โทกูงาวะ อิเอโยชิ

ชื่อนี้เป็นชื่อบุคคลญี่ปุ่นซึ่งเรียงโดยใช้ชื่อสกุลนำหน้าชื่อตัว

โทะกุงะวะ อิเอะโยะชิ 徳川家慶
โชกุนแห่งเอโดะ
ก่อนหน้า	โทะกุงะวะ อิเอะนะริ
ถัดไป	โชกุน: โทะกุงะวะ อิเอะซะดะ
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	22 มิถุนายน พ.ศ. 1793
เสียชีวิต	27 กรกฎาคม ค.ศ. 1853
บิดา	โทะกุงะวะ อิเอะนะริ
มารดา	香琳院

โทะกุงะวะ อิเอะโยะชิ (ญี่ปุ่น: 徳川 家慶 โรมาจิ: Tokugawa Ieyoshi, 22 มิถุนายน ค.ศ. 1793 - 27 กรกฎาคม ค.ศ. 1853) เป็น โชกุน คนที่ 12 แห่ง ตระกูลโทะกุงะวะ (ช่วงสมัย: ค.ศ. 1837 ถึง ค.ศ. 1853) เป็นบุตรชายคนที่สองของโชกุนโทะกุงะวะ อิเอะนะริ เกิดกับนางโครินอิน (Korin-in, 香琳院) เกิดในปีเดียวกับที่พี่ชายคนโตต่างมารดาเสียชีวิต จึงได้เป็นทายาทสืบทอดตำแหน่งโชกุน ในค.ศ. 1837 โชกุนอิเอะนะริจึงได้สละตำแหน่งโชกุนให้แก่อิเอะโยะชิ โดยบิดาคืออิเอะนะริยังคงดำรงตำแหน่งเป็นโอโงโช (Ōgōshō, 大御所) จนกระทั่งถึงแก่อสัญกรรมในค.ศ. 1841

ในสมัยของโชกุนอิเอะโยะชิการปกครองอยู่ภายใต้อิทธิพลของโรจูมิซุโนะ ทะดะกุนิ (Mizuno Tadakuni, 水野 忠邦) ผู้นำในการปฏิรูปปีเท็นโป (Tenpo-no-kaikaku, 天保の改革) ในค.ศ. 1841 เป็นความพยายามที่จะจัดระเบียบสังคมญี่ปุ่นให้เรียบง่ายลงและเคร่งครัดมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่นการห้ามการแต่งตัวและการประดับประดาที่หรูหรา การห้ามการพิมพ์ภาพสี และการกดขี่ละครคาบูกิ หลังจากเหตุการณ์มอร์ริสัน (Morrison Incident) ในค.ศ. 1837 ทำให้บะกุฟุมีทัศนคติที่เลวร้ายต่อชาวตะวันตกลงอย่างมาก ส่งผลให้เกิดการกวาดล้างขุนนางในบะกุฟุในค.ศ. 1839 ด้วยข้อหาข้องแวะกับรังงะกุ (Rangaku, 蘭学) หรือศิลปวิทยาการตะวันตกมากเกินไป เรียกว่า การกวาดล้างขุนนางตะวันตก (Bansha-no-guku, 蛮社の獄) แต่ทว่าการปฏิรูปปีเท็นโปเป็นที่ต่อต้านอย่างมากมาย ทำให้การปฏิรูปในครั้งนี้ล้มเหลวและโรจูทะดะกุนิต้องออกจากตำแหน่งไปในค.ศ. 1843 ช่วงสมัยของโชกุนอิเอะโยะชิตรงกับสมัยของไดเมียวชิมะสุ นะริอะกิระ (Shimazu Noriakira, 島津斉彬) แห่งแคว้นซะสุมะ

ดูบทความหลักที่: การเปิดประเทศของญี่ปุ่น

ในเดือนกรกฎาคมค.ศ. 1853 พลเรือจัตวา แมททิว เพอร์รี่ (Commodore Matthew C. Perry) จากสหรัฐอเมริกา ได้นำเรือรบ (ซึ่งชาวญี่ปุ่นเรียกว่า เรือดำ Kurofune, 黒船) จำนวนสี่ลำเข้ามาจอดปิดอ่าวอุระงะ (Uraga, 浦賀) ของเมืองเอะโดะ โดยข่มขู่ว่าจะยิงปืนใหญ่โจมตีเมืองเอะโดะหากไม่ยอมเปิดประเทศทำการค้ากับสหรัฐอเมริกา เป็นการใช้นโยบายทางการทูตแบบเรือปืนบังคับ (Gunboat diplomacy) โรจูอะเบะ มะซะฮิโระ (Abe Masahiro, 阿部 正弘) เป็นตัวแทนฝ่ายญี่ปุ่นเจรจากับพลเรือจัตวาเพอร์รี่ ยอมรับสาส์นจากประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกา พลเรือจัตวาเพอร์รี่จึงนำเรือรบไปเทียบท่าที่เมืองคุริฮะมะ (Kurihama, 久里浜) เพื่อรอคอยคำตอบ

เพียงสิบสามวันหลังจากที่เรือดำของพลเรือจัตวาเพอร์รี่ได้ย้ายไปจอดที่เมืองคุริฮะมะ โชกุนอิเอะโยะชิก็ได้ถึงแก่อสัญกรรมลงในค.ศ. 1853 มีโทะกุงะวะ อิเอะซะดะ (Tokugawa Iesada, 徳川家定) บุตรชายคนที่สี่เป็นผู้สืบทอดตำแหน่งโชกุนต่อมา ท่ามกลางบ้านเมืองที่กำลังสับสนวุ่นวายจากการคุกคามของชาวตะวันตก

ก่อนหน้า		โทกูงาวะ อิเอโยชิ		ถัดไป
โทะกุงะวะ อิเอะนะริ		โชกุนแห่งเอะโดะบะคุฟุ (ค.ศ. 1837 – 1853)		โทะกุงะวะ อิเอะซะดะ

<references>