เฉิน โหย่วเลี่ยง
 | ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
| เฉิน โหย่วเลี่ยง | |
|---|---|
| จักรพรรดิ | |
| จักรพรรดิแห่งต้าฮั่น | |
| ครองราชย์ | 1360 - 1363 |
| ก่อนหน้า | ไม่มี |
| ถัดไป | เฉิน หลี่ |
| ราชวงศ์ | Dahan |
| ประสูติ | 1320 แซ่: เฉิน (陳) ชื่อ: โหย่วเลี่ยง (友諒) |
| สวรรคต | 23 สิงหาคม 1363 |
เฉิน โหย่วเลี่ยง (จีน: 陳友諒; 1320-23 สิงหาคม 1363[1]) เป็นผู้ก่อตั้งและจักรพรรดิองค์แรกของเฉินฮั่น, รัฐในช่วงปลาย ราชวงศ์หยวน และต้น ราชวงศ์หมิง ของ ประวัติศาสตร์จีน.
ประวัติ[แก้]
เฉินเกิดในครอบครัวชาวประมงในเหมียนหยาง (沔陽) ใน หูเป่ย์ ทุกวันนี้. บ้างก็ว่าเขาเกิดมาพร้อมกับนามสกุลเฉิน, บ้างก็ว่าเขาเกิดมาพร้อมกับนามสกุลเซี่ย (謝).[2]
บันทึกของทางฝั่งเวียดนามบอกว่าเขาเป็นบุตรชายของ เฉิน อี้จี้ (陳益稷 หรือ Trần Ích Tắc) ผู้นำราชวงศ์ตรันห์ที่ตั้งรกรากอยู่ในราชวงศ์หยวน.[3][4]
เฉินเคยรับราชการเป็นนายอำเภอก่อนที่จะมาเป็นนายพลภายใต้การปกครองของ หนี่ เหวินจุน ในช่วง กบฏโพกผ้าแดง. เฉินภายหลังฆ่า หนี่ เหวินจุน โดยอ้างว่า หนี่ วางแผนที่จะลอบสังหาร สฺวี โฉวฮุ่ย, ผู้นำกลุ่มกบฏโพกผ้าแดง. ภายหลังเฉินได้โจมตี สฺวี โฉวฮุ่ย และฆ่าเขา.
ใน ค.ศ. 1357, เฉินประกาศตนเป็น "ราชาแห่งฮั่น" ใน เจียงโจว (江州; จิ่วเจียง, เจียงซี ปัจจุบัน), และจักรพรรดิในปีถัดมาหลังจากที่ สฺวี โฉ่วฮุ่ย เสียชีวิต. ชื่อยุคของเขา เช่นเดียวกับชื่ออาณาจักรของเขาคือ "ต้าฮั่น" (大汉 แปลว่า "ฮั่นที่ยิ่งใหญ่"). จากปี ค.ศ. 1359 ถึง 1363 กองเรือของเฉินแข็งแกร่งที่สุดใน แม่น้ำแยงซี ตอนบน. อย่างน้อยพลังอำนาจของเขาก็ยิ่งใหญ่พอๆ กับรัฐกบฏอื่น, อู่, นำโดย จู ยฺเหวียนจาง, ผู้ก่อตั้ง ราชวงศ์หมิง.
ใน ค.ศ. 1360, กองเรือและกองทัพของต้าฮั่นเริ่มทำสงครามกับกองกำลังอู่อย่างยาวนาน - มีฐานที่มั่นในเวลานั้นใน จี้ชิง (ปัจจุบันคือ หนานจิง) และต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น "หมิง" ในปี ค.ศ. 1368. การโจมตีเมืองหลวงของอู่แต่กลับพ่ายแพ้ด้วยปัญญาที่ยอดเยี่ยม (ส่วนหนึ่งน่าจะเกิดจากการละทิ้งของกองเรือต้าฮั่นเมื่อต้นปี). สงครามดำเนินต่อไปจนถึง ยุทธการที่ทะเลสาบปั๋วหยาง ที่กองเรืออู่เอาชนะกองเรือต้าฮั่นที่ใหญ่กว่าอย่างหวุดหวิดหลังจากการต่อสู้สามวัน.
หนึ่งเดือนหลังการต่อสู้ที่ทะเลสาบปั๋วหยาง, กองเรือต้าฮั่นพยายามหนีออกจากทะเลสาบปั๋วหยาง, ระหว่างการรบทางเรือเฉินถูกฆ่าตาย (เขาถูกกล่าวว่าเสียชีวิตจากบาดแผลลูกศรที่ศีรษะ). เขาอายุ 43 ปีตอนที่เขาเสียชีวิตในวันที่ 3 ตุลาคม ค.ศ. 1363.[1]
ขณะที่มกุฎราชกุมารเฉินชาน (陈善) ถูกจับกุม, เฉิน โหย่วเลี่ยง สืบทอดต่อโดยลูกชายคนที่สองของเขา, เฉิน หลี่, ซึ่งถูกโจมตีโดยกองเรือและกองทัพของอู่ไม่นานหลังจากนั้น. การพิชิตต้าฮั่นใช้เวลาสองปี เมื่อเดือนเมษายน ค.ศ. 1365 อาณาจักรต้าฮั่นสูญหายไปและดินแดนทั้งหมดเป็นส่วนหนึ่งของฐานอำนาจของอู่.
ชื่อยุค[แก้]
- ต้าอี้ (大義) 1360
- ต้าติง (大定) 1361-1363
ครอบครัว[แก้]
- บรรพบุรุษ:เฉิน เฉียนอี้ (陈千一)
- บิดา:Chen Pucai (陈普才) กลายเป็น Marquis Cheng'en (承恩侯) โดย จู ยฺเหวียนจาง หลังจากการล่มสลายของฮั่น
- มารดา:จากตระกูลอู่ (吴氏)
- พี่น้อง
- Chen Youfu (陈友富) ได้รับการเลื่อนตำแหน่งเป็น Marquis Guiren (归仁伯) โดย จู ยฺเหวียนจาง
อ้างอิง[แก้]
- ↑ 1.0 1.1 For those cross-referencing the Mingshi, in the old Chinese calendar 至正二十三年 refers to the year 1363 CE, 七月二十日 refers to 8月29日 or August 29, and 八月二十六日 refers to 10月4日 or October 4.
- ↑ 童承叙的《平漢錄》記載：「陳友諒，沔陽人，本姓謝，祖千一，贅於陳，遂從其姓。父普才，黃蓬漁子也。」陳友諒本姓謝，祖父時入贅陳家，改姓陳。此說被《明史》採納，流傳廣泛。
- ↑ 《大越史記全書》本紀卷之七：“甲午（紹豐）十四年元至正十四年春二月，北邊帥臣驛奏，元陳友諒起兵，遣使來乞和親友諒，陳益稷子。”、“辛丑（大治）四年元至正二十一年二月，明太祖攻江州。陳友諒退居武昌，使人來乞師，不許。”
- ↑ Ngô Sĩ Liên 1993, p. 251
