สวรรภานุ
| สวรรภานุ | |
|---|---|
| ส่วนเกี่ยวข้อง | อสูร, พระราหู หรือ พระเกตุ |
| ที่ประทับ | บาดาล |
| ดาวพระเคราะห์ | ขั้วพระจันทร์ |
| เพศ | บุรุษ |
| ข้อมูลส่วนบุคคล | |
| บิดา-มารดา |
|
| บุตร - ธิดา | ประภา |
สวรรภานุ (สันสกฤต: स्वर्भानु, แปลตรงตัว 'ความงามของรังสีเปล่งประกาย')[1] เป็นอสูรที่เชื่อว่าทำให้เกิดสุริยุปราคาและจันทรุปราคาตามธรรมเนียมปรัมปราวิทยาพระเวท นอกจากนี้ยังอาจใช้เป็นนามหนึ่งของทั้งพระราหูและพระเกตุในปุราณะ[1] ซึ่งตามธรรมเนียมชื่อว่าทำให้เกิดสุริยุปราคาและจันทรุปราคาเช่นกัน
ตำนาน
[แก้]ในหนังสือเล่มวงศ์วานของ ฤคเวท บรรยายถึงสวรรภานุว่าเป็นอสูรอยู่สองครั้ง[2] สวรรคภานุโจมตีพระสูรยะทำให้เกิดเงาที่บดบังดวงอาทิตย์[3] สเตลลา ครามริช ระบุว่าการกระทำเช่นนี้ก็เพื่อแสดงอำนาจของตนเหนือต่อพระอาทิตย์[1] ในฤคเวทบรรยายต่อว่าหลังจากนั้น พระอินทร์โจมตีสวรรภานุ ฤาษีอัตตริพบพระอาทิตย์และนำกลับมรคืนไว้บนท้องฟ้าดังเดิม[2][4]
สวรรภานุยังมีสถานะเป็นผู้ช่วยของพระศุกร์ ในฐานะผู้สอนอสูร สวรรภานุได้พยายามขโมยและปัดน้ำอมฤตขณะโมหินีถือ ระหว่างนั้นสวรรภานุถูกพระวิษณุตัดศีรษะขาดจากตัว แต่ด้วยฤทธิ์ของน้ำอมฤตทำให้ตนไม่ตาย ส่วนศีรษะกลายมาเป็นพระราหู และส่วนลำตัวกลายมาเป็นพระเกตุ[5][6]
ในมหาภารตะ พระสูรยะมีการบรรยายไว้ว่าเป็น "ศัตรูของสวรรภานุ"[7][8] สวรรภานุได้โจมตีทั้งพระอาทิตย์และพระจันทร์โดยใช้ธนู ก่อนที่ทั้งสองจะได้รับการชุบชีวิตโดยฤาษีอัตตริในฤคเวท[4]
ใน หริวงศ์[9] สวรรภานุได้พากาลเนมิท่องไปตามจักรวาล ส่วนในปุราณะบรรยายว่าสวรรภานุเป็นบุตรของเทวีสิงหิกา[10]
อ้างอิง
[แก้]- 1 2 3 Kramrisch, Stella; Burnier, Raymond (1976). The Hindu temple. Vol. 2. Motilal Banarsidass Publ. pp. 325–6. ISBN 978-81-208-0224-7.
- 1 2 Wash Edward Hale (1986). Ásura- in early Vedic religion. Motilal Banarsidass. pp. 63–6. ISBN 978-81-208-0061-8.
- ↑ Mitchiner 1982, p. 258
- 1 2 Antonio Rigopoulos. Dattātreya: the immortal guru, yogin, and avatāra. pp. 3–4.
- ↑ Chander 2000, p. 2
- ↑ B S Shylaja, H R Madhusudan (1999). Eclipse. Universities Press. p. 2. ISBN 978-81-7371-237-1.
- ↑ "Sambhava" parvan, Section LXVII
- ↑ Johannes Adrianus Bernardus van Buitenen (1981). The Mahabharata. Vol. 2. University of Chicago Press. pp. 242, 784. ISBN 978-0-226-84664-4.
- ↑ 1:47:52
- ↑ Kāla-Sarpa Yoga
บรรณานุกรม
[แก้]- J. Sarat Chander : "Ketu and its Forms". 2000.
- Sukumari Bhattacharji : The Indian Theogony. Cambridge University Press, 1970.
- John E. Mitchiner : Traditions of the Seven Rishis. Motilal Banarsidass, Delhi, 1982.