ทิแรโนดอน
| ทิแรโนดอน ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ครีเทเชียสตอนปลาย, 86–84.5Ma | |
|---|---|
| |
| โครงกระดูกของ P. longiceps วัยผู้ใหญ่ เพศผู้, AMNH | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| โดเมน: | Eukaryota |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| อันดับ: | †Pterosauria |
| อันดับย่อย: | †Pterodactyloidea |
| วงศ์: | †Pteranodontidae |
| วงศ์ย่อย: | †Pteranodontinae |
| สกุล: | †Pteranodon |
| ชนิดต้นแบบ | |
| †Pteranodon longiceps Marsh, 1876 | |
| Other species | |
| |
| ชื่อพ้อง | |
| |
เทอราโนดอน (อังกฤษ: Pteranodon, มาจากภาษากรีก πτερόν pteron "ปีก" และ ἀνόδων anodon ว่า "เขี้ยวกุด") เป็นสกุลหนึ่งของเทอโรซอร์ ซึ่งรวมถึงสัตว์เลื้อยคลานที่บินได้ที่รู้จักกันส่วนใหญ่ ขนาดของปีกยาวมากกว่า 6 เมตร (20 ฟุต). พวกมันอาศัยอยู่ในช่วงยุคครีเทเชียสตอนปลายในรัฐแคนซัส, อะลาบามา, เนบราสก้า, ไวโอมิง และเซาว์ดาโกตาในช่วงปัจจุบัน มีฟอสซิลทิแรโนดอนมากกว่าเทอโรซอร์ชนิดอื่น โดยประมาณ 1,200 ตัวอย่างรู้จักในแวดวงวิทยาศาสตร์ ส่วนใหญ่มักจะพบในสภาพกะโหลก และโครงกระดูกข้อต่อที่สมบูรณ์ นั่นเป็นส่วนที่สำคัญมากในกลุ่มของสัตว์ใน Western Interior Seaway
เทอราโนดอน เป็นเทอโรซอร์ ไม่ใช่ไดโนเสาร์ โดยนิยามไดโนเสาร์แบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือ ซอริเซีย และ ออร์นิสทิเซียบางครั้ง อาจจะรวมเทอโรซอร์ด้วย ยังไงก็ตาม ทิแรโนดอนมักจะพบในสื่อบ่อยครั้ง และอาจเกี่ยวข้องกับไดโนเสาร์ได้โดยทั่วไป
รายละเอียด[แก้]
น้ำหนักที่ต่ำสุดคือ 20 กิโลกรัม สูงสุดที่ 93 กิโลกรัม ในบทวิจารณ์ขนาดของเทอโรซอร์ที่ตีพิมพ์เมื่อปี 2010
ความยาวของหางประมาณ 3.5% ขนาดคล้ายกับขนาดปีก หรืออาจจะยาว 25 เซนติเมตร (9.8 นิ้ว) ในทิแรโนดอนเพศผู้ที่ใหญ่ที่สุด
กะโหลก และจะงอยปาก[แก้]
ไม่เหมือนกับเทอโรซอร์รุ่นก่อนเช่น แรมโฟริงคัส และเทอโรแด็คทิล, ทิแรโนดอนไม่มีฟันที่จะงอยปากคล้ายกับนก[1]
ชีววิทยา[แก้]
การบิน[แก้]
รูปร่างปีกของทิแรโนดอนได้บ่งบอกว่ามันบินค่อนข้างเหมือนกับนกอัลบาทรอสในปัจจุบัน
เหมือนกับเทอโรซอร์ ทิแรโนดอนอาจจะบินโดยการยืน สี่ขา แล้วใช้แขนของมันกระพือปีก ให้ตัวเองลอยไปในอากาศ
การเดิน[แก้]
ตอนนี้ยังคงเป็นข้อถกเถียงว่ามันเดินสองขา หรือสี่ขา วันนี้นักบรรพชีวินเทอโรซอร์ส่วนใหญ่เห็นด้วยว่าเทอโรซอร์เป็นสัตว์เดินสี่ขา ต้องขอบคุณอย่างมาก สำหรับผู้ค้นพบทางเดินของเทอโรซอร์[2]
อาหาร[แก้]
อาหารของทิแรโนดอนที่รู้กันส่วนใหญ่คือปลา เนื่องจากได้เจอฟอสซิลปลาในท้องทิแรโนดอน และฟอสซิลปลาระหว่างปากของทิแรโนดอนอีกตัว
รายชื่อสายพันธุ์และคำที่มีความหมายคล้ายกัน[แก้]
สถานะของรายชื่อระบุไว้ด้านล่างเป็นไปตามสัมมโนโดยเบ็นเน็ตต์ในปี 1994 ถ้าไม่เช่นนั้นก็จะอยู่ในหมายเหตุ
| ชื่อ | ตั้งชื่อโดย | ปี | สถานะ | หมายเหตุ |
|---|---|---|---|---|
| Ornithochirus umbrosus | Cope | 1872 | Nomen dubium | |
| Ornithochirus harpyia | Cope | 1872 | Nomen dubium | |
| Pteranodon longiceps | Marsh | 1876 | Valid | Type species |
| Pteranodon ingens | (Marsh) Williston | (1872) 1876 | Nomen dubium | Reclassified from Pterodactylus ingens |
| Pteranodon occidentalis | Marsh | (1872) 1876 | Nomen dubium | Reclassified from Pterodactylus occidentalis |
| Pteranodon velox | Marsh | (1872) 1876 | Nomen dubium | Reclassified from Pterodactylus velox, based on a juvenile specimen |
| Pteranodon gracilis | Marsh | 1876 | Reclassified as Nyctosaurus gracilis | |
| Pteranodon comptus | Marsh | 1876 | Nomen dubium | |
| Pteranodon nanus | Marsh | 1876 | Reclassified as Nyctosaurus nanus | |
| Ornithocheirus umbrosus | (Cope) Newton | (1872) 1888 | Reclassified as Pteranodon umbrosus | Spelling correction of Ornithochirus umbrosus |
| Ornithocheirus harpyia | (Cope) Newton | (1872) 1888 | Reclassified as Pteranodon harpyia | Spelling correction of Ornithochirus harpyia |
| Pteranodon umbrosus | (Cope) Williston | (1872) 1892 | Nomen dubium | Reclassification of Ornithochirus umbrosus |
| Ornithostoma ingens | (Marsh) Williston | (1872) 1893 | Synonym of Pteranodon ingens | Reclassified from Pteranodon ingens |
| Ornithostoma umbrosum | (Cope) Williston | (1872) 1897 | Synonym of Pteranodon umbrosus | Reclassified from Pteranodon umbrosus |
| Pteranodon oregonensis | Gilmore | 1928 | Reclassified as Bennettazhia oregonensis | |
| Pteranodon sternbergi | Harksen | 1966 | Valid | |
| Pteranodon marshi | Miller | 1972 | Synonym of Pteranodon longiceps | |
| Pteranodon bonneri | Miller | 1972 | Reclassified as Nyctosaurus bonneri | |
| Pteranodon walkeri | Miller | 1972 | Synonym of Pteranodon longiceps | |
| Pteranodon (Occidentalia) eatoni | (Miller) Miller | (1972) 1972 | Synonym of Pteranodon sternbergi | |
| Pteranodon eatoni | (Miller) Miller | (1972) 1972 | Synonym of Pteranodon sternbergi | Reclassified from Pteranodon (Occidentalia) eatoni |
| Pteranodon (Longicepia) longicps [sic] | (Marsh) Miller | (1872) 1972 | Synonym of Pteranodon longiceps | Reclassified from Pteranodon longiceps |
| Pteranodon (Longicepia) marshi | (Miller) Miller | (1972) 1972 | Synonym of Pteranodon longiceps | Reclassified from Pteranodon marshi |
| Pteranodon (Sternbergia) sternbergi | (Harksen) Miller | (1966) 1972 | Reclassified as Pteranodon (Geosternbergia) sternbergi | Reclassified from Pteranodon sternbergi |
| Pteranodon (Sternbergia) walkeri | (Miller) Miller | (1972) 1972 | Reclassified as Pteranodon (Geosternbergia) walkeri | Reclassified from Pteranodon walkeri |
| Pteranodon (Pteranodon) marshi | (Miller) Miller | (1972) 1973 | Synonym of Pteranodon longiceps | Reclassified from Pteranodon marshi |
| Pteranodon (Occidentalia) occidentalis | (Marsh) Olshevsky | (1872) 1978 | Synonym of Pteranodon occidentalis | Reclassified from Pteranodon occidentalis |
| Pteranodon (Longicepia) ingens | (Marsh) Olshevsky | (1872) 1978 | Synonym of Pteranodon ingens | Reclassified from Pteranodon ingens |
| Pteranodon (Pteranodon) ingens | (Marsh) Olshevsky | (1872) 1978 | Synonym of Pteranodon ingens | Reclassified from Pteranodon ingens |
| Pteranodon (Geosternbergia) walkeri | (Miller) Miller | (1972) 1978 | Synonym of Pteranodon longiceps | Reclassified from Pteranodon walkeri |
| Pteranodon (Geosternbergia) sternbergi | (Harksen) Miller | (1966) 1978 | Synonym of Pteranodon sternbergi | Reclassified from Pteranodon (Sternbergia) sternbergi |
| Pteranodon orientalis | (Bogolubov) Nesov & Yarkov | (1914) 1989 | Reclassified as Bogolubovia orientalis | Reclassified from Ornithostoma orientalis |
| Geosternbergia walkeri | (Miller) Olshevsky | (1872) 1991 | Synonym of Pteranodon sternbergi | Reclassified from Pteranodon (Sternbergia) walkeri |
| Geosternbergia sternbergi | (Harksen) Olshevsky | (1966) 1991 | Synonym of Pteranodon sternbergi | Reclassified from Pteranodon (Geosternbergia) sternbergi |
ดูเพิ่ม[แก้]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21152777
- ↑ Unwin, David M. (2006). The Pterosaurs: From Deep Time. New York: หน้า 210–222.