โรงพิมพ์หมอสมิธ
โรงพิมพ์หมอสมิธ เป็นโรงพิมพ์ในสยามตั้งโดยหมอสอนศาสนาที่ชื่อ แซมมวล เจ. สมิธ เมื่อ พ.ศ. 2413[1] โรงพิมพ์ตั้งอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ตรงคุ้งน้ำบางคอแหลม ผู้คนรู้จักจนกลายเป็นชื่อถนน คือ ถนนหมอสมิท (ปัจจุบันคือซอยมไหสวรรย์ 6 หรือซอยมาตานุสรณ์ ย่านบางคอแหลม แถวถนนตก)
โรงพิมพ์จัดพิมพ์นิราศ สุภาษิต เรื่องพงศาวดาร และนิทานจักร ๆ วงศ์ ๆ หนังสือนิทานกลอนในยุคแรกเช่น โคบุตร สิงหไกรภพ หรือพระอภัยมณีซึ่งเรื่องนี้ขายดีจนรายได้เรื่องเดียวก็สามารถสร้างตึกได้ ทั้งยังสั่งแท่นพิมพ์เข้ามาขายด้วย[2] มีการพิมพ์หนังสือเกี่ยวกับศาสนาคริสต์เพียง 2 รายการ คือ พระคริษวงษตามมัดธายแลตามโยฮัน กับ บุดฉาแลวิสัชนาในสาสนาแท้จริง[3] โรงพิมพ์ยังรับจ้างพิมพ์ประกาศต่าง ๆ ซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการเผยแผ่ศาสนา มีการพิมพ์หนังสือจำหน่าย โดยอาศัยต้นฉบับเรื่องราวที่อยู่ในสมุดข่อย สมุดไทย หรือใบลาน ที่หมอสมิธได้มาจากชาวบ้าน พระสงฆ์ หรือขุนนางชั้นสูง เช่น สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์[4] ยังออกหนังสือพิมพ์รายวันและรายสัปดาห์อีกด้วย คือหนังสือพิมพ์รายวันชื่อ Siam Daily Advertiser และหลังจากนั้นได้ออกเป็นหนังสือพิมพ์รายสัปดาห์ชื่อว่า The Siam Weekly Advertiser ออกหนังสือราย 3 เดือนชื่อ Siam Repository อีกฉบับหนึ่ง
จนหมอสมิทถูกฟ้องร้อง จากการที่หนังสือเรื่อง ขุนช้างขุนแผนตอนเข้าห้อง ซึ่งมีบทสังวาสเป็นหลัก จนถูกห้ามไม่ให้พิมพ์หนังสือแนวประโลมโลก เพราะไม่เกี่ยวอะไรกับการเผยแผ่ศาสนา จึงยุติการพิมพ์หนังสือแนวประโลมโลก[5]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "การพิมพ์หนังสือของคนไทย". สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี.
- ↑ โรม บุนนาค. "ฝรั่งฟ้องมิชชันนารีไม่พิมพ์หนังสือศาสนา พิมพ์แต่เรื่องโป๊ขายจนรวย! ขุนแผนเข้าห้องมีบทสังวาส!!". ผู้จัดการออนไลน์.
- ↑ "หมอสมิทกับนิยายจักรๆ วงศ์ๆ และสุนทรภู่". ศิลปวัฒนธรรม.
- ↑ ปริญญา ตรีน้อยใส. "ถนนที่ชื่อหมอสมิท / มองบ้านมองเมือง". มติชนสุดสัปดาห์.
- ↑ ""หมอสมิท" ตัวละครลับ ผู้อยู่เบื้องหลังความโด่งดังของ "พระอภัยมณี"". ศิลปวัฒนธรรม.
| แขวง |  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| ประวัติศาสตร์ |
| ||||
| ภูมิศาสตร์ | |||||
| เศรษฐกิจ |
| ||||
| สังคม |
| ||||
