อิมมูโนเจน
อิมมูโนเจน (อังกฤษ: immunogen) เป็นสารที่ทำให้ภูมิคุ้มกันตอบสนอง[1][2] อิมมูโนเจนทั้งหมดเป็นแอนติเจน[2] แอนติเจนได้ชื่อเช่นนั้นก็เพราะมันทำให้แอนติบอดีตอบสนอง แม้เม็ดเลือดขาวหรือแอนติบอดีโดยเฉพาะ ๆ ซึ่งเป็นส่วนของภูมิคุ้มกันจะรู้จักแอนติเจนทั้งหมด แต่แอนติเจนทั้งหมดก็ไม่ได้ทำให้ภูมิคุ้มกันตอบสนอง ดังนั้น แอนติเจนที่ก่อการตอบสนองของภูมิคุ้มกัน (คือมีคุณสมบัติ immunogenic) จึงเรียกว่า อิมมูโนเจน[3]
อิมมูโนเจนก่อการตอบสนองของภูมิคุ้มกันในน้ำเหลือง (humoral) และ/หรือที่อำนวยโดยเซลล์ (cell-mediated) ซึ่งเป็นสมรรถภาพที่เรียกว่า immunogenicity (การก่อการตอบสนองของภูมิคุ้มกัน) บางครั้ง คำว่าอิมมูโนเจนและแอนติเจนอาจใช้เป็นไวพจน์ของกันและกัน แต่แอนติเจนที่จัดเป็นอิมมูโนเจนด้วยเท่านั้นจะทำให้ภูมิคุ้มกันตอบสนอง[4]
อิมโมนูเจนอาจนิยามได้ว่าเป็นแอนติเจนที่ประกอบด้วยโปรตีนขนส่งที่มีโมเลกุลใหญ่ (macromolecular carrier) ประกอบกับเอพิโทป (หรือเรียกว่า antigenic determinant) ที่สามารถทำให้ภูมิคุ้มกันตอบสนอง[5] ตัวอย่างที่ชัดเจนอย่างหนึ่งก็คือ hapten ซึ่งเป็นสารประกอบมีมวลโมเลกุลน้อยที่แม้แอนติบอดีจะเข้าจับได้ แต่ก็ไม่ทำให้ภูมิคุ้มกันตอบสนอง ต่อเมื่อจับกับโมเลกุลโปรตีนขนส่งที่ใหญ่กว่า ซึ่งเป็นโปรตีนที่อาจไม่ก่อให้ภูมิคุ้มกันตอบสนองโดยตนเอง โมเลกุลประกอบซึ่งเรียกว่า hapten-carrier complex จึงกลายเป็นอิมมูโนเจนที่ก่อการตอบสนองของภูมิคุ้มกัน[6]
จนถึงปี 1959 คำว่า อิมมูโนเจน และ แอนติเจน มีความหมายไม่ต่างกัน[7]
เชิงอรรถและอ้างอิง
[แก้]- ↑
"im·mu·no·gen", Merriam-Webster Collegiate Dictionary (11th ed.), Springfield, Massachusetts, USA: Merriam-Webster, Inc., 2003,
a substance that produces an immune response
- ↑ 2.0 2.1
"Immunogen". immunopaedia.org.za. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-10-21. สืบค้นเมื่อ 2021-10-21.
A substance capable of eliciting a immune response. All immunogens are antigens, but some antigen are not immunogens (e.g. haptens)
- ↑ Murphy K. (2012). Janeway's Immunobiology 8th edition. Garland Science. pp. 717–721, 789.
- ↑ Cruse J.M.; Lewis R.E. (2010). Atlas Of Immunology. CRC Press. p. 167.
- ↑ Cruse J.M.; Lewis R.E. (2010). Atlas Of Immunology. CRC Press. p. 163.
- ↑ Abbas A.K.; Lichtman A.H.; Pillai S. (2012). Cellular and Molecular Immunology. 7th edition. Elsevier, Ed. Gruliow R. pp. 101–103, 483.
- ↑ Medical Dictionary, Merriam-Webster. "Immunogen".
 | บทความชีววิทยานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |