เขื่อนสิริกิติ์
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
เขื่อนสิริกิติ์ | |
---|---|
![]() | |
ชื่อทางการ | เขื่อนสิริกิติ์ |
ที่ตั้ง | 40 หมู่ 10 ตำบลผาเลือด อำเภอท่าปลา จังหวัดอุตรดิตถ์ |
พิกัดภูมิศาสตร์ | 17°52′48″N 100°27′43″E / 17.88°N 100.462°Eพิกัดภูมิศาสตร์: 17°52′48″N 100°27′43″E / 17.88°N 100.462°E |
เริ่มต้นการก่อสร้าง | 27 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2514 |
วันที่เปิด | 4 มีนาคม พ.ศ. 2520 |
โครงสร้างและทางน้ำล้น | |
กั้น | แม่น้ำน่าน |
- สำหรับความหมายอื่นของ สิริกิติ์ ดูที่ สิริกิติ์ (แก้ความกำกวม)
เขื่อนสิริกิติ์ หรือที่เรียกกันในชื่อท้องถิ่นว่า เขื่อนท่าปลา จัดเป็นเขื่อนดินที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย อยู่ในอำเภอท่าปลา จังหวัดอุตรดิตถ์ กั้นแม่น้ำน่าน ที่ไหลลงมาจากอำเภอนาหมื่น จังหวัดน่าน เดิมอยู่ในความดูแลของกรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ภายหลังได้ติดตั้งโรงไฟฟ้าพลังงาน และมอบให้การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทยเป็นผู้รับผิดชอบดูแลต่อไป ทั้งนี้พื้นที่เหนือเขื่อนเป็นแอ่งเก็บน้ำขนาดใหญ่ และเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดอุตรดิตถ์ด้วย
ประวัติ[แก้]
เดิมเขื่อนนี้มีชื่อว่า เขื่อนผาซ่อม โดยก่อสร้างปิดกั้นแม่น้ำน่าน ริเวณเขาผาซ่อม ตำบลผาเลือด อำเภอท่าปลา จังหวัดอุตรดิตถ์ ภายหลังได้รับพระบรมราชานุญาตให้อัญเชิญพระนามาภิไธยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ มาขนานนามเขื่อนว่า เขื่อนสิริกิติ์ เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2511
ทั้งนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงวางศิลาฤกษ์เขื่อนสิริกิติ์ เมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2514 งานก่อสร้างตัวเขื่อนและองค์ประกอบได้แล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ. 2515
การก่อสร้าง[แก้]
การก่อสร้างเขื่อนสิริกิติ์แบ่งออกเป็นสองส่วนคือ ส่วนตัวเขื่อนและองค์ประกอบ กับส่วนโรงไฟฟ้าและองค์ประกอบ
การก่อสร้างตัวเขื่อนและองค์ประกอบ ดำเนินการโดยกรมชลประทาน เริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2511 ส่วนการก่อสร้างโรงไฟฟ้าและองค์ประกอบดำเนินการโดยการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย เริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2511 มีเครื่องกำเนิดไฟฟ้า 3 ชุด กำลังผลิตชุดละ 125,000 กิโลวัตต์ รวมกำลังผลิต 375,000 กิโลวัตต์ โรงไฟฟ้าและองค์ประกอบได้แล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ. 2517 * ปัจจุบัน มีเครื่องกำเนิดไฟฟ้า 4 ชุด กำลังผลิตชุดละ 125,000 กิโลวัตต์ รวมกำลังผลิต 500,000 กิโลวัตต์
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดเขื่อนสิริกิติ์ และโรงไฟฟ้าอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 4 มีนาคม พ.ศ. 2520 หลังจากงานก่อสร้างตัวเขื่อน และโรงไฟฟ้า เสร็จเรียบร้อยแล้วกรมชลประทาน ได้มอบให้การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย รับผิดชอบในการควบคุมดูแลรักษา
สถานที่สำคัญ และสถานที่ท่องเที่ยวใกล้เขื่อนสิริกิติ์[แก้]
- เรือนรับรองพิเศษเขื่อนสิริกิติ์ : เป็นเรือนรับรองของพระบรมวงศานุวงศ์ที่เสด็จมาแปรพระราชฐาน อยู่บริเวณจุดสูงสุดของเขื่อน เปิดให้นักท่องเที่ยวชมเฉพาะภายนอกเท่านั้น
- หมู่บ้านเรือ : เป็นหมู่บ้านตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เป็นโครงการหลวงที่จะช่วยเกษรกรด้านการประมง
- สวนสุมาลัย : เป็นสวนที่เขื่อนสิริกิติ์จัดตั้งขึ้นเพื่อทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายแด่ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ในวโรกาสที่พระองค์มีพระชนมพรรษา ครบ 50 พรรษา ภายในสวนมีประติมากรรมสู่แสงสว่างอันเป็นสัญลักษณ์ของสวนสุมาลัย
- พระธาตุกลางน้ำ (ดอยพระธาตุ) : ศิลปะท้องถิ่นตั้งเด่นอยู่บนเขาที่ล้อมรอบด้วยน้ำของเขื่อนสิริกิติ์ เป็นโบราณสถานสำคัญแห่งหนึ่งของจังหวัดอุตรดิตถ์
- สะพานเฉลิมพระเกียรติบรมราชินีนาถ : เป็นสะพานแขวน ด้วยสายเคเบิลสวยงามทอดกลางผ่านเขื่อนสิริกิติ์ มีลักษณะที่สวยงามและโดดเด่น
- พระพุทธสิริสัตตราช (หลวงพ่อเจ็ดกษัตริย์) : จำลองมาจากพระพุทธรูปในจังหวัดยโสธรจำลองมาประดิษฐ์สถาน ณ เขื่อนแห่งนี้เพื่อให้ผู้มาเยือนได้สักการะ และเป็นแหล่งรวมจิตใจของชาวจังหวัดอุตรดิตถ์
- ศูนย์จำหน่ายสินค้าผลิตภัณฑ์ชุมชนเขื่อนสิริกิติ์(ศูนย์OTOP) : จำหน่ายอาหารพื้นเมือง และของฝากจากเขื่อนสิริกิติ์
- อ่างเก็บน้ำสุริยัน-จันทรา : บริเวณตัวเขื่อนสิริกิติ์ ที่มีเกาะแก่ง โค้งเว้าที่สวยงามในตัวเขื่อน มีทิศทัศน์ที่สวยงาม สามารถชมทัศนียภาพโดยรอบจากสันเขื่อน การล่องแพ พายเรือคายัค ถีบจักรยานน้ำ หรือการล่องเรือชมทัศนียภาพของเขื่อนฯ
- แปลงเกษตรโครงการชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน(ศูนย์ชีววิถี)
- สนามกอล์ฟ : ขนาด 18 หลุม ขนานลำน้ำน่าน
- ตลาดปากปาด
ข้อมูลจำเพาะ[แก้]
- ชนิด ดินถมแกนดินเหนียว
- ความสูง 113.60 เมตร
- ความยาวที่สันเขื่อน 800.00 เมตร
- ความกว้างที่สันเขื่อน 12.00 เมตร
- ความกว้างที่ฐานเขื่อน 630.00 เมตร
- ระดับที่สันเขื่อน 169.00 เมตร รทก.
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
![]() |
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: เขื่อนสิริกิติ์ |