หอสมุดนักฮัมมาดี
หอสมุดนักฮัมมาดี (อังกฤษ: Nag Hammadi Library มีอีกชื่อว่า กลุ่มเอกสารตัวเขียนเชโนบอสเกียน และ พระวรสารไญยนิยม[a]) เป็นชุดตำราชาวคริสต์ยุคแรกและฝ่ายไญยนิยมที่ค้นพบใกล้เมืองนักฮัมมาดีในอียิปต์บนเมื่อ ค.ศ. 1945
โคเดกซ์พาไพรัสแบบปกหนัง 13 เล่มถูกฝังในโถปิดสนิท ค้นพบโดยชาวนาท้องถิ่นชื่อ Muhammed al-Samman[1] งานเขียนในโคเดกซ์ประกอบด้วยศาสตรนิพนธ์ไญยนิยม 52 เล่ม แต่ก็มีผลงานสามอันที่เป็นของ Corpus Hermeticum และงานแปล/ดัดแปลงบางส่วนจากอุตมรัฐของเพลโต ในบทนำของ The Nag Hammadi Library in English เจมส์ โรบินสันเสนอแนะว่า โคเดกซ์เหล่านี้อาจเคยอยู่ในอารามปาโชเมียนที่อยู่ใกล้เคียง และถูกฝังไว้หลังนักบุญอาธานาเซียสประณามการใช้พระคัมภีร์นอกสารบบในจดหมายเทศกาลของเขาเมื่อ ค.ศ. 367 สมมติฐานปาโชเมียนได้รับการขยายเพิ่มเติมโดย Lundhaug กับ Jenott (2015, 2018)[2][3] และเสริมข้อมูลเพิ่มเติมโดย Linjamaa (2024) ในหนังสือของ Linjamaa โต้แย้งว่าสมุดนักฮัมมาดีเคยใช้งานโดยชนชั้นสูงทางปัญญากลุ่มเล็ก ๆ ในอารามปาโชเมียน และใช้ในส่วนเล็กของหอสมุดคริสเตียนที่กว้างขวางกว่ามาก[4]
เนื้อหาของโคเดกซ์เขียนในภาษาคอปติก ผลงานที่เป็นที่รู้จักดัที่สุดน่าจะเป็นพระวรสารนักบุญโทมัสที่มีตำราโคเดกซ์ครบทุกหน้า หลังการค้นพบนี้ นักวิชาการตระหนักว่าชิ้นส่วนคำกล่าวที่เชื่อว่าเป็นของพระเยซูปรากฏอยู่ในเอกสารตัวเขียนที่ค้นพบที่ Oxyrhynchus ใน ค.ศ. 1898 (P. Oxy. 1) และมีการอ้างคำพูดที่ตรงกันในแหล่งข้อมูลชาวคริสต์ยุคแรก นักตีความส่วนใหญ่ระบุวันที่เขียนพระวรสารนักบุญโทมัสไว้อยู่ในคริสต์ศตวรรษที่ 2 แต่ใช้แหล่งข้อมูลที่เก่ากว่านั้นมาก[5] เอกสารตัวเขียนที่ฝังอยู่มีอายุถึงคริสต์ศตวรรษที่ 3 ถึง 4
โคเดกซ์นักฮัมมาดีหลายเล่มปัจจุบันเก็บไว้ที่พิพิธภัณฑ์คอปติกในไคโร ประเทศอียิปต์
การค้นพบ
[แก้]ผู้ค้นพบเอกสารนักฮัมมาดีเป็นกรรมกรรับจ้างทำไร่ชาวเบดูอิน 7 คน เข้าไปขุดปุ๋ยไนเตรตใกล้กับหน้าผาจามาล อัล-ทารีฟ ขณะที่ขุดพบไหฝังอยู่ใกล้กับหัวกะโหลกคน เมื่อทุบไหแตกเห็นหนังสือจึงนำไปเก็บไว้ ต่อมาได้นำหนังสือไปฝากกับนักบวชนิกายคอปติก ญาติของนักบวชผู้นี้ที่เป็นครูสอนประวัติศาสตร์นำหนังสือนี้ไปขายให้พิพิธภัณฑ์คอปติก ต่อมาพิพิธภัณฑ์ได้ตามซื้อหนังสือชุดนี้มาเก็บไว้จนครบ
เนื้อหา
[แก้]ส่วนใหญ่เป็นเอกสารเกี่ยวกับศาสนาคริสต์ที่เชื่อว่าเคยมีแต่สูญหายไปมีทั้งหมด 46 เรื่อง เขียนด้วยภาษาคอปติก คาดว่าน่าจะเริ่มเขียนในราวพุทธศตวรรษที่ 9-10 หนังสือเหล่านี้อาจจะมาจากโบสถ์คริสต์ของนักบุญพาโคมิอัสที่อยู่ห่างจากหน้าผาที่พบ 3 ไมล์ ซึ่งนำมาซ่อนไว้หลังจากมีการประกาศให้หนังสือที่อยู่นอกเหนือการรับรองของพระศาสนจักรเป็นหนังสือนอกรีตเมื่อราว พ.ศ. 900
หมายเหตุ
[แก้]- ↑ ตำราเหล่านี้เรียกขานเป็น "Gnostic Gospels" ตามหนังสือที่มีชื่อเดียวกันใน ค.ศ. 1979 โดย Elaine Pagels แต่คำนี้ก็มีความหมายทั่วไปกว่า
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Meyer, Marvin. The Nag Hammadi Scriptures: The International Edition. HarperOne, 2007. pp. 2–3. ISBN 0-06-052378-6
- ↑ Lundhaug, Hugo; Jenott, Lance (2015). The Monastic Origins of the Nag Hammadi Codices. Tübingen: Mohr Siebeck. ISBN 978-3-16-154172-8.
- ↑ Lundhaug, Hugo and Lance Jenott. ‘Production, Distribution and Ownership of Books in the Monasteries of Upper Egypt: The Evidence of the Nag Hammadi Colophons’, in Monastic Education in Late Antiquity: The Transformation of Classical Paideia, ed. Lillian I. Larsen and Samuel Rubenson. Cambridge: Cambridge University Press, 2018, 306–335.
- ↑ Linjamaa, Paul (2024). The Nag Hammadi Codices and Their Ancient Readers. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-009-44148-3.
- ↑ Van Voorst, Robert (2000). Jesus Outside the New Testament: an introduction to the ancient evidence (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). Grand Rapids, Michigan: Eerdmans. p. 189.
อ่านเพิ่ม
[แก้]- Franzmann, Majella (1996). Jesus in the Nag Hammadi Writings. T & T Clark International. ISBN 056704470X.
- Layton, Bentley; Brakke, David (2021). The Gnostic Scriptures (2nd ed.). Yale University Press. ISBN 978-0-300-20854-2.
- Markschies, Christoph (2000). Gnosis: An Introduction. แปลโดย John Bowden. T & T Clark. ISBN 0-567-08945-2.
- Pagels, Elaine (1979). The Gnostic Gospels. Random House. ISBN 0-679-72453-2.
- Robinson, James M. (1979). "The discovery of the Nag Hammadi codices". Biblical Archaeology. 42 (4): 206–224. doi:10.2307/3209514. JSTOR 3209514. S2CID 165183631.
- Robinson, James (1988). The Nag Hammadi Library in English. Harper & Row. ISBN 0-06-066934-9.
- Robinson, James (2014). The Nag Hammadi story from the discovery to the publication. Leiden: Brill. ISBN 978-90-04-26423-6. OCLC 861119943.
- Scholer, David (1997). Nag Hammadi bibliography, 1970-1994. Leiden: Brill. ISBN 978-90-04-43964-1. OCLC 681900140.
- Scholer, David (2009). Nag Hammadi bibliography, 1995-2006. Leiden: Brill. ISBN 978-90-04-17240-1. OCLC 568624988.
- Tuckett, Christopher M. (1986). Nag Hammadi and the Gospel Tradition: Synoptic Tradition in the Nag Hammadi Library. T & T Clark. ISBN 0-567-09364-6.
- Yamauchi, Edwin M. (1983). Pre-Christian Gnosticism: A Survey of the Proposed Evidences. Baker Book House. ISBN 0-8010-9919-6.
- Yamauchi, Edwin M. (n.d.). "Pre-Christian Gnosticism in the Nag Hammadi Texts?". Church History. 48 (2): 129–141. doi:10.2307/3164879. JSTOR 3164879. S2CID 161310738.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- The Nag Hammadi Library – ตำราทั้งหมด ที่หอสมุด Gnostic Society
- พระวรสารนักบุญโทมัส – คำแปลหลายภาษาและแหล่งข้อมูล ที่หอสมุด Gnostic Society
- How the manuscripts were found – รายการเอกสารตัวเขียนทั้งหมด ที่ Tertullian Project
- Jung Codex, at the Tertullian Project
