อำเภอวังสะพุง

อำเภอวังสะพุง
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Wang Saphung
คำขวัญ:  วังสะพุงแดนเกจิอาจารย์ ต้นตำนานเมืองเซไล เสมาหินทรายเลื่องชื่อ นามระบือศูนย์ศิลป์สิรินธร
แผนที่จังหวัดเลย เน้นอำเภอวังสะพุง
พิกัด: 17°18′6″N 101°46′6″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	เลย
พื้นที่
• ทั้งหมด	1,145.0 ตร.กม. (442.1 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	111,116 คน
• ความหนาแน่น	97.05 คน/ตร.กม. (251.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	42130
รหัสภูมิศาสตร์	4209
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอวังสะพุง ถนนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 2016 ตำบลวังสะพุง อำเภอวังสะพุง จังหวัดเลย 42130
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

วังสะพุง เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดเลย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอวังสะพุงมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองเลย
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเอราวัณ
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอผาขาว อำเภอหนองหิน และอำเภอภูหลวง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอด่านซ้ายและอำเภอภูเรือ

ประวัติ

ท้องที่อำเภอวังสะพุงเดิมแบ่งการปกครองออกเป็น 2 แขวงโดยยึดถือลำน้ำปวนเป็นเส้นแบ่งเขต (มีฐานะเป็นตำบลในปัจจุบัน) ทางฝั่งตะวันตกของลำน้ำปวนขึ้นอยู่กับเมืองหล่มสัก (ปัจจุบันคืออำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์) ของฝั่งตะวันออกของลำน้ำปวนขึ้นอยู่กับเมืองกมุทธาไสย (ปัจจุบันคือจังหวัดหนองบัวลำภู) ต่อมาปรากฏว่าแขวงทั้งสองมีพลเมืองหนาแน่นขึ้นจึงได้ยกฐานะเป็นอำเภอมีชื่อว่า อำเภอวังสะพุง เมื่อปี พ.ศ. 2440 โดยให้อยู่ในความปกครองของเมืองหล่มสัก ต่อมาในปี พ.ศ. 2450 ได้มีการจัดแบ่งเขตการปกครองใหม่ อำเภอวังสะพุง จึงถูกโอนมาขึ้นอยู่ในความปกครองของจังหวัดเลย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2451 จนถึงปัจจุบัน

ต่อมาท้องที่บางแห่งในเขตอำเภอวังสะพุงได้แบ่งแยกออกไปเป็นอำเภอดังต่อไปนี้

• อำเภอภูกระดึง แยกเป็นกิ่งอำเภอเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2505 และยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2506
• อำเภอภูหลวง แยกเป็นกิ่งอำเภอเมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2523 และยกฐานะเป็นอำเภอ เมื่อวันที่ 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2535
• อำเภอเอราวัณ แยกเป็นกิ่งอำเภอเมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2538 และยกฐานะเป็นอำเภอ เมื่อวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2550

สำหรับอำเภอภูกระดึงต่อมาได้แบ่งท้องที่บางส่วนเป็นอำเภอผาขาว โดยตั้งเป็นกิ่งอำเภอเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2531 และยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2536 และแบ่งท้องที่บางส่วนเป็นอำเภอหนองหิน โดยตั้งเป็นกิ่งอำเภอเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2540 และยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2550 สรุปแล้วอำเภอวังสะพุงเดิมมีท้องที่ครอบคลุมถึง 6 อำเภอของจังหวัดเลยในปัจจุบัน

ภูมิศาสตร์

ลักษณะภูมิประเทศ

สภาพโดยทั่วไปเป็นภูเขาและที่ราบสูง โดยเฉพาะด้านทิศตะวันตกมีทิวเขาภูหลวงทอดยาวตลอดแนว เป็นต้น กำเนิดแหล่งน้ำหลายสาย เช่น แม่น้ำเลย แม่น้ำทบ แม่น้ำฮวย ส่วนทิศเหนือ ทิศใต้ และทิศตะวันออก เป็นที่ราบสูงสลับเตี้ย มีแม่น้ำปวนไหลผ่านแล้วไปบรรจบกับแม่น้ำเลย

ลักษณะภูมิอากาศ

พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขาและที่ราบสูง มีพื้นที่ราบลุ่มเพียงเล็กน้อย สูงจากระดับน้ำทะเลเฉลี่ยประมาณ 200-500 เมตร ทำให้ฤดูร้อนอากาศร้อนจัด ฤดูหนาวอากาศหนาวจัด มี 3 ฤดู คือ

• ฤดูร้อน ตั้งแต่เดือนมีนาคม-มิถุนายน
• ฤดูฝน ตั้งแต่เดือนกรกฎาคม-ตุลาคม มีฝนตกชุกพอประมาณ
• ฤดูหนาว ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน–กุมภาพันธ์อากาศ ตอนกลางวันจะไม่เย็นจัด ส่วนกลางคืนเย็นจัด

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอวังสะพุงแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 10 ตำบล 144 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

วังสะพุง

(Wang Saphung)

14 หมู่บ้าน

6.

ผาน้อย

(Pha Noi)

21 หมู่บ้าน

2.

ทรายขาว

(Sai Khao)

20 หมู่บ้าน

7.

ผาบิ้ง

(Pha Bing)

6 หมู่บ้าน

3.

หนองหญ้าปล้อง

(Nong Ya Plong)

20 หมู่บ้าน

8.

เขาหลวง

(Khao Luang)

13 หมู่บ้าน

4.

หนองงิ้ว

(Nong Ngio)

9 หมู่บ้าน

9.

โคกขมิ้น

(Khok Khamin)

20 หมู่บ้าน

5.

ปากปวน

(Pak Puan)

12หมู่บ้าน

10.

ศรีสงคราม

(Si Songkhram)

11 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอวังสะพุงประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลเมืองวังสะพุง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลวังสะพุงและตำบลศรีสงคราม
• เทศบาลตำบลปากปวน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปากปวนทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลศรีสงคราม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศรีสงคราม (นอกเขตเทศบาลเมืองวังสะพุง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังสะพุง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังสะพุง (นอกเขตเทศบาลเมืองวังสะพุง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลทรายขาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทรายขาวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหญ้าปล้อง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองหญ้าปล้องทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองงิ้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองงิ้วทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลผาน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลผาน้อยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลผาบิ้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลผาบิ้งทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเขาหลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาหลวงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกขมิ้น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกขมิ้นทั้งตำบล

ทำเนียบรายนามนายอำเภอวังสะพุง

ลำดับ	รายนาม	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
1	หลวงราชภักดี (พิกุล)	2441-2442
2	หลวงภักดีณรงค์ (ท่า)	2442-2443
3	หลวงภักดีอักษร (เทียม)	2443-2445
4	ขุนพิพัฒนกิจนุศาสตร์ (บัวรส)	2445-2448
5	หลวงพินิจอักษร (เทียม)	2448-2450
6	ขุนพิพัฒนสพุงเขต (คำพัน มงคลวัฒน์)	2450-2457
7	หลวงบรรหารอรรถคดี	2457-2460
8	หลวงวิจิตรคุณสาร (โต๊ะ พลวิเศษ)	2460-2465
9	นายถวิล เจียรมานพ	2465-2466
10	หลวงพิศาลสารกิจ	2466-2469
11	หลวงภูมิพิริการ	2470-2476
12	นายทิพย์ กฤษมานิต	2476-2481
13	ขุนอารักษ์ ธุระราษฎร์(กำปั่น เณรโต)	2481-2482
14	นายประสาน วสุวัติ	2482-2486
15	นายแคล้ว โกศลวรรธนะ	2486-2488
16	นายสุเทพ สุธรรมมา	2488-2489
17	นายประยูร จามิกร	2489-2489
18	ขุนพระยาประสาท (แก้วทองพัสสา)	2490-2490
19	นายบุญชัย สอนอิ่มศาสตร์	2491-2495
20	นายเชาว์ พงศ์ประดิษฐ์	2495-2496
21	นายคม จันทบาตร	2496-2497
22	นายพิชัย ศรีอุทัย	2497-2499
23	นายต่วน ไกรศรีวรรธนะ	2499-2501
24	นายประเสริฐ รัตนารมย์	2501-2502
25	ร.ต.ต.สุข ศรีเพ็ญ	2502-2508
26	นายสุริยัน ตันตวสี	2508-2510
27	นายฤทัย ชิวรัตน์	2510-2512
28	นายอภัย หล้าสุวงษ์	2512-2514
29	พ.ต.สีห์พนม วรสาร	2514-2517
30	นายกวี บำเพ็ญบุตร	2517-2518
31	นายพิชัย ยุวนิช	2518-2519
32	ร.ต.ไมตรี บุญณะ	2519-2521
33	นายวีรเทพ หาญณรงค์	2521-2523
34	นายประสพ สุจริตจันทร์	2523-2527
35	นายจีรศักดิ์ เกษียนบุตร	2527-2531
36	ร.อ.คุณมี รัตนปริญญา	2531-2532
37	นายธวัช เสถียรนาม	2532-2535
38	นายวิชา ทัพธง	2535-2539
39	นายชีวิต แก้ววัฒนะ	2539-2542
40	นายสมศักดิ์ นันทศักดิ์ศิริ	2542-2543
41	นายเทพ บูรมิ	2543-2547
42	นายเริงชัย ไชยวัฒน์	2547-2550
43	นายเสน่ห์ นนทะโชติ	2550-2554
44	นายธนพล จันทรนิมิ	2554- 2554
45	นายโสภณ สุวรรณรัตน์	2554 - 2558
46	นายวิสา ยัญญลกษณ์	2558 - 2559
47	นายอนุพงศ์ คำภูแก้ว	2559 - ปัจจุบัน