แม่น้ำจีลีวุง
| จีลีวุง | |
|---|---|
 จีลีวุงตอนล่าง ขณะไหลผ่านในนครจาการ์ตา | |
   | |
| ที่ตั้ง | |
| ประเทศ | อินโดนีเซีย |
| จังหวัด | ชวาตะวันตก, จาการ์ตา |
| นคร | จาการ์ตา, เดอปก, โบโกร์ |
| ลักษณะทางกายภาพ | |
| ต้นน้ำ | |
| • ตำแหน่ง | เขาปังราโง อำเภอโบโกร์ จังหวัดชวาตะวันตก ประเทศอินโดนีเซีย |
| • พิกัด | 6°44′23″S 106°56′59″E / 6.739846°S 106.949692°E |
| • ระดับความสูง | 3,002 m (9,849 ft) |
| ปากน้ำ | |
• ตำแหน่ง | จาการ์ตาเหนือ |
• พิกัด | 6°07′00″S 106°49′42″E / 6.11667°S 106.82833°E |
• ระดับความสูง | 0 m (0 ft) |
| ความยาว | 119 km (74 mi) |
| พื้นที่ลุ่มน้ำ | 375 km2 (145 sq mi) |
| [1] | |
จีลีวุง (อินโดนีเซีย: Ciliwung หรือ Ci Liwung, ดัตช์: Tjiliwoeng, ซุนดา: ᮎᮤᮜᮤᮝᮥᮀ) เป็นแม่น้ำความยาว 119 กิโลเมตรบนเกาะชวาทางตะวันตกเฉียงเหนือ ไหลผ่านสองจังหวัด คือ ชวาตะวันตก และภูมิภาคพิเศษจาการ์ตา ปากแม่น้ําตามธรรมชาติของจีลีวุงเป็นรู้จักกันในชื่อ กาลีเบซาร์ ("แม่น้ำใหญ่") ในอดีตเป็นจุดยุทธศาสตร์ที่สําคัญสําหรับการค้าในยุคก่อนอาณานิคมและยุคอาณานิคม และมีบทบาทมากในการสถาปนาการเป็นเมืองท่าของจาการ์ตา กระนั้นได้สูญหายไปแล้วผ่านการจัดระเบียบทางย้ำใหม่เป็นลำคลองมากมาย
พื้นที่ชุ่มน้ำจีลีวุงมีประวัติการตั้งรกรากมาอย่างยาวนาน สามารถย้อนกลับไปได้ถึงศตวรรษที่ 4 มีอาณาจักรสำคัญสองแห่งที่สถาปนาขึ้นในแถบตอนบนของแม่น้ำจีลีวุงในโบโกร์ ได้แก่ ตารูมาเนอการา (ศตวรรษที่ 4-5) โดยกษัตริย์ปุณาณวรมัน (Purnawarman) และอาณาจักรซุนดา (ศตวรรษที่ 15-16) โดยกษัตริย์ศรีบาดูกา มีหลักฐานลายลักษณ์อักษรกล่าวถึงอาณาจักรเหล่านี้พบบนจารึกจีอารูเตอุน และจารึกบาตูตูลิซ[1]
ภูมิศาสตร์
[แก้]จีลีวงุมีความยาว 119 กิโลเมตร มีพื้นที่ซับน้ำขนาด 476 ตารางกิโลเมตร ต้นธารอยู่ในเขามันดาลาวางี (Mandalawangi) อำเภอโบโกร์ ซึ่งเป็นเขาที่มียอดสูงสุดถึง 3,002 เมตร จากต้นธาร แม่น้ำไหลออกมาทางทิศเหนือ ผ่านภูเขาไฟที่ยังคุกกรุ่นมากมาย, เขาซาลัก, เขาเกินดัง และ เขาฮาลีมุน จากนั้นจึงไหลผ่านนครโบโกร์และจาการ์ตา ก่อนจะไหลลงสู่ทะเลชวาที่อ่าวจาการ์ตา
ปริมาณน้ําฝนเฉลี่ยของแม่น้ำจีลีวุงมีบันทึกสูงถึง 3,125 มิลลิมตร และมีปริมาตรน้ำไหลเฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ 16 ลูกบาศก์เมตร ตามที่วัดได้ ณ สถานีสังเกตการณ์จีลีวุง ราตูจายา (Ciliwung Ratujaya) เนื่องด้วยลักษณะทางภูมิประเทศและอุทกศาสตร์ ทำให้แม่น้ำจีลีวุงมักไหลเอ่อท่วมในบางส่วนของจาการ์ตา ประชากรที่อาศัยในพื้นที่ชุ่มน้ำจีลีวุงมีปริมาณถึง 4.088 ล้านคน ณ ปี 2000[1]