ข้ามไปเนื้อหา

เคาะวาริจญ์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

เคาะวาริจญ์ (อาหรับ: الخوارج, อักษรโรมัน: al-Khawārij, เอกพจน์ อาหรับ: خارجي, อักษรโรมัน: khāriji, แปลว่า "ผู้ที่ออกไป"[1]) หรือ อัชชุรอต (อาหรับ: الشراة, อักษรโรมัน: al-Shurāt, แปลว่า "ผู้แลกเปลี่ยน"[2][3]) เป็นกลุ่มคนที่ปรากฏครั้งแรกในฟิตนะฮ์ครั้งที่หนึ่ง (ค.ศ. 656–661) เดิมเคาะวาริจญ์เป็นผู้สนับสนุนอะลี อิบน์ อะบี ฏอลิบแต่ก่อขบถหลังอะลียอมรับอนุญาโตตุลาการเพื่อยุติความขัดแย้งกับมุอาวิยะฮ์ที่ 1 ในยุทธการที่ศิฟฟีนในค.ศ. 657[4] เคาะวาริจญ์ยืนกรานว่า "การตัดสินเป็นของพระเป็นเจ้าเท่านั้น"[5] และกบฏอย่างมุอาวิยะฮ์สมควรถูกปราบตามคำสั่งห้ามในอัลกุรอาน[6] อะลีเอาชนะเคาะวาริจญ์ในยุทธการที่นะฮ์เราะวานใน ค.ศ. 658 แต่การกบฏยังดำเนินต่อไป อะลีถูกลอบสังหารใน ค.ศ. 661 โดยอับดุรเราะฮ์มาน อิบน์ มุลญัม เคาะวาริจญ์ผู้ต้องการแก้แค้นความพ่ายแพ้ที่นะฮ์เราะวาน[7]

หลังมุอะวิยะฮ์ตั้งรัฐเคาะลีฟะฮ์อุมัยยะฮ์ใน ค.ศ. 661 ข้าหลวงของมุอะวิยะฮ์ยังคงควบคุมเคาะวาริจญ์ไว้ได้ แต่สุญญากาศทางอำนาจจากฟิตนะฮ์ครั้งที่สอง (ค.ศ. 680–692) เอื้อให้เคาะวาริจญ์ก่อกบฏอีกครั้ง[8] อัลอะซาริเกาะฮ์และนัจญ์ดาต สองกลุ่มแยกของเคาะวาริจญ์ครองพื้นที่จำนวนมากในเปอร์เซียและอาระเบีย อย่างไรก็ตามปัญหาและความแตกแยกภายในบั่นทอนกำลังเคาะวาริจญ์ก่อนจะพ่ายแพ้ให้กับกองทัพอุมัยยะฮ์ช่วง ค.ศ. 696–699 ต่อมาในคริสต์ทศวรรษ 740 เคาะวาริจญ์ก่อกบฏครั้งใหญ่ทั่วรัฐเคาะลีฟะฮ์ แต่ถูกปราบปรามจนสิ้น กระนั้นกบฏเคาะวาริจญ์ยังดำเนินต่อไปจนถึงสมัยอับบาซียะฮ์ (ค.ศ. 750–1258) ก่อนเคาะวาริจญ์หัวรุนแรงจะค่อย ๆ เสื่อมลงและแทนที่ด้วยสายกลางอย่างอิบาฎียะฮ์ที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน[9] ด้านกลุ่มอิบาฎียะฮ์ปฏิเสธความเกี่ยวข้องกับเคาะวาริจญ์ ทั้งยังประณามเคาะวาริจญ์ว่าเป็นพวกสุดโต่ง

เคาะวาริจญ์เชื่อว่ามุสลิมไม่ว่าจะเชื้อสายหรือชาติพันธุ์ใด หากผ่านการรับรองความเชื่อความศรัทธาย่อมมีคุณสมบัติเป็นเคาะลีฟะฮ์[10] จุดยืนนี้แตกต่างจากซุนนีย์ที่ยอมรับผู้นำจากเผ่ากุเรช[11] ขณะที่ชีอะฮ์ยืนยันว่าตำแหน่งผู้นำเป็นของอะลีและทายาท[12] อัลอะซาริเกาะฮ์และนัจญ์ดาตเชื่อว่าเป็นหน้าที่ของมุสลิมในการขับไล่เคาะลีฟะฮ์ที่ผิดบาป[13] เคาะวาริจญ์สุดโต่งอย่างอะซาริกาถือว่าการฆ่ากาฟิร (ผู้ไม่ยอมรับ) ไม่ใช่เรื่องผิด[14][15] และการแต่งงานระหว่างเคาะวาริจญ์กับกาฟิรเป็นเรื่องต้องห้าม[16] ขณะที่นัจญดัตอนุญาตการแต่งงานกับผู้ไม่ใช่เคาะวาริจญ์[17] เคาะวาริจญ์หลายคนเป็นนักพูดและกวีที่มีความสามารถ หัวข้อบทกวีของพวกเขามักเป็นเรื่องศรัทธา ความกล้าหาญและชะฮีด[18][19][20] เคาะวาริจญ์สมัยคริสต์ศตวรรษที่ 8 และ 9 มีส่วนในการถกเถียงทางเทววิทยาซึ่งมีส่วนพัฒนาต่อมาเป็นเทววิทยาอิสลามกระแสหลัก[21]

ประวัติศาสตร์และความเชื่อของเคาะวาริจญ์มาจากนักเขียนสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 9 และ 10 ที่เป็นปฏิปักษ์กับเคาะวาริจญ์[22][23] การขาดหลักฐานจากทางเคาะวาริจญ์ทำให้ยากต่อการค้นหาเจตนาที่แท้จริงของพวกเขา[24] มุสลิมดั้งเดิมมองเคาะวาริจญ์ว่าเป็นกลุ่มสุดโต่งที่โหดร้าย[2][25][26] ขณะที่มุสลิมสมัยใหม่เปรียบเทียบรัฐอิสลามอิรักและลิแวนต์ อัลกออิดะฮ์ ภราดรภาพมุสลิมและเตฮ์รีกีตอลิบานปากีสถานกับเคาะวาริจญ์ในแง่อุดมการณ์เชิงมูลวิวัติและการใช้กำลัง[27][28][29][30] อย่างไรก็ตามนักประวัติศาสตร์อาหรับบางคนเน้นด้านสมภาคนิยมและแนวโน้มก่อนประชาธิปไตยของเคาะวาริจญ์[31][32] ปัจจุบันมุมมองของนักประวัติศาสตร์ต่อมูลเหตุเคาะวาริจญ์แบ่งเป็นจุดประสงค์ทางศาสนา[33] ปัจจัยทางสังคมเศรษฐกิจ[34] หรือการตอบสนองของเบดูอินต่อการจัดตั้งรัฐที่เป็นแบบแผน[35]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ Francesca 2006, p. 84.
  2. ↑ 2.0 2.1 Della Vida 1978, p. 1075.
  3. ↑ Gaiser 2016, pp. 1–2.
  4. ↑ "Kharijite". Encyclopedia Britannica. สืบค้นเมื่อ May 5, 2022.
  5. ↑ Della Vida 1978, p. 1074.
  6. ↑ Watt 1973, p. 14.
  7. ↑ Madelung 1997, p. 308.
  8. ↑ Gaiser, Adam R. (2010). Muslims, Scholars, Soldiers: The Origin and Elaboration of the Ibadi Imamate Traditions. Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. p. 34. ISBN 978-0-19-973893-9.
  9. ↑ Campo, Juan Eduardo (2009). Encyclopedia of Islam. New York City, United States: Infobase Publishing. p. 432. ISBN 978-1-43-812696-8.
  10. ↑ Demichelis 2015, p. 108.
  11. ↑ "Sunni". Encyclopedia Britannica. สืบค้นเมื่อ May 5, 2022.
  12. ↑ Della Vida 1978, p. 1076.
  13. ↑ Wellhausen 1901, pp. 13–14.
  14. ↑ Kenney 2006, pp. 34–35.
  15. ↑ Hoffman 2012, p. 28.
  16. ↑ Lewinstein 2008.
  17. ↑ Gaiser 2020.
  18. ↑ Donner 1997, pp. 15–16.
  19. ↑ Hagemann 2021, p. 87.
  20. ↑ Badawi 1980, p. 6.
  21. ↑ Wellhausen 1901, p. 17.
  22. ↑ Gaiser 2013.
  23. ↑ Kenney 2006, pp. 28–29.
  24. ↑ Hagemann 2021, pp. 64–65.
  25. ↑ Gaiser 2016, p. 2.
  26. ↑ Hagemann & Verkinderen 2020, p. 489.
  27. ↑ Timani 2008, p. 78.
  28. ↑ Bunzel 2016, p. 23.
  29. ↑ Kenney 2006, pp. 90–91.
  30. ↑ Akram 2014, p. 596.
  31. ↑ Kennedy 2016, p. 68.
  32. ↑ Timani 2008, pp. 26ff, 77ff.
  33. ↑ Brünnow 1884, pp. 15–17.
  34. ↑ Hagemann 2021, pp. 10–11.
  35. ↑ Watt 1973, pp. 11, 20.
Stub icon

บทความความเชื่อนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

Stub icon

บทความประวัติศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=เคาะวาริจญ์&oldid=11875309"