เอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ

เอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ ม.ว.ม. ป.ช.
เอกนิติใน พ.ศ. 2565
รองนายกรัฐมนตรี
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 19 กันยายน พ.ศ. 2568 (1 เดือน 16 วัน) ดำรงตำแหน่งร่วมกับ ดูรายชื่อ พิพัฒน์ รัชกิจประการ โสภณ ซารัมย์ บวรศักดิ์ อุวรรณโณ ธรรมนัส พรหมเผ่า สุชาติ ชมกลิ่น
นายกรัฐมนตรี	อนุทิน ชาญวีรกูล
ก่อนหน้า	ภูมิธรรม เวชยชัย สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ พีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค พิชัย ชุณหวชิร ประเสริฐ จันทรรวงทอง
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 19 กันยายน พ.ศ. 2568 (1 เดือน 16 วัน)
นายกรัฐมนตรี	อนุทิน ชาญวีรกูล
รัฐมนตรีช่วย	วรภัค ธันยาวงษ์ (2568)
ก่อนหน้า	พิชัย ชุณหวชิร
อธิบดีกรมธนารักษ์
ดำรงตำแหน่ง 1 ตุลาคม พ.ศ. 2567 – 15 กันยายน พ.ศ. 2568 (11 เดือน 14 วัน)
ก่อนหน้า	จำเริญ โพธิยอด
ถัดไป	อัครุตม์ สนธยานนท์
อธิบดีกรมสรรพสามิต
ดำรงตำแหน่ง 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2565 – 30 กันยายน พ.ศ. 2567 (2 ปี 4 เดือน 9 วัน)
ก่อนหน้า	ลวรณ แสงสนิท
ถัดไป	กุลยา ตันติเตมิท
อธิบดีกรมสรรพากร
ดำรงตำแหน่ง 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 – 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2565 (4 ปี 10 วัน)
ก่อนหน้า	ประสงค์ พูนธเนศ
ถัดไป	ลวรณ แสงสนิท
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	17 กันยายน พ.ศ. 2514 เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร
พรรคการเมือง	อิสระ
คู่สมรส	ร้อยแก้ว นิติทัณฑ์ประภาศ (สมรส 2546)
บุพการี	อิสสระ นิติทัณฑ์ประภาศ (บิดา) ผาณิต นิติทัณฑ์ประภาศ (มารดา)
ญาติ	อิสริยา นิติทัณฑ์ประภาศ (น้องสาว)
อาชีพ	นักธุรกิจ ข้าราชการไทย นักการเมือง
ทรัพย์สินสุทธิ	159.7 ล้านบาท (พ.ศ. 2568)
รัฐบาล	คณะรัฐมนตรีอนุทิน

เอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ (เกิด 17 กันยายน พ.ศ. 2514) เป็นนักการเมืองชาวไทย ปัจจุบันดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ในรัฐบาลอนุทิน ชาญวีรกูล อดีตอธิบดีหลายกรมในกระทรวงการคลัง เช่น กรมธนารักษ์ กรมสรรพสามิต และกรมสรรพากร เป็นต้น

ประวัติ

เอกนิติเกิดเมื่อวันที่ 17 กันยายน พ.ศ. 2514 มีชื่อเล่นว่า "สกาย" เป็นบุตรชายของอิสสระ นิติทัณฑ์ประภาศ อดีตประธานศาลรัฐธรรมนูญ และอดีตรองผู้อํานวยการสำนักงบประมาณ และผาณิต นิติทัณฑ์ประภาศ อดีตประธานผู้ตรวจการแผ่นดิน และอดีตปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี มีพี่น้องคือ รองศาสตราจารย์ อิสริยา นิติทัณฑ์ประภาศ บุญญะศิริ อาจารย์ประจำภาควิชาเศรษฐศาสตร์เกษตรและทรัพยากร คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

เอกนิติสำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนต้นจากวชิราวุธวิทยาลัย รุ่นที่ 61 และมัธยมศึกษาตอนปลายจากโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน รุ่นที่ 31 (รุ่นเดียวกับ ณัฐฎ์จารี อนันตศิลป์ เลขาธิการคณะรัฐมนตรี และอรรษิษฐ์ สัมพันธรัตน์ ปลัดกระทรวงมหาดไทย) ต่อมาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี (เกียรตินิยม) หลักสูตรเศรษฐศาสตร์บัณฑิต ในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ด้วยทุนการศึกษาจากสมาคมธรรมศาสตร์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ โดยเป็นเพื่อนร่วมรุ่นกับวิทัย รัตนากร ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทยคนที่ 22

เมื่อจบการศึกษา เอกนิติต้องการมองหาความแตกต่างของหน่วยงานรัฐบาลและเอกชน จึงเริ่มสมัครงานที่บริษัทเงินทุนหลักทรัพย์ ภัทรธนกิจ แต่หลังจากนั้นเอกนิติมองว่างานไม่ตรงกับความต้องการและความชื่นชอบของตน และต้องการศึกษาต่อ จึงลาออกมาสมัครสอบเข้ารับราชการที่กรมสรรพากรของกระทรวงการคลัง เมื่อปี พ.ศ. 2536 ในสมัยที่สมชัย ฤชุพันธุ์ เป็นอธิบดี โดยเอกนิติเริ่มทำงานในตำแหน่งเจ้าหน้าที่สรรพากรเขตปทุมวัน แต่เนื่องจากสมชัยทราบว่าเอกนิติชื่นชอบงานวิชาการ จึงโอนย้ายมาอยู่ที่สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง

จากนั้นได้ยื่นขอสอบชิงทุนการศึกษาจากรัฐบาลไทย ผ่านสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน ตามความต้องการของสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง และสอบผ่าน จึงใช้ทุนนี้เดินทางไปศึกษาต่อที่สหรัฐอเมริกา จนสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโท หลักสูตรเศรษฐศาสตร์มหาบัณฑิต จากมหาวิทยาลัยอิลลินอย เออร์แบนา-แชมเปญจน์ และระดับปริญญาเอก หลักสูตรเศรษฐศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต จากมหาวิทยาลัยบัณฑิตแคลร์มอนต์

ชีวิตส่วนตัว เอกนิติสมรสกับร้อยแก้ว นิติทัณฑ์ประภาศ (สกุลเดิม: อักษรานุเคราะห์) ยังไม่มีทายาทด้วยกัน นอกจากนี้ เอกนิติยังเคยเป็นนักรักบี้ฟุตบอล เยาวชนทีมชาติไทย และประธานชุมนุมรักบี้ฟุตบอลมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

การทำงาน

ต่างประเทศ

เอกนิติเริ่มทำงานที่สหรัฐในตำแหน่งที่ปรึกษาอาวุโสของคณะกรรมการบริหารธนาคารโลก ณ กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ต่อมาได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งอัครราชทูต (ฝ่ายเศรษฐกิจการคลัง) ประจำสหราชอาณาจักรและทวีปยุโรป

ข้าราชการกระทรวงการคลัง

หลังเดินทางกลับประเทศไทยภายหลังสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอก เอกนิติได้กลับเข้าทำงานที่กระทรวงการคลัง ในหลายตำแหน่งในสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง เช่น ที่ปรึกษาด้านเศรษฐกิจระหว่างประเทศ, ผู้อำนวยการสำนักนโยบายเศรษฐกิจมหภาค จนถึงรองผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง และยังควบตำแหน่งโฆษกกระทรวงอยู่ระยะหนึ่ง จนกระทั่งขยับขึ้นมาดำรงตำแหน่งระดับอธิบดี ในตำแหน่งผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ เมื่อปี พ.ศ. 2558

จากนั้นเมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 เอกนิติได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมสรรพากร ก่อนจะสลับไปดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมสรรพสามิต โดยสลับกับลวรณ แสงสนิท ตั้งแต่เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2565 ต่อมาในสมัยรัฐบาลแพทองธาร ชินวัตร เอกนิติถูกโยกย้ายอีกครั้ง ไปดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมธนารักษ์ พร้อมกับเป็นประธานกรรมการบริษัท ธนารักษ์พัฒนาสินทรัพย์ จำกัด ตั้งแต่เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2567 ก่อนจะลาออกจากตำแหน่งนี้เมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2568 โดยปลัดกระทรวงการคลังอนุมัติตามคำขอ และมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้พ้นจากตำแหน่งอย่างเป็นทางการในวันเดียวกัน

เอกชน

เอกนิติเคยเป็นประธานกรรมการและกรรมการทั้งชุดใหญ่และชุดย่อย ในรัฐวิสาหกิจและบริษัทเอกชนหลายแห่ง ซึ่งส่วนใหญ่เป็นบริษัทมหาชนจำกัดที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เช่น ประธานกรรมการในบริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน), ธนาคารกรุงไทย, ธนาคารธนชาต, บริษัท ข้อมูลเครดิตแห่งชาติ จำกัด รวมถึงเคยเป็นประธานกรรมการบริหารของธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย, ประธานกรรมการบริหารความเสี่ยงในธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย และบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน กรุงไทย จำกัด (มหาชน) (KTAM) รวมถึงเคยเป็นกรรมการบริษัทของธนาคารไทยพาณิชย์, บริษัท วิทยุการบินแห่งประเทศไทย จำกัด และบริษัท ไออาร์พีซี จำกัด (มหาชน) โดยตำแหน่งสุดท้ายในบริษัทเอกชนของเอกนิติ ได้แก่ ประธานกรรมการในธนาคารทหารไทยธนชาต และประธานกรรมการบรรษัทภิบาลและความยั่งยืนในบริษัท ปตท.สำรวจและผลิตปิโตรเลียม จำกัด (มหาชน) ซึ่งเขาได้ลาออกจากทั้งสองบริษัทพร้อมกับตำแหน่งอธิบดีกรมธนารักษ์ โดยมีผลตั้งแต่เมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2568

รัฐมนตรี

วันที่ 6 กันยายน พ.ศ. 2568 อนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี ได้เปิดตัว สีหศักดิ์ พวงเกตุแก้ว ผู้ถูกเสนอชื่อให้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ, เอกนิติ ในฐานะผู้ถูกเสนอชื่อให้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง และอรรถพล ฤกษ์พิบูลย์ ผู้ถูกเสนอชื่อให้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน ในคณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 65 ทั้งนี้ เป็นไปตามกระแสข่าวที่มีการคาดการณ์ว่าจะมีผู้ที่เข้ามาดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีที่เป็นบุคคลภายนอก หรือบุคคลที่มิได้สังกัดพรรคการเมืองใด ๆ จำนวน 5 คน สามวันต่อมา (9 กันยายน) อนุทินได้ระบุเพิ่มว่าเอกนิติถูกเสนอชื่อให้ดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรีเพิ่มอีกตำแหน่งหนึ่ง โดยกำกับดูแลกระทรวงที่มีผลกับเศรษฐกิจไทยเป็นหลัก เพื่อให้ได้รับการยอมรับและความน่าเชื่อถือในการเจรจากับต่างประเทศเพิ่มขึ้น

ต่อมาเมื่อวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2568 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเอกนิติเป็นรองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ตามกระแสข่าวก่อนหน้านี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2563 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2558 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
• พ.ศ. 2563 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)

รางวัล

เอกนิติ ได้รับรางวัลต่างๆ ดังนี้

• ศิษย์เก่าดีเด่น ของมหาวิทยาลัยอิลลินอย เออร์แบนา-แชมเปญจน์
• นักเรียนทุนดีเด่น ของสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน
• นักเศรษฐศาสตร์ดาวรุ่ง ของสมาคมเศรษฐศาสตร์ธรรมศาสตร์ ประจำปี พ.ศ. 2552
• นักเศรษฐศาสตร์ดีเด่น ของสมาคมเศรษฐศาสตร์ธรรมศาสตร์ ประจำปี พ.ศ. 2561
• ศิษย์เก่าดีเด่น ของคณะเศรษฐศาสตร์ และของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ประจำปี พ.ศ. 2567

อ้างอิง

ก่อนหน้า		เอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ		ถัดไป
พิชัย ชุณหวชิร		รองนายกรัฐมนตรี (ครม. 65) (19 กันยายน พ.ศ. 2568 – ปัจจุบัน)		อยู่ในวาระ
พิชัย ชุณหวชิร		รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง (ครม. 65) (19 กันยายน พ.ศ. 2568 - ปัจจุบัน)		อยู่ในวาระ