เกอบายา
ประเภท | เครื่องแต่งกายส่วนบนแบบดั้งเดิม |
---|---|
ถิ่นกำเนิด | เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ภาคพื้นสมุทร (อินโดนีเซีย[1][2][3][4]และมาเลเซีย)[3][4][5][6][7][8] |
ผู้ผลิต | ชวาและมลายู |
เกอบายา : ความรู้ ทักษะ ประเพณี และแนวปฏิบัติ * | |
---|---|
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมโดยยูเนสโก | |
หญิงชาวเปอรานากันในสิงคโปร์สวมใส่เกอบายา | |
ประเทศ | ไทย บรูไน มาเลเซีย สิงคโปร์ อินโดนีเซีย |
ภูมิภาค ** | เอเชียและแปซิฟิก |
สาขา | งานช่างฝีมือดั้งเดิม |
เกณฑ์พิจารณา | R.1, R.2, R.3, R.4, R.5 |
อ้างอิง | 02090 |
ประวัติการขึ้นทะเบียน | |
ขึ้นทะเบียน | 2024 (คณะกรรมการสมัยที่ 19) |
รายการ | ตัวแทนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ |
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมและการสงวนรักษาที่ดี ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก |
เกอบายา (มลายูและอินโดนีเซีย: kebaya)[ก] เป็นเครื่องแต่งกายส่วนบนแบบดั้งเดิมที่ผู้หญิงสวมใส่กันในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะในประเทศบรูไน,[9] อินโดนีเซีย,[10] มาเลเซีย,[8] สิงคโปร์[11] และภาคใต้ของไทย[12] นอกจากนี้ยังมีผู้สวมใส่ในภาคใต้ของฟิลิปปินส์[13][14]
เกอบายาเป็นเสื้อผ้าส่วนบนที่เปิดส่วนหน้า โดยทั่วไปทำจากผ้าเนื้อเบา เช่น ผ้าไหม, ผ้าฝ้าย, ผ้าโปร่ง หรือลูกไม้ และบางครั้งตกแต่งด้วยงานปัก ด้านหน้าติดกระดุมหรือเข็มกลัด ส่วนผ้าที่ใช้นุ่งด้านล่างเรียกว่าโสร่ง, เกิมเบิน หรือไกน์ซึ่งเป็นผ้าผืนยาวที่พันและสอดไว้รอบเอวหรือใต้รักแร้ อาจทำจากผ้าบาติก, อีกัต, ซงเก็ต หรือเตอนุนก็ได้[ข]
เกอบายาได้รับการรับรองให้เป็นชุดประจำชาติและสัญลักษณ์แฟชั่นของอินโดนีเซียอย่างเป็นทางการ[10][15][16] แม้ว่าชุดนี้ชาวชวา, ซุนดา และบาหลีจะนิยมสวมใส่มากกว่าก็ตาม ในประเทศมาเลเซีย, สิงคโปร์ และบรูไน ชุดนี้เป็นหนึ่งในชุดชาติพันธุ์ โดยเฉพาะในชุมชนมลายูและเปอรานากัน[ค] เครื่องแต่งกายแบบครบชุดนี้เรียกกันในภูมิภาคนี้ว่า "ซารงเกอบายา" (sarong kebaya)[6] รูปแบบของซารงเกอบายาจะแตกต่างกันไปตามแต่ละพื้นที่ในแต่ละภูมิภาค
เกอบายากลายเป็นสัญลักษณ์แฟชั่นอย่างหนึ่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยสายการบินประจำชาติของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้หลายแห่งนำเครื่องแต่งกายแบบดั้งเดิมมาใช้เป็นเครื่องแบบของพนักงานต้อนรับหญิงบนเครื่องบิน เช่น สิงคโปร์แอร์ไลน์, มาเลเซียแอร์ไลน์, รอยัลบรูไนแอร์ไลน์ และการูดาอินโดนีเซีย[17]
ดูเพิ่ม
[แก้]- เครื่องแต่งกายประจำชาติอินโดนีเซีย
- วัฒนธรรมอินโดนีเซีย
- วัฒนธรรมมาเลเซีย
- วัฒนธรรมสิงคโปร์
- วัฒนธรรมชวา
- ไทง์มะเต้น
หมายเหตุ
[แก้]- ↑ อักขรวิธีอินโดนีเซียเก่า: kebaja; ชวา: ꦏꦼꦧꦪ; ยาวี: کباي; เปโกน: كبيا
- ↑ เตอนุน หมายถึง "ผ้าทอ" ได้แก่ เตอนุนบูกิซ, เตอนุนลูริก และเตอนุนปะหัง
- ↑ เปอรานากันเป็นชุมชนลูกผสมระหว่างคนต่างชาติ เช่น บาบ๋า-ย่าหยา, เชตตีเมอลากา, อินโด, ยาวีเปอกัน, กริซตัง, ซัมซัม, มลายูโคโคส
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Steele, Valerie (2005). Steele Valerie (บ.ก.). Encyclopedia of Clothing and Fashion (ภาษาอังกฤษ). Charles Scribner's Sons. ISBN 978-0-684-31395-5.
- ↑ Welters, Linda; Lillethun, Abby (2018-02-08). Fashion History: A Global View (ภาษาอังกฤษ). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4742-5365-9.
- ↑ 3.0 3.1 Annette Lynch-Mitchell D. Strauss, บ.ก. (2014-10-30). Ethnic Dress in the United States: A Cultural Encyclopedia (ภาษาอังกฤษ). Rowman & Littlefield. ISBN 9780759121508.
- ↑ 4.0 4.1 Phromsuthirak, Maneepin; Chavalit, Maenmas (2000). Costumes in ASEAN Volume 1, Part 1 of ASEAN studies publication series (ภาษาอังกฤษ). National ASEAN Committee on Culture and Information of Thailand. ISBN 9789747102833.
- ↑ Setiawan, Ferry (2009). 50 Galeri Kebaya Eksotik Nan Cantik (ภาษาอินโดนีเซีย). Niaga Swadaya. ISBN 9789793927909.
- ↑ 6.0 6.1 World Eco-Fiber & Textile (W.E.F.T) Forum 2003, Kuching, Sarawak, Malaysia (ภาษาอังกฤษ). Atelier. 2002-09-19.
- ↑ Forshee, Jill (2006). Culture and Customs of Indonesia (ภาษาอังกฤษ). Greenwood Publishing Group. ISBN 9780313333392.
- ↑ 8.0 8.1 Haziyah. "Evolusi dan Topologi Pakaian Wanita Melayu di Semenanjung Malaysia" (ภาษามาเลย์). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 13 February 2021.
{{cite journal}}
: Cite journal ต้องการ|journal=
(help) - ↑ Muzium Brunei (1995). "Costume and Textiles of Brunei: History and Evolution" (ภาษาอังกฤษ).
{{cite journal}}
: Cite journal ต้องการ|journal=
(help) - ↑ 10.0 10.1 "Kebaya: Identitas Nasional Indonesia". Research Center for Society and Culture, Indonesian Institute of Science (LIPI) (ภาษาอินโดนีเซีย). 3 November 2020. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 February 2021.
- ↑ Koh, Jaime (2009). Culture and Customs of Singapore and Malaysia Cultures and Customs of the World (ภาษาอังกฤษ). ABC-CLIO. ISBN 9780313351167.
- ↑ "CHINESE HERITAGE ON THE WEST COAST OF SOUTHERN THAILAND: A HOLISTIC APPROACH TO IDENTIFICATION AND CONSERVATION" (PDF). Graduate School, Silpakorn University. 2018. สืบค้นเมื่อ 29 November 2022.
- ↑ "Tanailee". 19 July 2015.
- ↑ Bhar, Supriya (1980). "SANDAKAN: Gun Running Village to Timber Centre, 1879-1979". Journal of the Malaysian Branch of the Royal Asiatic Society. 1 (237): 120–149. JSTOR 41493567.
- ↑ "Women promote 'kebaya' wearing at MRT station". The Jakarta Post (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2019-10-10.
- ↑ Harsianti, Juliana. "Returning to kebaya as Indonesia's fashion icon". The Jakarta Post (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2021-03-10.
- ↑ Khor, Samantha (23 March 2020). "The Origin of the Kebaya and How It Became an ASEAN Icon". www.ourdaily.co. Ourdaily. สืบค้นเมื่อ 17 December 2020.[ลิงก์เสีย]
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- บทความที่มีลิงก์เสียตั้งแต่April 2023
- เครื่องแต่งกายอินโดนีเซีย
- ประวัติศาสตร์เครื่องแต่งกายของชาวเอเชีย
- สัญลักษณ์ของประเทศอินโดนีเซีย
- มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของประเทศไทย
- มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของประเทศอินโดนีเซีย
- มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของประเทศมาเลเซีย
- มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของประเทศสิงคโปร์
- มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของประเทศบรูไน
- มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ