อำเภอร่อนพิบูลย์

อำเภอร่อนพิบูลย์
อุดมสินแร่ เมืองแม่เศรษฐี ผลไม้พันธุ์ดี มีปศุสัตว์ เกจิหลวงพ่อ ใบพ้อสานพัด ดุกย่างรสจัด ทิวทัศน์รามโรม
ข้อมูลทั่วไป
อักษรไทย	อำเภอร่อนพิบูลย์
อักษรโรมัน	Amphoe Ron Phibun
จังหวัด	นครศรีธรรมราช
ข้อมูลสถิติ
พื้นที่	358.74 ตร.กม.
ประชากร	82,255 คน (พ.ศ. 2560)
ความหนาแน่น	229.28 คน/ตร.กม.
รหัสทางภูมิศาสตร์	8013
รหัสไปรษณีย์	80130, 80350 (เฉพาะตำบลเสาธงและหินตก)
ที่ว่าการอำเภอ
ที่ตั้ง	ที่ว่าการอำเภอร่อนพิบูลย์ หมู่ที่ 12 ตำบลร่อนพิบูลย์ อำเภอร่อนพิบูลย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช 80130
พิกัด	8°10′48″N 99°51′18″E
โทรศัพท์	0 7544 1080 ต่อ 102-108
โทรสาร	0 7544 1080 ต่อ 104
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

อำเภอร่อนพิบูลย์ เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดนครศรีธรรมราช

ประวัติ

ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 แห่งราชวงศ์จักรี ได้ทรงจัดระเบียบการปกครองแผ่นดิน เป็นแบบเทศาภิบาล ร่อนพิบูลย์เป็นแขวงหนึ่งที่จัดตั้งขึ้น ในมณฑลนครศรีธรรมราช โดยประกาศจัดตั้งเมื่อ พ.ศ. 2493 ต่อมาได้เปลี่ยนคำเรียกเขตการปกครอง จากแขวงเป็นอำเภอ อำเภอร่อนพิบูลย์ ได้ชื่อมาจาก "บ้านร่อน" ด้วยเหตุที่ราษฎรส่วนใหญ่มีอาชีพร่อนแร่ขาย เมื่อมีการจัดตั้งแขวงขึ้น จึงได้ใช้ชื่อว่า "ร่อนพิบูลย์" และยังมีความหมายบ่งบอกถึงดินแดนที่มีความอุดมสมบูรณ์ด้วยสินแร่ ซึ่งเดิมทีการทำเหมืองแร่เป็นประเภทเหมืองขุดเจาะ

• วันที่ 14 สิงหาคม 2453 จัดสร้างสะพานข้ามห้วยสัก ในท้องที่อำเภอร่อนพิบูลย์
• วันที่ 1 เมษายน 2460 ตั้งไปรษณีย์โทรเลข ที่อำเภอร่อนพิบูลย์ เนื่องจากการทำบ่อแร่ดีบุก และการค้าขายเจริญขึ้นมาก เพื่อให้สะดวกแก่ราชการ และการค้าขายในอำเภอ
• วันที่ 16 กันยายน 2466 แยกพื้นที่ตำบลชะอวด ตำบลท่าประจะ ตำบลท่าเสม็ด ตำบลวังอ่าง และตำบลเคร็ง อำเภอร่อนพิบูลย์ มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอชะอวด ขึ้นกับอำเภอร่อนพิบูลย์
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลควนชุม แยกออกจากตำบลควนพัง ตั้งตำบลเสาธง แยกออกจากตำบลหินตก ตั้งตำบลวังอ่าง แยกออกจากตำบลท่าประจะ ตั้งตำบลเคร็ง แยกออกจากตำบลท่าเสม็ด
• วันที่ 10 มีนาคม 2496 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอชะอวด อำเภอร่อนพิบูลย์ เป็น อำเภอชะอวด
• วันที่ 17 กันยายน 2498 จัดตั้งสุขาภิบาลร่อนพิบูลย์ ในท้องที่บางส่วนของตำบลร่อนพิบูลย์
• วันที่ 16 มิถุนายน 2502 ตั้งเรือนจำชั่วคราวบ้านเขาหมาก ในพื้นที่ตำบลร่อนพิบูลย์ (ในขณะนั้น)
• วันที่ 20 กรกฎาคม 2508 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลร่อนพิบูลย์ เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
• วันที่ 26 สิงหาคม 2512 จัดตั้งสุขาภิบาลเขาชุมทอง ในท้องที่บางส่วนของตำบลควนเกย
• วันที่ 13 ธันวาคม 2515 จัดตั้งนิคมสร้างตนเอง ในท้องที่อำเภอร่อนพิบูลย์
• วันที่ 17 มิถุนายน 2523 ตั้งตำบลทางพูน แยกออกจากตำบลเสาธง
• วันที่ 15 มกราคม 2536 ตั้งตำบลนาหมอบุญ แยกออกจากตำบลสามตำบล
• วันที่ 23 สิงหาคม 2536 จัดตั้งสุขาภิบาลหินตก ในท้องที่บางส่วนของตำบลหินตก
• วันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2537 แยกพื้นที่ตำบลบ้านควนมุด ตำบลบ้านชะอวด อำเภอชะอวด และตำบลควนหนองคว้า ตำบลทุ่งโพธิ์ ตำบลนาหมอบุญ ตำบลสามตำบล อำเภอร่อนพิบูลย์ มาตั้งเป็น อำเภอจุฬาภรณ์ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัคคราชกุมารี ในวโรกาสที่ทรงมีพระชันษาครบ 3 รอบ ในปีพุทธศักราช 2536
• วันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2537 ตั้งตำบลทุ่งโพธิ์ แยกออกจากตำบลควนเกย ตั้งตำบลควนหนองคว้า แยกออกจากตำบลควนเกย ตำบลควนพัง และตำบลควนชุม
• วันที่ 20 พฤศจิกายน 2539 แยกพื้นที่ตำบลเชียรเขา ตำบลดอนตรอ ตำบลสวนหลวง อำเภอเชียรใหญ่ และตำบลทางพูน อำเภอร่อนพิบูลย์ มาตั้งเป็น อำเภอเฉลิมพระเกียรติ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในมหามงคลวโรกาสฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลร่อนพิบูลย์ สุขาภิบาลเขาชุมทอง และสุขาภิบาลหินตก เป็นเทศบาลตำบลร่อนพิบูลย์ เทศบาลตำบลเขาชุมทอง และเทศบาลตำบลหินตก ตามลำดับ
• วันที่ 24 กันยายน 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลควนเกย รวมกับเทศบาลตำบลเขาชุมทอง

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอร่อนพิบูลย์ตั้งอยู่ทางตอนกลาง ค่อนไปทางทิศใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอลานสกาและอำเภอพระพรหม
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเฉลิมพระเกียรติ
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอชะอวดและอำเภอจุฬาภรณ์
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอทุ่งสง

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอร่อนพิบูลย์แบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 6 ตำบล 57 หมู่บ้าน ได้แก่

1. ร่อนพิบูลย์ (Ron Phibun) 16 หมู่บ้าน 2. หินตก (Hin Tok) 12 หมู่บ้าน 3. เสาธง (Sao Thong) 8 หมู่บ้าน 4. ควนเกย (Khuan Koei) 6 หมู่บ้าน 5. ควนพัง (Khuan Phang) 8 หมู่บ้าน 6. ควนชุม (Khuan Chum) 7 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอร่อนพิบูลย์ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลร่อนพิบูลย์ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลร่อนพิบูลย์
• เทศบาลตำบลเขาชุมทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลควนเกยทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลหินตก ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหินตก
• องค์การบริหารส่วนตำบลร่อนพิบูลย์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลร่อนพิบูลย์ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลร่อนพิบูลย์)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหินตก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหินตก (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลหินตก)
• องค์การบริหารส่วนตำบลเสาธง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเสาธงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลควนพัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลควนพังทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลควนชุม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลควนชุมทั้งตำบล

ธนาคาร

• ธนาคารออมสิน
• ธนาคารกรุงเทพ
• ธนาคารไทยพาณิชย์
• ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร
• ธนาคารกสิกรไทย
• ธนาคารกรุงไทย

โรงเรียนระดับมัธยมศึกษา

• โรงเรียนเสาธงวิทยา
• โรงเรียนตระพังพิทยา
• โรงเรียนคีรีราษฎร์พัฒนา
• โรงเรียนควนเกยสุทธิวิทยา
• โรงเรียนร่อนพิบูลย์เกียรติวสุนธราภิวัฒก์ (โรงเรียนมัธยมประจำอำเภอ)
• โรงเรียนร่อนพิบูลย์วิทยา