เจี้ยนอัน
| เจี้ยนอัน 建安 | |||
|---|---|---|---|
| ค.ศ. 196 เดือน 1 – ค.ศ. 220 เดือน 2 | |||
 พระเจ้าเหี้ยนเต้ | |||
| สถานที่ | ประเทศจีน (ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก) | ||
| พระมหากษัตริย์ | พระเจ้าเหี้ยนเต้ | ||
| เหตุการณ์สำคัญ | |||
| ช่วงเวลา |  | ||
| |||
| เจี้ยนอัน | |||||||
| ภาษาจีน | 建安 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
เจี้ยนอัน (จีน: 建安; พินอิน: Jiàn'ān) เป็นชื่อศักราชลำดับที่ 5 ในรัชสมัยพระเจ้าเหี้ยนเต้แห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันออก ชือศักราชเจี้ยนอันใช้ตั้งแต่ปี ค.ศ. 196-220 รวมเวลา 25 ปี[1] เริ่มต้นศักราชเมื่อพระเจ้าเหี้ยนเต้หลบหนีมาทางตะวันออกระหว่างยุทธการที่เตียงฮัน โจโฉได้ถวายการต้อนรับพระเจ้าเหี้ยนเต้ที่เมืองฮูโต๋ (สฺวี่ชางในปัจจุบัน) เมื่อปี ค.ศ. 196 และเริ่มควบคุมราชสำนัก โดยอาศัยองค์จักรพรรดิในการสร้างความชอบธรรม ในศักราชเจี้ยนอัน โจโฉได้รวมดินแดนทางเหนือไว้เป็นหนึ่งเดียว และสามก๊กก็ได้ก่อตั้งขึ้นในช่วงเวลานี้
หลังการเสียชีวิตของโจโฉเมื่อศักราชเจี้ยนอันปีที่ 25 เดือน 3 ชื่อศักราชได้เปลี่ยนเป็นเหยียนคัง
การเปลี่ยนชื่อศักราช
[แก้]- ศักราชซิงผิงปีที่ 3 (ค.ศ. 196) —— เดือน 1 วันที่ 7 เปลี่ยนชื่อศักราชเป็นเจี้ยนอันปีที่ 1[2][3]
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 25 (ค.ศ. 220) —— เดือน 3 เปลี่ยนชื่อศักราชเป็นเหยียนคังปีที่ 1[2][4]
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 26 (ค.ศ. 221) —— เดือน 4 วันที่ 6 เล่าปี่เปลี่ยนชื่อศักราชเป็นเจี๋ยงบู๋ (จางอู่) ปีที่ 1[4][5]
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 27 (ค.ศ. 223) —— เดือน 7 ซุนกวนเปลี่ยนชื่อศักราชเป็นหฺวางอู่ปีที่ 1[4][6][7]
เหตุการณ์
[แก้]การรบ
[แก้]- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 3 (ค.ศ. 198)，ยุทธการที่แห้ฝือ โจโฉรบชนะลิโป้และยึดได้มณฑลชีจิ๋ว
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 5 (ค.ศ. 200)，ยุทธการที่กัวต๋อ โจโฉรบชนะอ้วนเสี้ยว
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 13 (ค.ศ. 208) ยุทธการที่ผาแดง กองกำลังพันธมิตรของซุนกวนและเล่าปี่รบชนะโจโฉที่ยกทัพลงใต้มายังเกงจิ๋ว เริ่มเกิดสถานการณ์แบ่งเป็นสามก๊ก
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 16 (ค.ศ. 211) ยุทธการที่ด่านตงก๋วน โจโฉเดินทัพไปยังกวนต๋งเพื่อปราบกองกำลังกบฏของม้าเฉียวและหันซุย
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 19 (ค.ศ. 214) การยึดเอ๊กจิ๋วของเล่าปี่ เล่าปี่รบชนะเล่าเจี้ยงและยึดได้มณฑลเอ๊กจิ๋ว
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 20 (ค.ศ. 215) ยุทธการที่หับป๋า ซุนกวนยกทัพมาโจมตีหับป๋า แต่โดนเตียวเลี้ยวตีแตกพ่ายจนล่าถอยกลับไป
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 23 (ค.ศ. 218) ยุทธการที่ฮันต๋ง เล่าปี่เข้ายึดฮันต๋งที่โจโฉยึดครองอยู่ก่อน
- ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 24 (ค.ศ. 219) ยุทธการที่อ้วนเสีย กวนอูขุนพลของเล่าปี่ยกทัพจากเกงจิ๋วเข้าปิดล้อมอ้วนเสียของโจโฉ ลิบองขุนพลของซุนกวนเข้ายึดมณฑลเอ๊กจิ๋ว
ตารางเทียบศักราช
[แก้]| เจี้ยนอัน | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ค.ศ. | 196 | 197 | 198 | 199 | 200 | 201 | 202 | 203 | 204 | 205 |
| พ.ศ. | 739 | 740 | 741 | 742 | 743 | 744 | 745 | 746 | 747 | 748 |
| เจี้ยนอัน | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| ค.ศ. | 206 | 207 | 208 | 209 | 210 | 211 | 212 | 213 | 214 | 215 |
| พ.ศ. | 749 | 750 | 751 | 752 | 753 | 754 | 755 | 756 | 757 | 758 |
| เจี้ยนอัน | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | |||||
| ค.ศ. | 216 | 217 | 218 | 219 | 220 | |||||
| พ.ศ. | 759 | 760 | 761 | 762 | 763 |
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Li Chongzhi (李崇智). Zhongguo lidai nianhao kao (中國歷代年號考), p. 14.
- 1 2 范曄. – โดยทาง Wikisource.「建安元年春正月癸酉，郊祀上帝於安邑，大赦天下，改元建安。……（建安二十五年）三月，改元延康。」
- ↑ 司馬光. – โดยทาง Wikisource.「建安元年春，正月，癸酉，大赦，改元。」
- 1 2 3 司馬光. – โดยทาง Wikisource.「〔黃初元年正月〕改元延康。……〔二年〕夏，四月，丙午，漢中王即皇帝位於武擔之南，大赦，改元章武。……〔三年冬十月〕於是吳王改元黃武，臨江拒守。」
- ↑ 陳壽. – โดยทาง Wikisource.「即皇帝位於成都武擔之南。為文曰：『惟建安二十六年四月丙午，……』章武元年夏四月，大赦，改年。」
- ↑ 陳壽. – โดยทาง Wikisource.「（黃武元年秋九月）權遂改年，臨江拒守。」
- ↑ 許嵩. – โดยทาง Wikisource.「〔建安二十八年〕冬十一月，權就吳王位於武昌，大赦，改年號為黃武元年。」
