แคลเซียมไบคาร์บอเนต

แคลเซียมไบคาร์บอเนต หรือ แคลเซียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต (อังกฤษ: Calcium bicarbonate-Ca (HCO₃) ₂) เป็นสารประกอบที่อยู่ในสารละลายเท่านั้น ถ้าสารละลายระเหยจะเกิดปฏิกิริยาดังนี้

Ca (HCO₃) ₂) (aq) → CO₂ (g) + H₂O (l) + CaCO₃ (s).

แคลเซียมไบคาร์บอเนต จะเกิดก็ต่อเมื่อน้ำมี คาร์บอนไดออกไซด์ ในสารละลาย (หรือเรียกว่า กรดคาร์บอนิก) ทำปฏิกิริยากับ แคลเซียมคาร์บอเนต

ปฏิกิริยานี้มีความสำคัญมากในการเกิด สตาแลคไทต์ (stalactites), สตาแลกไมต์ (stalagmites), คอลัมน์, และ สเปีอิโอเทม (speleothems) ภายใน ถ้ำ น้ำที่มี คาร์บอนไดออกไซด์ ในบรรยากาศผ่านลงไปตามหินปูน (limestone) หรือแคลเซียมคาร์บอเนตอื่น แคลเซียมคาร์บอเนตบางส่วนจะถูกเปลี่ยนไปเป็น ไบคาร์บอเนตซึ่งละลายน้ำได้ดีมาก ต่อมาเมื่อน้ำแห้ง แคลเซียมไบคาร์บอเนต จะเปลี่ยนไปเป็น แคลเซียมคาร์บอเนตซึ่งละลายน้ำได้น้อยจะแยกตัวออกมาเกาะเป็นหินงอกหินย้อย อุณหภูมิมีความสำคัญต่อปฏิกิริยามาก เพราะเมื่ออุณหภูมิสูง คาร์บอนไดออกไซด์จะแยกตัวออกจากสารละลายแคลเซียมไบคาร์บอเนตเร็วขึ้น