ข้ามไปเนื้อหา

สมสุข กัลย์จาฤก

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สมสุข กัลย์จาฤก
เกิด14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 (97 ปี)
อาชีพนักเขียน
คู่สมรสประดิษฐ์ กัลย์จาฤก
รางวัลศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ละครวิทยุ-ละครโทรทัศน์) ประจำปี พ.ศ. 2561

สมสุข กัลย์จาฤก เป็นนักประพันธ์บทละครวิทยุ บทละครโทรทัศน์ บทภาพยนตร์ชาวไทย และผู้ร่วมก่อตั้งบริษัท กันตนา กรุ๊ป จำกัด (มหาชน) ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ละครวิทยุ-ละครโทรทัศน์) ประจำปี พ.ศ. 2561

ประวัติ

[แก้]

สมสุขมีชื่อเดิมว่า สมสุข สินศุข เกิดเมื่อ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 ที่บางลำพู จังหวัดพระนคร กรุงเทพพระมหานคร เป็นบุตรีของเชื้อ (ศินสุข) อินทรทูต กับเพ็ญ สินศุข โดยนามสกุลนั้นในช่วงแรก สะกดด้วย "ศ" เป็น "สินศุข" ต่อมาในปี พ.ศ. 2485 มีการเปลี่ยนแปลงและกำหนดภาษาไทยแบบใหม่ จึงสะกดใหม่ด้วย "ส" เป็น "สินสุข"[1]

สมสุขจบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นจากโรงเรียนเขมะสิริอนุสสรณ์ และเข้าศึกษาต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในแผนกอักษรศาสตร์โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา แต่เรียนได้เพียงหนึ่งปีก็ต้องหยุดเรียนเนื่องจากเกิดสงครามมหาเอเชียบูรพา หลังสงครามสงบในปี พ.ศ. 2490 สมสุขเข้ารับราชการในสำนักพระราชวัง เป็นข้าราชการในพระองค์ฝ่ายธุรการ ต่อมาสมรสกับประดิษฐ์ กัลย์จาฤก ข้าราชการกรมแพทย์ทหารเรือและนักแสดงละครวิทยุคณะกันตถาวร เมื่อวันที่ 28 เมษายน พ.ศ. 2493 หลังจากนั้นในระหว่างที่ติดตามสามีไปแสดงละครวิทยุตามสถานีวิทยุต่าง ๆ สมสุขจะใช้เวลาว่างอ่านบทละครวิทยุที่วางทิ้งไว้โดยรอบ ต่อมา เอิบ กันตถาวร เจ้าของคณะกันตถาวรเริ่มมีปัญหาสุขภาพ และประดิษฐ์ต้องการก่อตั้งคณะวิทยุของตนเอง เขาและสมสุขจึงร่วมกันก่อตั้ง "คณะกันตนา" ขึ้นในปี พ.ศ. 2494 โดยสมสุขช่วยสามีด้วยการเขียนบทละครวิทยุทั้งที่ไม่เคยสร้างงานประพันธ์มาก่อน[2] โดยบทละครวิทยุเรื่องแรกที่เขียนคือ "ระย้า" จากนวนิยายของ สด กูรมะโรหิต[3]

ต่อมาในปี พ.ศ. 2501 คณะกันตนาได้รับรางวัลถ้วยทองคำ จากการส่งละครวิทยุ "สิ่งที่ได้จากสมรภูมิ" เข้าประกวดที่สถานีวิทยุ ปตอ.[2] ปีเดียวกันสมสุขประพันธ์บทละครวิทยุขนาดยาวต้นฉบับเรื่องแรก คือเรื่อง "หญิงก็มีหัวใจ" และแสดงเป็นนางเอก จนได้รับความนิยมจากผู้ฟังเป็นอย่างมาก ทำให้สถานีโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 7 ขาวดำ (ททบ.5 ในปัจจุบัน) นำไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์ โดยมีเพ็ญแข กัลย์จาฤก พี่สาวของประดิษฐ์ แสดงเป็นนางเอกแทนสมสุขที่หันไปเขียนบทอยู่เบื้องหลัง

สมสุข กัลย์จาฤก เคยประพันธ์บทละครวิทยุให้กับคณะกันตนาหลายแนวเนื้อหา ส่วนมากใช้นามปากกา "กุสุมา สินสุข" นอกจากนี้ยังมีนามปากกาอื่น ๆ เช่น "ขวัญข้าว" "เข็มขาว" "ภักดี ปฏิภาณ" "นิรัตติศัย" "จิตรลดา" รวมทั้ง "ประดิษฐ์ กัลย์จาฤก" และมีหลายเรื่องที่ถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์และละครโทรทัศน์จนได้รับความนิยม[3]

ตำแหน่ง

[แก้]
  • ประธานกรรมการ บริษัท กัลย์จาฤก โฮลดิ้งส์ จำกัด
  • กรรมการบริษัท ประดิษฐ์-สมสุข กัลย์จาฤก โฮลดิ้งส์ จำกัด
  • กรรมการมูลนิธิ ประดิษฐ์-สมสุข กัลย์จาฤก
  • กรรมการที่ปรึกษา มูลนิธิศิลปินแห่งชาติ
  • สมาชิกกิตติมศักดิ์ สมาคมนักเขียนบทละครโทรทัศน์
  • ผู้ทรงคุณวุฒิด้านภาษาไทย เพื่อการสื่อสารมวลชน คณะมนุษยศาสตร์ และ สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (พ.ศ. 2540)
  • ประธานกิติมศักดิ์ ชมรม “สร้างสรรค์งานประพันธ์ในสื่อสมัยใหม่”
  • ผู้ก่อตั้งกองทุนประดิษฐ์ กัลย์จาฤก เพื่อสนับสนุนการสร้างสรรค์ และการศึกษาวิจัยทางด้าน สื่อสารมวลชน และสาธารณประโยชน์ต่าง ๆ

ผลงาน

[แก้]
  • แนวชีวิตรัก : “หญิงก็มีหัวใจ” "กว่าจะได้หัวใจเธอ" “เมียจำเป็น” "ถิ่นผู้ดี" “บันทึกรักพิมพ์ฉวี” "ร้ายก็รัก" ฯลฯ
  • แนวสะท้อนสังคม : "ซูซี่ซิงซิงผู้ฉาวรัก" "แม่น้ำ" "เปลือกนางบุญ" "แชร์ชีวิต" "ปมด้อย" "ผู้หญิงคนหนึ่ง" ฯลฯ
  • แนวภูตผี : "สุสานคนเป็น" "ปอบผีฟ้า" "นางแมวผี" ผีพยาบาท" "ตุ๊กตาผี" "เจ้าสาวในชุดสีดำ" "ปะการังสีดำ" "ระฆังผี" "เงินปากผี" "ตุ๊กแกผี" ฯลฯ
  • แนวลี้ลับ สยองขวัญ :"เงาไม้" "ห้องหุ่น" "เกล็ดมรกต" "คนทะเล" "เกาะลับแล" "หุ่นพิฆาต" ฯลฯ
  • แนวลูกทุ่งพื้นบ้าน : "เจ้าซอใจซื่อ" "ใจแม่" "เหล็กน้ำพี้" "เล่นแร่แปรธาตุ" "ขวัญใจไอ้ทุย" "ทิมมวยไทย" ฯลฯ
  • แนวบู๊แอคชั่น : "เย้ยฟ้าท้าดิน" "สัจจะในชุมโจร" "จ้าวนักเลง" "เจ้าพ่อ" "แผ่นดินเกิด" "แหลมวิปโยค" ฯลฯ
  • แนวตลกเบาสมอง : "ผู้ชายอย่างนี้ก็มีด้วย" "ไก่แก่แม่ปลาช่อน" "รักซะอย่าง" "เศรษฐีกำมะลอ" "พ่อบ้านเมียเผลอ" "พ่อหม้ายลูกติด" ฯลฯ
  • แนวจิตวิทยา :“สาวสองหน้า" "จิตรกรฆาตกร" "หมาดำ" ฯลฯ
  • แนววิทยาศาสตร์ :“สุรีรัตน์ล่องหน” “ดอกไม่อวกาศ” “ดร.สมิต” "อสุรกาย" "มนุษย์ประหลาด"

รางวัล

[แก้]
  • พ.ศ. 2522 รางวัลยอดเยี่ยมด้านศิลปะแห่งญี่ปุ่น โดยกระทรวงศึกษาธิการญี่ปุ่น จากบทละครวิทยุ "แม่น้ำ" ฉบับแปลภาษาญี่ปุ่น
  • พ.ศ. 2525 รางวัลเมขลา สาขาบทประพันธ์ละครโทรทัศน์ดีเด่น จากเรื่อง "เจ้าซอใจซื่อ"
  • พ.ศ. 2526 รางวัลดาวเทียมทองคำ สาขาบทละครโทรทัศน์ยอดเยี่ยม จากเรื่อง "ผู้หญิงคนหนึ่ง"
  • พ.ศ. 2527 รางวัลขันลงยา สาขารางวัลดีเด่นโทรทัศน์ส่งเสริมเอกลักษณ์ของชาติ จากเรื่อง “ทิมมวยไทย”
  • พ.ศ. 2556 รางวัลโทรทัศน์ทองคำ ครั้งที่ 27 ประจำปี พ.ศ. 2555 สาขารางวัลเกียรติยศคนทีวี จากชมรมส่งเสริมโทรทัศน์ มูลนิธิจำนง รังสิกุล และสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ
  • พ.ศ. 2557 ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาการจัดการสื่อบันเทิง
  • พ.ศ. 2559 รางวัลมายา มหาชน 2016 สาขารางวัลบุคคลเกียรติยศแห่งปี
  • พ.ศ. 2561 ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ละครวิทยุ-ละครโทรทัศน์) พ.ศ. 2561[4]
  • พ.ศ. 2568 รางวัลนาฏราช รางวัลเกียรติยศด้านวิทยุ[5]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ""สมสุข กัลย์จาฤก"แห่ง "อาณาจักรกันตนา"". ผู้จัดการออนไลน์. 23 กุมภาพันธ์ 2019. สืบค้นเมื่อ 13 พฤษภาคม 2025.
  2. 2.0 2.1 กัลย์จาฤก, สมสุข (5 มกราคม 2022). "สมสุข กัลย์จาฤก วัย 94 ปีผู้อยู่เบื้องหลังบทละครกันตนากว่า 300 เรื่องตลอด 70 ปี". เดอะคลาวด์ (Interview). สัมภาษณ์โดย ทรงกลด บางยี่ขัน. สืบค้นเมื่อ 13 กุมภาพันธ์ 2025.
  3. 3.0 3.1 กันตนา วิดีโอ โปรดักชั่น (2542). 72 ปี สมสุข กัลย์จาฤก กัลยาผู้จาฤก กันตนา. กรุงเทพฯ: เยียร์บุ๊คพับลิชเซอร์.
  4. ส่งเสริมวัฒนธรรม, กรม (2561). ศิลปินแห่งชาติ พุทธศักราช ๒๕๖๑ (PDF). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก. pp. 250–267. ISBN 978-616-543-592-5.
  5. "สรุปผลรางวัล "นาฏราช" ครั้งที่ 16 ประจำปี 2567". คมชัดลึก. 19 พฤษภาคม 2025. สืบค้นเมื่อ 19 พฤษภาคม 2025.