อุบัติการณ์อ่าวตังเกี๋ย

อุบัติการณ์อ่าวตังเกี๋ย
ส่วนหนึ่งของ สงครามเวียดนาม
ภาพเรือยิงตอร์ปิโดสามลำของเวียดนามเหนือ ถ่ายจากยูเอสเอส แม็ดด็อกซ์
วันที่ 2 สิงหาคม ค.ศ. 1964 (1964-08-02) สถานที่ อ่าวตังเกี๋ย 19°42′N 106°46′E ผล มติอ่าวตังเกี๋ย; สงครามในเวียดนามเพิ่มความรุนแรง
คู่สงคราม
สหรัฐ	เวียดนามเหนือ
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
รอเบิร์ต แมคนามารา U. S. Grant Sharp Jr. รอย แอล. จอห์นสัน จอร์จ เอส. มอร์ริสัน จอห์น เจ. เฮอร์ริก	Le Duy Khoai Van Bot Van Tu Van Gián
กำลัง
ทะเล: เรือพิฆาต 2 ลำ เรือบรรทุกอากาศยาน 1 ลำ อากาศ: อากาศยาน 4 ลำ	เรือตอร์ปิโด 3 ลำ
ความสูญเสีย
เรือพิฆาตเสียหายบางส่วน 1 ลำ อากาศยานเสียหายบางส่วน 1 ลำ	เรือตอร์ปิโดเสียหายอย่างหนัก 1 ลำ เรือตอร์ปิโดเสียหายระดับปานกลาง 2 ลำ เสียชีวิต 4 นาย บาดเจ็บ 6 นาย

อุบัติการณ์อ่าวตังเกี๋ย (อังกฤษ: Gulf of Tonkin incident; เวียดนาม: Sự kiện Vịnh Bắc Bộ) หรือเรียกอุบัติการณ์ยูเอสเอส แม็ดด็อกซ์ เป็นการเผชิญหน้าระหว่างประเทศซึ่งนำไปสู่การเข้ามีส่วนโดยตรงมากขึ้นของสหรัฐในสงครามเวียดนาม เป็นการเผชิญหน้ายืนยันครั้งหนึ่ง และที่เป็นไปได้อีกครั้งหนึ่งระหว่างเรือรบของเวียดนามเหนือและสหรัฐในน่านน้ำอ่าวตังเกี๋ย รายงานเดิมของอเมริกันกล่าวโทษเวียดนามเหนือจากอุบัติการณ์ทั้งสองครั้ง แต่ตามเอกสารเพนตากอน บันทึกความทรงจำของโรเบิร์ต แม็กนามารา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมสหรัฐ และสิ่งพิมพ์เผยแพร่ของสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติหลังปี 2005 พิสูจน์ว่ารัฐบาลสหรัฐโกหกเพื่ออ้างเหตุก่อสงครามกับเวียดนาม

วันที่ 2 สิงหาคม 1964 เรือพิฆาตสหรัฐ ยูเอสเอส แม็ดด็อกซ์ (USS Maddox) ขณะกำลังปฏิบัติภารกิจลาดตระเวนข่าวกรองสัญญาณ ถูกเรือตอร์ปิโดจากกองเรือตอร์ปิโดที่ 135 ของกองทัพเรือเวียดนามเหนือสามลำเข้าหา แม็ดด็อกซ์ ยิงเตือนสามนัด และเรือรบเวียดนามเหนือโจมตีใส่ด้วยตอร์ปิโดและปืนกล แม็ดด็อกซ์ ยิงกระสุนขนาด 76 มม. และ 130 มม. รวมกว่า 280 นัดในการยุทธ์ครั้งนั้น อากาศยานสหรัฐได้รับความเสียหาย 1 ลำ เรือยิงตอร์ปิโดสามลำของเวียดนามเหนือได้รับความเสียหาย ลูกเรือเวียดนามเหนือเสียชีวิต 4 นาย และได้รับบาดเจ็บอีก 6 นาย ฝ่ายสหรัฐไม่มีกำลังพลสูญเสีย ส่วนเรือ แม็ดด็อกซ์ "ไร้รอยขีดข่วน ยกเว้นรูกระสุนรูเดียวจากปืนกลเวียดนามเหนือ"

สำนักงานความมั่นคงแห่งชาติทีแรกอ้างว่าอุบัติการณ์อ่าวตังเกี๋ยครั้งที่สองเกิดขึ้นในวันที่ 4 สิงหาคม 1964 ว่าเป็นการยุทธ์ทางทะเลอีกหน แต่หลักฐานที่พบเป็น "ผีตังเกี๋ย" (ภาพเรดาร์เท็จ) ไม่ใช่เรือยิงตอร์ปิโดเวียดนามเหนือ ผลลัพธ์ทำให้รัฐสภาสหรัฐผ่านมติอ่าวตังเกี๋ย ให้อำนาจแก่ประธานาธิบดีสหรัฐ ลินดอน บี. จอห์นสัน ให้อำนาจในการสนับสนุนประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ถูกคุกคามจาก "การรุกรานคอมมิวนิสต์" จอห์นสันใช้มติดังกล่าวเป็นการอ้างเหตุผลทางกฎหมายในการวางกำลังตามแบบของสหรัฐและประกาศสงครามโดยเปิดเผยกับเวียดนามเหนือ

บรรณานุกรม

• Doyle, Edward; Lipsman, Samuel & Weiss, Stephen (1981). Passing the Torch. Boston: Boston Publishing Company. ISBN 0-939526-01-8.
• Ellsberg, Daniel (2002). Secrets: A Memoir of Vietnam and the Pentagon Papers. New York: Viking. ISBN 0-670-03030-9.
• Fletcher, Martin (November 7, 2001). "LBJ tape 'confirms Vietnam war error'". The Times. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 1, 2001.
• Sanger, David E. (November 6, 2001). "New Tapes Indicate Johnson Doubted Attack in Tonkin Gulf". The New York Times (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). ISSN 0362-4331. สืบค้นเมื่อ December 12, 2021.,
• Starry, Donn A., General. Mounted Combat in Vietnam. Department of the Army, Washington, D.C. (1978)
• Hanyok, Robert J. (2002). Spartans In Darkness: American SIGINT and the Indochina War, 1945–1975. Center for Cryptologic History, National Security Agency. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 2, 2016. สืบค้นเมื่อ December 17, 2018.
• Moïse, Edwin E. (1996). Tonkin Gulf and the Escalation of the Vietnam War. Chapel Hill: University of North Carolina Press. ISBN 0-8078-2300-7.
• Moïse, Edwin E. (2019). Tonkin Gulf and the Escalation of the Vietnam War (revised ed.). Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-1-68247-424-2.