สะพานช้างโรงสี

ทางแยก

สะพานช้างโรงสี
สะพานช้างโรงสี ภาพถ่ายจากฝั่งวังสราญรมย์ มองเห็นอาคารฟาซาลทางขวามือของภาพ
พิกัด
เส้นทาง	ถนนกัลยาณไมตรี และถนนบำรุงเมือง
ข้าม	คลองคูเมืองเดิม
ที่ตั้ง	แขวงพระบรมมหาราชวัง แขวงวัดราชบพิธ และแขวงศาลเจ้าพ่อเสือ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
ชื่ออื่น	สะพานช้าง
ผู้ดูแล	กรุงเทพมหานคร
สถานะ	เปิดใช้งาน
เหนือน้ำ	สะพานคนเดิน
ท้ายน้ำ	สะพานปีกุน
ข้อมูลจำเพาะ
ประเภท	สะพานคาน
วัสดุ	คอนกรีตเสริมเหล็ก
ทางริมลำน้ำ	2
ประวัติ
สร้างใหม่	พ.ศ. 2453
โบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากร
ชื่อที่ขึ้นทะเบียน	สะพานช้างโรงสี
ขึ้นเมื่อ	16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2531
เป็นส่วนหนึ่งของ	โบราณสถานในเขตกรุงเทพมหานคร
เลขอ้างอิง	0000030
ชื่ออักษรไทย	สะพานช้างโรงสี
ชื่ออักษรโรมัน	Saphan Chang Rongsi
ที่ตั้ง	แขวงศาลเจ้าพ่อเสือ และแขวงวัดราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
ทิศทางการจราจร
↑	ถนนอัษฎางค์ » แยกผ่านพิภพลีลา
→	ถนนบำรุงเมือง » สี่กั๊กเสาชิงช้า
↓	ถนนอัษฎางค์ » แยกสะพานมอญ
←	ถนนกัลยาณไมตรี » ป้อมสัญจรใจวิง
ที่ตั้ง

สะพานช้างโรงสี เป็นสะพานและทางแยกแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร มีลักษณะเป็นสี่แยก เป็นจุดเริ่มต้นของถนนบำรุงเมือง ตั้งอยู่ในพื้นที่แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร

สะพานช้างโรงสี เป็นสะพานที่สร้างข้ามคลองคูเมืองเดิม เชื่อมระหว่างถนนราชินี บริเวณหลังกระทรวงกลาโหม กับถนนอัษฎางค์ ด้านหน้ากระทรวงมหาดไทย ในยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น สะพานช้างโรงสีเป็นสะพานที่สร้างสำหรับกองทัพช้างศึกที่กลับมาจากการทำศึกสงครามเดินข้ามเพื่อเข้าเขตราชธานี ซึ่งเดิมมีสะพานที่สร้างสำหรับช้างเดินข้ามมีทั้งสิ้น 3 สะพาน คือ สะพานช้างวังหน้า ซึ่งปัจจุบันคือ บริเวณเชิงลาดสะพานพระปิ่นเกล้า, สะพานข้ามคลองคูเมืองเดิมบริเวณปากคลองตลาด ซึ่งปัจจุบัน คือ สะพานเจริญรัช 31 และสะพานช้างโรงสีแห่งนี้ ซึ่งในอดีตตั้งอยู่ใกล้กับโรงสีข้าวของฉางหลวงแห่งพระนคร ผู้คนในสมัยนั้นจึงเรียกกันติดปากว่า "สะพานช้างโรงสี" และได้เป็นสะพานเพียงแห่งเดียวที่ยังคงใช้ชื่อเดิมอยู่

จนเมื่อสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ได้ทรงบูรณะจากเดิมที่เป็นสะพานไม้แผ่นหนาวางพาดเปลี่ยนเป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็ก ราวสะพานทำเป็นลูกแก้วปูนหล่อ ช่วงปลายสะพานทั้งสี่มุมเป็นประติมากรรมปูนปั้นรูปหัวสุนัข มีจารึกคำว่า ศก ๑๒๙ อันหมายถึง ปีจอ และรัตนโกสินทร์ศก 129 (พ.ศ. 2453) ซึ่งเป็นทั้งปีนักษัตรประสูติของพระองค์และตรงกับปีที่บูรณะซ่อมแซมสะพานอีกด้วย

ไม่ไกลจากสะพานช้างโรงสีเป็นที่ตั้งของวังสราญรมย์, สะพานปีกุนกับอนุสาวรีย์หมู, สะพานหก, วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม, วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม และแพร่งภูธร

ระเบียงภาพ

• 
  ประติมากรรมหัวสุนัข
• 
  แยกสะพานช้างโรงสี
• 
  อาคารฟาซาลซึ่งตั้งอยู่เชิงสะพาน
• 
  มุมมองจากสะพานไปทางกระทรวงกลาโหม
• 
  มุมมองจากสะพานไปทางถนนบำรุงเมืองและอาคารฟาซาล

แหล่งข้อมูลอื่น

สะพานข้ามคลองคูเมืองเดิมในปัจจุบัน
เหนือน้ำ สะพานคนเดินข้ามคลองคูเมืองเดิม หลังกระทรวงกลาโหม	สะพานช้างโรงสี	ท้ายน้ำ สะพานปีกุน