่งข้อมูลอื่น

ฟังเสียงบทความนี้ (info/dl)

noicon

บทความเสียงวิกิพีเดีย

ไฟล์เสียงนี้ถูกสร้างขึ้นจากรุ่นของบทความ "สมาน กุนัน" เมื่อวันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2562 และอาจไม่ใช่การแก้ไขล่าสุด (วิธีใช้เสียง)

บทความเสียงเพิ่มเติม

• สมาน กุนัน ที่เฟซบุ๊ก
• Never Forget Saman Gunan, The Diver Who Died Saving The Boys Trapped In Cave (อังกฤษ)
• 'Rest well': Final farewell to former Thai navy SEAL Saman Gunan (อังกฤษ)
• ทีมหมูป่า ถ้ำหลวง สู่หนังฟอร์มยักษ์ ฮอลลีวูด ดาราดังร่วมแสดง
• Athlete Profile: Saman Gunan - Triathlon.org (อังกฤษ)