หอสมุดนักฮัมมาดี

หอสมุดนักฮัมมาดี (อังกฤษ: Nag Hammadi Library) เป็นกลุ่มของหนังสือที่ค้นพบที่หมู่บ้านนักฮัมมาดีทางใต้ของกรุงไคโร ประเทศอียิปต์ เมื่อ พ.ศ. 2488 หนังสือที่พบเป็นลายมือเขียนบนหนังสือเย็บเล่มเป็นแผ่น มี 13 เล่ม ส่วนใหญ่เป็นข้อเขียนของลัทธิไญยนิยม ในบรรดาหนังสือที่พบนี้ มีบางส่วนเป็นหนังสือที่เคยมีมาในอดีต แต่สูญหายไปแล้ว เช่น พระวรสารนักบุญฟิลิป และพระวรสารนักบุญโทมัส

การค้นพบ

ผู้ค้นพบเอกสารนักฮัมมาดีเป็นกรรมกรรับจ้างทำไร่ชาวเบดูอิน 7 คน เข้าไปขุดปุ๋ยไนเตรตใกล้กับหน้าผาจามาล อัล-ทารีฟ ขณะที่ขุดพบไหฝังอยู่ใกล้กับหัวกะโหลกคน เมื่อทุบไหแตกเห็นหนังสือจึงนำไปเก็บไว้ ต่อมาได้นำหนังสือไปฝากกับนักบวชนิกายคอปติก ญาติของนักบวชผู้นี้ที่เป็นครูสอนประวัติศาสตร์นำหนังสือนี้ไปขายให้พิพิธภัณฑ์คอปติก ต่อมาพิพิธภัณฑ์ได้ตามซื้อหนังสือชุดนี้มาเก็บไว้จนครบ

เนื้อหา

ส่วนใหญ่เป็นเอกสารเกี่ยวกับศาสนาคริสต์ที่เชื่อว่าเคยมีแต่สูญหายไปมีทั้งหมด 46 เรื่อง เขียนด้วยภาษาคอปติก คาดว่าน่าจะเริ่มเขียนในราวพุทธศตวรรษที่ 9-10 หนังสือเหล่านี้อาจจะมาจากโบสถ์คริสต์ของนักบุญพาโคมิอัสที่อยู่ห่างจากหน้าผาที่พบ 3 ไมล์ ซึ่งนำมาซ่อนไว้หลังจากมีการประกาศให้หนังสือที่อยู่นอกเหนือการรับรองของพระศาสนจักรเป็นหนังสือนอกรีตเมื่อราว พ.ศ. 900

อ้างอิง

• บาร์ต ดี เออร์แมน. ความจริงและนิยายในรหสลับดาวินชี แปลโดย รสสุคนธ์ เมืองแมน ขันธ์นะภา และสุนีย์ ส.กริมา. กทม. คบไฟ. 2549 หน้า 38-42

แหล่งข้อมูลอื่น

• The Nag Hammadi The Gnostic Society Library - ดูหนังสือทุกเล่มในเก็บรักษาในหอสมุด พร้อมรายละเอียดเพิ่มเติม (อังกฤษ)
• The Gospel of Thomas - พระวรสารนักบุญโทมัส หนึ่งในหนังสือที่ค้นพบที่เป็นที่รู้จักกันมากที่สุด (อังกฤษ)
• How the manuscripts were found - ค้นพบเอกสารโบราณเหล่านี้ได้อย่างไร (อังกฤษ)
• Nag Hammadi - มุมมองของชาวคริสต์สายหลักต่อพระวรสารที่ค้นพบในหอสมุด
• The Nag Hammadi Library เก็บถาวร 2007-04-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)