หฺวาน อี่

หน้านี้เป็นชื่อบุคคลจีน นามสกุลคือ หฺวาน (桓)

หฺวาน อี่
อักษรจีนตัวเต็ม	桓齮
อักษรจีนตัวย่อ	桓𬺈
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Huán Yǐ

หฺวาน อี่ (จีน: 桓齮; พินอิน: Huán Yǐ) หรือ สวนกี เป็นขุนพลของรัฐฉินในช่วงปลายยุครณรัฐ (ช่วงใกล้ 221 ปีก่อนคริสตกาล)

ประวัติ

เมื่อ 236 ปีก่อนคริสตกาล ขุนพลผาง หน่วน (龐煖) แห่งรัฐจ้าวเข้ายึดครองหลายเมืองของรัฐเยียน รัฐเยียนจึงขอความช่วยเหลือจากรัฐฉิน หฺวาน อี่, หยาง ตฺวานเหอ (楊端和) และหวาง เจี่ยน (王翦) นำเข้าโจมตีรัฐจ้าวเพื่อช่วยรัฐเยียน แล้วเข้ายึดยึดเมืองเย่ (鄴; ปัจจุบันคืออำเภอหลินจาง มณฑลเหอเป่ย์) และอานหยาง (安陽; อยู่ในมณฑลเหอเป่ย์) รวมถึงเอ้อ-ยฺหวี่ (閼與; อำเภอเหอชุ่น มณฑลชานซี) และเลียวหยาง (撩陽; อำเภอจั่วเฉฺวียน มณฑลชานซี) หฺวาน อี่และหวาง เจี่ยนยึดได้เก้าเมืองในภูมิภาคเย่

เมื่อ 234 ปีก่อนคริสตกาล หฺวาน อี่โจมตีผิงหยาง (平陽; นครหลินเฝิน มณฑลชานซี) และอู่เฉิง (武城; อำเภอฉือเซี่ยน มณฑลเหอเป่ย์) สังหารขุนพลฮู่ เจ๋อ (扈輒) และสังหารหมู่ทหารของรัฐจ้าว 100,000 นาย จากนั้นจึงออกจากช่างต่าง (上黨) ผ่านเทือกเขาไท่หาง (太行山 ไท่หางชาน) และบุกรัฐจ้าวโดยการยึดเมืองชื่อลี่ (赤麗) และอี๋อาน (宜安; เขตเก่าเฉิง มณฑลเหอเป่ย์) รัฐจ้าวจึงมอบอำนาจบัญชาการทหารสูงสุดให้กับหลี่ มู่ (李牧) หลี่ มู่เอาชนะหฺวาน อี่ได้ในยุทธการที่เฝย์ (肥; อำเภอจิ้นเสียน มณฑลเหอเป่ย์

ไม่มีบันทึกถึงหฺวาน อี่ในฉื่อจี้ (史記) หลังการพ่ายแพ้ที่เฝย์ อย่างไรก็ตามในจ้านกั๋วเช่อ (戰國策; อีกหนึ่งแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์) กล่าวถึงหฺวาน อี่ในภายหลังว่าเสียชีวิตขณะโจมตีหานตาน (邯鄲) นครหลวงของรัฐจ้าวซึ่งป้องกันโดยหลี่ มู่ในยุทธการครั้งหนึ่งในการศึกระหว่างรัฐฉินและรัฐจ้าวครั้งสุดท้าย

อ้างอิง

• http://www.chinaknowledge.de/History/Zhou/personshuanyi.html
• Yang , Kuan (2003). History of the Warring States 战国史 (in Chinese) (reprint ed.). Shanghai: Shanghai People Publishing House. ISBN 7208045372.