หม่อมเจ้ามุรธาภิเศก โสณกุล

หม่อมเจ้ามุรธาภิเศก โสณกุล
หม่อมเจ้า ชั้น 4
ประสูติ	1 พฤษภาคม พ.ศ. 2445 วังตลาดน้อย อำเภอสัมพันธวงศ์
สิ้นชีพิตักษัย	31 พฤษภาคม พ.ศ. 2526 (81 ปี) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
พระราชทานเพลิง	22 ธันวาคม พ.ศ. 2526 เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส
ชายา	หม่อมเจ้ากัลยางค์สมบัติ กิติยากร
บุตร	หม่อมราชวงศ์ธีรา โคเมอร์ หม่อมราชวงศ์ศรี ลิมปิชาติ หม่อมราชวงศ์เศาณ โสณกุล
ราชสกุล	โสณกุล
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนพิทยลาภพฤฒิธาดา
พระมารดา	หม่อมเอม โสณกุล ณ อยุธยา
อาชีพ	ทหาร

พลตรี หม่อมเจ้ามุรธาภิเศก โสณกุล (1 พฤษภาคม พ.ศ. 2445 – 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2526) พระโอรสพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนพิทยลาภพฤฒิธาดา ท่านรับราชการทหารจนได้รับตำแหน่งสุดท้ายคือ ผู้ชำนาญการทหารบก รวมถึงเคยเป็นราชองครักษ์เวร

พระประวัติ

พลตรี หม่อมเจ้ามุรธาภิเศก โสณกุล มีพระนามลำลองว่า ท่านชายจิ๋ว เป็นพระโอรสพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนพิทยลาภพฤฒิธาดา (พระราชโอรสพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และท้าววรจันทร์ (วาด)) และหม่อมเอม (กุณฑลจินดา) ประสูติปีขาล วันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2445 ณ วังตลาดน้อย อำเภอสัมพันธวงศ์ มีเจ้าพี่เจ้าน้อง รวม 12 องค์คือ

1. หม่อมเจ้าหญิงประวาศสวัสดี
2. พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร
3. พลตรี หม่อมเจ้าฉัตรมงคล
4. หม่อมเจ้าหญิงสุมนมาลย์
5. หม่อมเจ้าวารเฉลิมฉัตร
6. หม่อมเจ้านักขัตดารา
7. หม่อมเจ้ารัชฎาภิเศก
8. หม่อมเจ้าหญิงสิบพันพารเสนอ
9. หม่อมเจ้าหญิงเสมอภาค
10. หม่อมเจ้าทวีธาภิเศก
11. พลตรี หม่อมเจ้ามุรธาภิเศก
12. หม่อมเจ้าหญิงอภิสิตสมาคม

ทรงอภิเษกสมรสกับหม่อมเจ้าหญิงกัลยาณสมบัติ พระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ และหม่อมเจ้าหญิงอัปษรสมาน (เทวกุล) มีบุตร 4 คน และหลาน 6 คนคือ

1. หม่อมราชวงศ์ธีรา สมรสกับปีเตอร์ โคเมอร์ มีบุตร 2 คนคือ
   1. พีรวุฒิ โคเมอร์
   2. เมธิต โคเมอร์
2. หม่อมราชวงศ์ชาย (ถึงแก่กรรมตั้งแต่เกิด)
3. หม่อมราชวงศ์ศรี สมรสกับประพจน์ ลิมปิชาติ ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ เป็นท่านผู้หญิง ในปี พ.ศ. 2546 มีบุตร 4 คนคือ
   1. พจกร ลิมปิชาติ
   2. ณพสิริ ลิมปิชาติ
   3. กิติสรา ลิมปิชาติ
   4. จิราภัสร ลิมปิชาติ

การศึกษา

• 2 มีนาคม พ.ศ. 2462 – สำเร็จการศึกษาขั้นสูงสุด โรงเรียนนายร้อยทหารบก
• 31 สิงหาคม พ.ศ. 2466 – สำเร็จการศึกษาโรงเรียนนายร้อย Royal Military Academy ที่ Woolwith ประเทศอังกฤษ
• 3 กันยายน พ.ศ. 2468 – สำเร็จการศึกษาที่โรงเรียนนายทหารช่าง School of Military Engineering ที่ Chatham ประเทศอังกฤษ
• 18 สิงหาคม พ.ศ. 2470 – สำเร็จการศึกษาที่โรงเรียนวิทยุของบริษัทมาร์โคนี (Marconi College) ที่ Chelmsford ประเทศอังกฤษ
• 23 กันยายน พ.ศ. 2471 – สำเร็จการศึกษาที่โรงเรียนนายทหารสื่อสารทหารบก (Army School of Signals ที่ Catterick Camp ประเทศอังกฤษ

การทำงาน

ตำแหน่ง

• 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2453 – เข้าเป็นนักเรียนนายร้อย โรงเรียนนายร้อยทหารบก
• 12 ธันวาคม พ.ศ. 2468 – เป็นนายทหารนอกกอง สังกัดกรมทหารบก ช่างที่ 1 รักษาพระองค์
• 28 มกราคม พ.ศ. 2470 – เป็นนายทหารนอกกอง สังกัดกรมทหารช่างที่ 1 รักษาพระองค์
• 29 ธันวาคม พ.ศ. 2473 – ประจำกองบังคับการ ช.1 รักษาพระองค์
• เมษายน พ.ศ. 2474 – ผู้บังคับการ ช.1 รอ.พัน.ส.1 ร้อย 2.
• 1 เมษายน พ.ศ. 2475 – ประจำกรมจเรทหารบก
• 1 สิงหาคม พ.ศ. 2475 – ประจำกองบังคับการทหารช่างและสื่อสาร
• 1 เมษายน พ.ศ. 2476 – ประจำแผนกที่ 5 กรมจเรทหารบก
• 1 มิถุนายน พ.ศ. 2484 – เป็นแม่กองรักษาการณ์ แผนกทหารสื่อสาร
• 31 มีนาคม พ.ศ. 2488 – ไปรักษาการผู้ช่วยแม่กอง รง.ส.ฝทบ. อีกตำแหน่งหนึ่ง
• 1 มกราคม พ.ศ. 2489 – เป็นหัวหน้าแผนกเทคนิค กรมจเร ส.
• 23 สิงหาคม พ.ศ. 2489 – ประจำกรมเสนาธิการทหารบก
• 17 เมษายน พ.ศ. 2490 – เป็นหัวหน้าแผนกเทคนิค กรมจเรทหารสื่อสาร
• 8 ธันวาคม พ.ศ. 2490 – เป็นราชองครักษ์ประจำกรมราชองครักษ์ และราชองครักษ์ประจำพระองค์
• 28 มิถุนายน พ.ศ. 2494 – เป็นนายทหารฝ่ายเทคนิค กรมจเรทหารสื่อสาร
• 8 กันยายน พ.ศ. 2494 – เป็นรองจเรทหารสื่อสาร
• ตุลาคม พ.ศ. 2495 – รองเจ้ากรมทหารสื่อสาร
• 13 ตุลาคม พ.ศ. 2498 – ผู้ชำนาญการกองทัพบก
• 1 ตุลาคม พ.ศ. 2505 – ครบเกษียณอายุ

ตำแหน่งพิเศษ

• 28 มิถุนายน พ.ศ. 2500 จนเกษียณอายุ – ราชองครักษ์เวร

ราชการทัพ

• 12 ธันวาคม พ.ศ. 2483 – 28 เมษายน พ.ศ. 2484 – ไปราชการในคราวพิพาทกับอินโดจีนฝรั่งเศสในกรณีเรียกร้องขอดินแดนคืน
• 9 มีนาคม พ.ศ. 2488 – 1 มกราคม พ.ศก 2489 – กรณีฉุกเฉินคราวสงครามมหาเอเชียบูรพา
• 30 มิถุนายน – 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2494 – ในกรณีจราจล 29 มิถุนายน พ.ศ. 2494
• 17 กันยายน พ.ศ. 2500 – 9 มกราคม พ.ศ. 2501 – ในระหว่างประกาศใช้กฎอัยการศึก 16 กันยายน พ.ศ. 2500
• 21 ตุลาคม พ.ศ. 2501 – 30 กันยายน พ.ศ. 2505 – ในระหว่างประกาศใช้กฎอัยการศึก 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501

สิ้นชีพิตักษัย

พลตรี หม่อมเจ้ามุรธาภิเศก โสณกุล สิ้นชีพิตักษัยด้วยโรคแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดนิ่วในถุงนํ้าดี เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2526 สิริพระชนมายุ 81 ปี 1 เดือนพอดี

ในวันที่ 22 ธันวาคม พ.ศ. 2526 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรชายาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร จากพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต ไปพระราชทานเพลิงพระศพ ใน เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส

พระเกียรติยศ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2504 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
• พ.ศ. 2507 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2503 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์ช้างเผือก (ท.ช.)
• พ.ศ. 2484 – เหรียญชัยสมรภูมิ สงครามอินโดจีน (ช.ส.)
• พ.ศ. 2477 – เหรียญพิทักษ์รัฐธรรมนูญ (พ.ร.ธ.)
• พ.ศ. 2486 – เหรียญช่วยราชการเขตภายใน การรบสงครามมหาเอเชียบูรพา (ช.ร.)
• พ.ศ. 2484 – เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)
• พ.ศ. 2474 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 4 (ป.ป.ร.4)
• พ.ศ. 2496 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)
• พ.ศ. 2493 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 9 (ร.ร.ศ.9)

พระยศ

พระยศทางทหาร

• 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2453: นักเรียนนายร้อยทหารบก
• 12 ธันวาคม พ.ศ. 2468: นายร้อยตรี
• 28 มกราคม พ.ศ. 2470: นายร้อยโท
• 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2473: นายร้อยเอก
• 1 เมษายน พ.ศ. 2482: นายพันตรี
• 15 กันยายน พ.ศ. 2486: พันโท
• 1 มกราคม พ.ศ. 2491: พันเอก
• 1 มกราคม พ.ศ. 2498: พลจัตวา
• 1 มกราคม พ.ศ. 2501: พลตรี