อิฏฐารมณ์

อิฏฐารมณ์ (อ่านว่า อิดถารม) แปลว่า อารมณ์ที่น่าปรารถนา ตรงข้ามกับ อนิฏฐารมณ์ อารมณ์ที่ไม่น่าปรารถนา

อิฏฐารมณ์ คือสิ่งที่คนปรารถนา ต้องการอยากได้ อยากมี อยากพบเห็น ได้แก่ กามคุณ ๕ คือรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัสที่ดี ชวนให้รักให้ชอบใจ และโลกธรรมในส่วนที่ดี ๔ คือ ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข

อิฏฐารมณ์ เป็นสิ่งที่เกิดได้แก่ทุกคน แต่มีความจริงว่าเป็นสิ่งไม่เที่ยง ทนอยู่ในสภาพนั้นๆ ไม่ได้นาน มีความแปรปรวนเปลี่ยนแปลงไปเป็นธรรมดา เกิดมีได้ก็กลับกลายเป็นอื่นไปได้

ข้อควรปฏิบัติเกี่ยวกับอิฏฐารมณ์คือเมื่อมีหรือได้รับมาก็ไม่พึงยินดีติดใจหลงใหลจนเผลอสติลืมตัว ลืมข้อเท็จจริงข้างต้นเมื่ออิฏฐารมณ์แปรเปลี่ยนไปจะได้ไม่ทุกข์ ไม่เสียใจมาก

อ้างอิง

• พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548