ข้ามไปเนื้อหา

ซาราธุสตรา

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก โซโรอัสเตอร์)
ซาราธุสตรา
อเวสตะ: 𐬰𐬀𐬭𐬀𐬚𐬎𐬱𐬙𐬭𐬀
Zaraθuštra
ภาพวาดยุคศตวรรษที่ 19 ดัดแปลงจากรูปสลักซาราธุสตราของชาวปาร์ซี ในศควรรษที่ 4 จาก Taq-e Bostan ในอิหร่านตะวันตกเฉียงใต้ ซึ่งรูปสลักนี้อาจเป็นมิถรา หรือ Hvare-khshaeta[1]
เกิด1500 – 1000 ปีก่อนคริสตกาล[2][3]
Airyanem Vaejah[4]
เสียชีวิต1500 – 1000 ปีก่อนคริสตกาล[2][3] (aged 77)[5]
Airyanem Vaejah[4]
นับถือ ในศาสนาโซโรอัสเตอร์
ศาสนามาณีกี
ศาสนาบาไฮ
ศาสนามิถรา
อะห์มะดีย์ยะ

ซาราธุสตรา (อเวสตะ: 𐬰𐬀𐬭𐬀𐬚𐬎𐬱𐬙𐬭𐬀 Zaraθuštra) หรือ โซโรอัสเตอร์ (อังกฤษ: Zoroaster), ซาราธุสตรา สะปิตามา (Zarathushtra Spitama) หรือ อะชู ซาราธุสตรา (Ashu Zarathushtra เปอร์เซีย: زرتشت) เป็นผู้นำทางจิตวิญญาณชาวอิหร่านโบราณที่ก่อตั้งศาสนาโซโรอัสเตอร์ซึ่งมีแนวคิดที่ท้าทายศาสนาอินโด-อิหร่านดั้งเดิมที่มีทั่วไปในขณะนั้น และต่อมาศาสนาโซโรอัสเตอร์กลายเป็นศาสนาที่แพร่หลายและสำคัญในเปอร์เซียโบราณ ซาราธุสตราใช้ภาษาอเวสตะและอาศัยอยู่ในบริเวณทางตะวันออกของที่ราบสูงอิหร่าน ในขณะที่ไม่มีใครทราบสถานที่เกิดของท่าน[6][7]

ไม่เคยมีบันทึกทางวิชาการว่าท่านมีชีวิตอยู่ในยุคไหน[8] แต่จากการประมาณโดยใช้หลักฐานทางสังคม-วัฒนธรรมแล้วพบว่าอยู่ในช่วง 2 พันปีก่อนคริสตกาล การประมาณนี้อ้างจากการประมาณยุคที่มีผู้พูดและใช้ภาษาอเวสตะเก่า (เช่นเดียวกับภาษาโปรโต-อินโด-อิหร่าน และภาษาโปรโต-อิหร่าน ซึ่งมีมาก่อน) และภาษาสันสกฤตแบบพระเวทซึ่งเกี่ยวข้องกันกับภาษาอเวสตะเก่า, จากยุคที่มีการนับถือศาสนาโปรโต-อินโด-อิหร่าน และจากความสัมพันธ์ระหว่างพิธีฝังศพที่ระบุใน Gathas กับ วัฒนธรรมยัซในเชิงโบราณคดี อย่างไรก็ตามมีนักวิชาการบางส่วนเชื่อว่าท่านมีชีวิตอยู่ในช่วง 700-600 ปีก่อนคริสตกาลใกล้กับยุคใหม่ของ พระเจ้าไซรัสมหาราช และ พระเจ้าดาไรอัสที่ 1[9][2][10][11][12] ศาสนาโซโรอัสเตอร์ในที่สุดก็กลายเป็นศาสนาทางการของเปอร์เซียโบราณและในจักรวรรดิอะคีเมนิดที่อยู่ห่างออกไป ตั้งแต่ 600 ปีก่อนคริสตกาลถึงคริสต์ศตวรรษที่ 7[13]

ชื่อและศัพทมูล

[แก้]

ชื่อในภาษาอเวสตะของโซโรอัสเตอร์น่าจะเป็น ซาราธุสตรา (Zaraϑuštra) ส่วนชื่อ "โซโรอัสเตอร์" ที่ใช้ในภาษาอังกฤษนั้นแปลงมาจากคำทับศัพท์ในภาษากรีกยุค 500 ปีก่อนคริสตกาล Zōroastrēs (Ζωροάστρης)[14] ดังที่พบในงานเขียนของ Xanthus ชื่อว่า Lydiaca (Fragment 32) และในงานเขียนของเพลโตที่ชื่อว่า First Alcibiades (122a1) ชื่อในภาษากรีกนี้ต่อมาปรากฏในภาษาละตินเป็น Zōroastrēs และในศิลปะการสะกดคำแบบ (orthographies) ของกรีกในเวลาต่อมาเป็น Ζωροάστρις โซรออัสตริส

อ้างอิง

[แก้]
  1. Stausberg, Michael (2002), Die Religion Zarathushtras [Zoroaster's religion] (ภาษาเยอรมัน), vol. I, Stuttgart: Kohlhammer Velag, pp. 58–59.
  2. 2.0 2.1 2.2 West 2010, pp. 4–8
  3. 3.0 3.1 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ ShahbaziAb
  4. 4.0 4.1 Darmesteter, James. Sacred Books of the East (1898). Peterson, Joseph H., Avesta - Zoroastrian Archives: VENDIDAD (English): Fargard 1. [1]
  5. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Boyce 1975 188
  6. West 2010, p. 4
  7. Boyce 1996, pp. 3–4.
  8. West 2013, pp. 89–109
  9. Boyce 1996, p. 3
  10. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ auto1
  11. Fischer 2004, pp. 58–59
  12. Goucher, Candice; Walton, Linda (2013), World History: Journeys from Past to Present, Routledge, p. 100, ISBN 978-1-135-08828-6
  13. Boyce 2001, pp. 1–3
  14. Schlerath 1977, pp. 133–135

บรรณานุกรม

[แก้]