หงสาวดีซีน-พยูชีนอเยดอว์บอง
 ปกพงศาวดารพม่าหายาก 5 เล่ม ฉบับตีพิมพ์ ค.ศ. 1967 (Dhanyawaddy, ราชาธิราช, Hsinbyumyashin, ญองย่าน, Alaung Mintaya) | |
| ผู้ประพันธ์ | Yazataman |
|---|---|
| ชื่อเรื่องต้นฉบับ | ဟံသာဝတီ ဆင်ဖြူရှင် အရေးတော်ပုံ |
| ประเทศ | อาณาจักรพม่า |
| ภาษา | พม่า |
| ชุด | บันทึกเหตุการณ์พม่า |
| ประเภท | พงศาวดาร, ประวัติศาสตร์ |
| วันที่พิมพ์ | ค.ศ. 1579 |
หงสาวดีซีน-พยูชีนอเยดอว์บอง (พม่า: ဟံသာဝတီ ဆင်ဖြူရှင် အရေးတော်ပုံ, อักษรโรมัน: Hanthawaddy Hsinbyushin Ayedawbon) เป็นบันทึกเหตุการณ์พม่าของพระเจ้าบุเรงนองแห่งราชวงศ์ตองอูในคริสต์ศตวรรษที่ 16 แม้จะเป็นพงศาวดารชีวประวัติ แต่ก็เป็นบันทึกโดยละเอียดของรัชสมัย เนื้อหาเริ่มต้นใน ค.ศ. 1550 หลังการสวรรคตของพระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้ และสิ้นสุดใน ค.ศ. 1579 สองปีก่อนสิ้นรัชสมัย[1]
พงศาวดารนี้ได้รับมอบหมายจากพระเจ้านันทบุเรง พระราชโอรสองค์โต และพระอนุชา มังฆ้องที่ 2 แห่งตองอู, ตะโดธรรมราชาที่ 2 และพระเจ้าตะโดเมงสอแห่งอังวะใน ค.ศ. 1564 รวบรวมโดย Yazataman เสนาบดีอาวุโสในราชสำนักพระเจ้าบุเรงนอง เขาเป็นผู้บัญชาการกรมทหารม้า และเคยรับราชการในราชสำนักหลายครั้งภายใต้พระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้และบุเรงนอง เขายังรับราชการในราชสำนักพระเจ้านันทบุเรง ซึ่งเป็นราชสำนักผู้สืบทอด[2]
ผู้เขียนกล่าวถึงการเรียบเรียงพงศาวดารโดยใช้แหล่งข้อมูลร่วมสมัยและจารึกบางส่วน และได้พิจารณาบันทึกเหตุการณ์สำคัญ 235 รายการที่เกิดขึ้นในรัชสมัยนั้น และคัดเลือกเหตุการณ์สำคัญ 35 เหตุการณ์จากรายการนั้น เหตุการณ์ที่เลือกส่วนใหญ่เป็นการสู้รบทางทหาร และมีรายละเอียดครอบคลุม[3] กับเหตุการณ์ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการทหารบางส่วน ได้แก่ การสร้างพระราชวังและพระนครใหม่ การสร้างเจดีย์สี่องค์ที่มุมทั้งสี่ของเมืองพะโค (หงสาวดี) และการมอบการเป็นเจ้าอยู่หัวเหนืออาณาจักรล้านนาให้แก่นรธาเมงสอ พระราชโอรส นอกจากนี้ยังมีเรื่องราวเกี่ยวกับความพยายามในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเถรวาทของพระมหากษัตริย์ การสร้างและซ่อมแซมเจดีย์ การห้ามการบูชายัญสัตว์และมนุษย์ในกลุ่มรัฐฉานที่เพิ่งพิชิตได้ และการกำหนดมาตรฐานเครื่องชั่งและตวงวัดในจักรวรรดิของพระองค์[4]
สำเนาเอกสารตัวเขียนใบลานที่เก่าแก่ที่สุดที่ยังหลงเหลืออยู่ คัดลอกเมื่อวันที่ 4 มกราคม ค.ศ. 1672 (ขึ้น 5 ค่ำ เดือนปยาโต 1033 ME) เก็บรักษาไว้ที่ศูนย์วิจัยประวัติศาสตร์มหาวิทยาลัยในย่างกุ้ง สำเนาที่เก่าแก่ที่สุดถัดมาคือสำเนาพิมพ์ด้วยเครื่องอัดสำเนาด้วยกระดาษไข ซึ่งทำขึ้นใน ค.ศ. 1839 จากต้นฉบับที่มีอยู่เดิม[5]
อ้างอิง
[แก้]บรรณานุกรม
[แก้]- Thaw Kaung, U (2010). Aspects of Myanmar History and Culture. Yangon: Gangaw Myaing.