อำเภอนาเชือก
อำเภอนาเชือก | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Amphoe Na Chueak |
ปูทูลกระหม่อม (ปูแป้ง) เขตห้ามล่าสัตว์ป่าดูนลำพัน | |
คำขวัญ: ปลาบู่เนื้อหวาน ถิ่นฐานปูทูลกระหม่อม งามพร้อมผ้าไหม น้ำใสห้วยค้อ | |
แผนที่จังหวัดมหาสารคาม เน้นอำเภอนาเชือก | |
พิกัด: 15°48′0″N 103°1′54″E / 15.80000°N 103.03167°E | |
ประเทศ | ไทย |
จังหวัด | มหาสารคาม |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 528.198 ตร.กม. (203.938 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2564) | |
• ทั้งหมด | 60,897 คน |
• ความหนาแน่น | 115.29 คน/ตร.กม. (298.6 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 44170 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 4407 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอนาเชือก ถนนบรบือ-พยัคฆภูมิพิสัย ตำบลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม 44170 |
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย |
นาเชือก เป็นอำเภอในจังหวัดมหาสารคาม เป็นที่ตั้งของเขตห้ามล่าสัตว์ป่าดูนลำพัน[1][2] ซึ่งมีปูทูลกระหม่อม ค้นพบในปี พ.ศ. 2536 เป็นปูน้ำจืดชนิดใหม่ของโลกที่เป็นสัตว์ถิ่นเดียวในโลกที่สามารถพบได้ที่ป่าดูนลำพัน โดยขอพระราชทานพระอนุญาตอัญเชิญพระนามของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์อัครราชกุมารี
ที่ตั้งและอาณาเขต
[แก้]อำเภอนาเชือกมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอกุดรังและอำเภอบรบือ
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอวาปีปทุมและอำเภอนาดูน
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอยางสีสุราช และอำเภอนาโพธิ์ (จังหวัดบุรีรัมย์)
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอนาโพธิ์ (จังหวัดบุรีรัมย์) อำเภอหนองสองห้อง และอำเภอเปือยน้อย (จังหวัดขอนแก่น)
ประวัติ
[แก้]ท้องที่ตำบลนาเชือก อำเภอพยัคฆภูมิพิสัย และตำบลเขวาไร่ อำเภอบรบือ มีประชาชนอยู่หนาแน่นและห่างไกลจากที่ว่าการอำเภอ ได้รับความลำบากในการติดต่อราชการ ในปี พ.ศ. 2482 ประชาชนตำบลนาเชือก โดยการนำของ นายประกิจ ปะวะโก สมาชิกสภาจังหวัดมหาสารคาม ยื่นคำร้องต่อนายอำเภอพยัคฆภูมิพิสัยและนำเรื่องนี้เสนอต่อที่ประชุมสภาจังหวัดมหาสารคาม เพื่อขอให้ทางราชการจัดตั้งกิ่งอำเภอขึ้นในท้องที่ตำบลนาเชือก สภาจังหวัดรับหลักการและจังหวัดให้นายอำเภอพยัคฆภูมิพิสัยและอำเภอบรบือ จัดการสำรวจสถิติเสนอกระทรวงมหาดไทย เพื่อประกอบในการจัดตั้งกิ่งอำเภอขึ้น เนื่องจากเหตุผลบางประการเรื่องนี้จึงได้สะดุดหยุดลง แต่ประชาชนก็ยังมีความต้องการและเรียกร้องให้มีการจัดตั้งกิ่งอำเภอตามความต้องการเรื่อยมา
ปี พ.ศ. 2496 สภาจังหวัดให้นายอำเภอบรบือและอำเภอพยัคฆภูมิพิสัย ร่วมกันทำการสำรวจพื้นที่จัดตั้งที่ว่าการกิ่งอำเภอขึ้น และเลือกพื้นที่ระหว่างบ้านนาเชือกกับบ้านกุดรัง เป็นที่ตั้งที่ว่าการซึ่งเป็นทำเลที่ดีในการวางผังเมือง และปี พ.ศ. 2500 กระทรวงมหาดไทยจัดสรรงบประมาณในการก่อสร้างที่ว่าการกิ่งอำเภอ แต่ระงับเนื่องจากผู้รับเหมาเลิกสัญญา ต่อมาในปี พ.ศ. 2501 ได้จัดสรรงบประมาณดำเนินการก่อสร้างที่ว่าการกิ่งอำเภอจนแล้วเสร็จ[3] ทางจังหวัดได้มอบหมายให้ นายเวศ สุริโย นายอำเภอพยัคฆภูมิพิสัยเป็นผู้ควบคุมดูแลการก่อสร้าง เพราะที่ตั้งที่ว่าการกิ่งอำเภออยู่ในเขตท้องที่อำเภอพยัคฆภูมิพิสัย
เดือนมีนาคม พ.ศ. 2503 มีการเปลี่ยนเขตอำเภอบรบือ อำเภอพยัคฆภูมิพิสัย อำเภอวาปีปทุม เนื่องจากเตรียมกตั้งกิ่งอำเภอนาเชือก โดยโอนพื้นที่ตำบลนาเชือกกับพื้นที่หมู่ 9–16 ของตำบลนาภู อำเภอพยัคฆภูมิพิสัย รวมทั้งพื้นทีหมู่ 6,8,10–15,20,22 ของตำบลนาดูน และพื้นที่หมู่ 2,8,11–16,18 ของตำบลนาข่า อำเภอวาปีปทุม มาขึ้นกับอำเภอบรบือ[4] ก่อนที่ในเดือนกรกฎาคมปีเดียวกัน ได้ประกาศแยกตำบลนาเชือก ตำบลเขวาไร่ อำเภอบรบือ มาตั้งเป็น "กิ่งอำเภอนาเชือก"[5] เปิดใช้ที่ทำการกิ่งอำเภอในวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2503
ก่อนจัดตั้งเป็นอำเภอ พ.ศ. 2504 กิ่งอำเภอนาเชือกจัดตั้งตำบลเพิ่มอีก 3 ตำบล โดยแยก 13 หมู่บ้านของตำบลเขวาไร่ ตั้งเป็น ตำบลสำโรง กับแยก 19 หมู่บ้านของตำบลนาเชือก ตั้งเป็น ตำบลปอพาน และแยก 10 หมู่บ้านของตำบลนาเชือกรวมกับ 5 หมู่บ้านของตำบลเขวาไร่ ตั้งเป็น ตำบลหนองโพธิ์[6] เนื่องจากผ่านหลักเกณฑ์การตั้งอำเภอต้องมีตำบลไม่น้อยกว่า 5 ตำบล จึงตั้งเป็น อำเภอนาเชือก[7] ในปี พ.ศ. 2506 มีการปกครองทั้งหมด 5 ตำบล ได้แก่ ตำบลนาเชือก ตำบลเขวาไร่ ตำบลสำโรง ตำบลปอพาน และตำบลหนองโพธิ์
ท้องที่ว่าการอำเภอนาเชือกมีความเจริญขึ้นจึงตั้งสุขาภิบาลนาเชือก[8] เพื่อดูแลท้องที่ และปี พ.ศ. 2512 ได้จัดตั้งตำบลเพิ่มอีก 3 ตำบล โดยแยก 11 หมู่บ้านของตำบลปอพาน รวมกับ 1 หมู่บ้านของตำบลนาเชือก ตั้งเป็น ตำบลหนองเม็ก กับแยก 6 หมู่บ้านของตำบลเขวาไร่ รวมกับ 4 หมู่บ้านของตำบลหนองโพธิ์ ตั้งเป็น ตำบลหนองเรือ และแยก 8 หมู่บ้านของตำบลนาเชือก รวมกับ 3 หมู่บ้านของตำบลหนองโพธิ์ ตั้งเป็น ตำบลหนองกุง[9]
มีการตั้งกิ่งอำเภอนาดูน ในพื้นที่ใกล้เคียง พื้นที่ 4 หมู่บ้านของตำบลหนองโพธิ์ ได้แก่ หมู่ที่ 4,7,9,11 สะดวกไปติดต่อราชการกับกิ่งอำเภอใหม่นี้ จึงโอนพื้นที่ 4 หมู่บ้านไปขึ้นกับกิ่งอำเภอนาดูน อำเภอวาปีปทุม ในปี พ.ศ. 2515[10] ต่อมาปี พ.ศ. 2519 ได้แยก 9 หมู่บ้านของตำบลสำโรง ตั้งเป็น ตำบลหนองแดง[11] และในปี พ.ศ. 2534 ได้แยก 7 หมู่บ้านของตำบลหนองกุง รวมกับ 3 หมู่บ้านของตำบลหนองโพธิ์ ตั้งเป็น ตำบลสันป่าตอง[12] เป็นตำบลลำดับที่ 10 ของทางอำเภอนาเชือก จนถึงปัจจุบััน
การแบ่งเขตการปกครอง
[แก้]การปกครองส่วนภูมิภาค
[แก้]อำเภอนาเชือกแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 10 ตำบล 145 หมู่บ้าน ได้แก่
1. | นาเชือก | (Na Chueak) | 18 หมู่บ้าน | 6. | ปอพาน | (Po Phan) | 16 หมู่บ้าน | ||||||||||
2. | สำโรง | (Samrong) | 15 หมู่บ้าน | 7. | หนองเม็ก | (Nong Mek) | 20 หมู่บ้าน | ||||||||||
3. | หนองแดง | (Nong Daeng) | 10 หมู่บ้าน | 8. | หนองเรือ | (Nong Ruea) | 13 หมู่บ้าน | ||||||||||
4. | เขวาไร่ | (Khwao Rai) | 19 หมู่บ้าน | 9. | หนองกุง | (Nong Kung) | 11 หมู่บ้าน | ||||||||||
5. | หนองโพธิ์ | (Nong Pho) | 11 หมู่บ้าน | 10. | สันป่าตอง | (San Pa Tong) | 12 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
[แก้]ท้องที่อำเภอนาเชือกประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลนาเชือก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาเชือก (เฉพาะพื้นที่หมู่ 1–2, 12 และ 15) และตำบลเขวาไร่ (เฉพาะพื้นที่หมู่ 10)
- องค์การบริหารส่วนตำบลนาเชือก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาเชือก (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลนาเชือก)
- องค์การบริหารส่วนตำบลสำโรง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสำโรงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแดงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเขวาไร่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขวาไร่ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลนาเชือก)
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองโพธิ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองโพธิ์ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลปอพาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปอพานทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเม็ก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเม็กทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเรือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเรือกทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองกุง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองกุงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลสันป่าตอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสันป่าตองทั้งตำบล
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "กฎกระทรวง ฉบับที่ ๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 113 (59 ก): 26–28. วันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539
- ↑ "ประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เรื่อง กำหนดพื้นที่ที่สาธารณประโยชน์ป่าดูนลำพันในท้องที่ตำบลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม ให้เป็นเขตห้ามล่าสัตว์ป่าดูนลำพัน ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. ๒๕๓๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (ตอนพิเศษ 40 ง): 1–2. วันที่ 14 มิถุนายน พ.ศ. 2542
- ↑ "กระทู้ถามที่ ว. ๒/๒๕๐๑ ของนายเกียรติ นาคะพงษ์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จังหวัดมหาสารคาม เรื่อง การประกาศตั้งและสร้างที่ทำการกิ่งอำเภอเชียงยืนและกิ่งอำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 75 (43 ง): 1664–1666. วันที่ 3 มิถุนายน พ.ศ. 2501
- ↑ "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอบรบือ อำเภอพยัคฆภูมิพิสัย และอำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม พ.ศ. ๒๕๐๓" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 77 (19 ก): 154–156. วันที่ 15 มีนาคม พ.ศ. 2503
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยกฐานะตำบลขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 77 (67 ง): 1885–1886. วันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2503
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอนาเชือก อำเภอบรบือ และอำเภอพยัคฆภูมิพิสัย จังหวัดมหาสารคาม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 78 (58 ง): 1644–1653. วันที่ 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2504
- ↑ "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอบ่อพลอย อำเภอไทรโยค อำเภอหนองปรือ อำเภอหนองสองห้อง อำเภอประทาย อำเภอห้วยแถลง อำเภอละหานทราย อำเภอกุยบุรี อำเภอตาพระยา อำเภอหนองไผ่ อำเภอนาเชือก อำเภอวัดเพลง อำเภอพนัสนิคม อำเภอภูกระดึง อำเภอปรางค์กู่ อำเภอท่าช้าง อำเภอบ้านด่านลานหอย อำเภอบ้านดง อำเภอสว่างอารมณ์ และอำเภอกุดชุม พ.ศ. ๒๕๐๖" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (72 ก): 362–366. วันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2506
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (16 ง): 522–523. วันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอนาเชือก อำเภอบรบือ และอำเภอเมืองมหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (78 ง): 2649–2664. วันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2512
- ↑ "ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๑๙๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 89 (123 ก): (ฉบับพิเศษ) 7-8. วันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2515
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอนาเชือกและกิ่งอำเภอนาดูน อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 93 (110 ง): 2433–2439. วันที่ 14 กันยายน พ.ศ. 2519
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองมหาสารคาม และอำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 108 (131 ง): (ฉบับพิเศษ) 50-60. วันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2534