สถานีวิจัยดอยปุย
 | บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
สถานีวิจัยดอยปุย เป็นสถานีวิจัยทางการเกษตรที่จัดตั้งขึ้นโดยมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เมื่อปี พ.ศ. 2506 ตั้งอยู่บริเวณดอยสุเทพ-ปุย อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ ประกอบด้วยแปลงทดลอง 3 แปลง คือ สวนบวกห้า สวนสองแสน และสวนบุญรอด มีภารกิจในการสนับสนุนงานของมูลนิธิโครงการหลวง
ประวัติ[แก้]
พ.ศ. 2506 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้เริ่มดำเนินงานเกี่ยวกับการจัดการลุ่มน้ำบนภูเขาขึ้น โดยเริ่มจากงานที่ "ห้วยคอกม้า" ดอยปุย จ.เชียงใหม่
พ.ศ. 2507 รัฐบาลได้ตั้งคณะกรรมการดำเนินงานเกี่ยวกับการจัดการลุ่มน้ำขึ้น และคณะกรรมการได้แต่งตั้งให้ ศาสตราจารย์เทียม คมกฤส เป็นประธานคณะอนุกรรมการ โดยเลือกพื้นที่ดำเนินการบริหารลุ่มน้ำห้วยแม่ไนเป็นลุ่มน้ำตัวอย่างการ ดำเนินงานจัดการลุ่มน้ำ
พ.ศ. 2508 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ได้มอบหมายให้รองศาสตราจารย์อรรถ บุญนิธี และศาสตราจารย์ปวิณ ปุณศรี คณาจารย์คณะเกษตร ซึ่งเป็นผู้ที่ปฏิบัติงานทางด้านพืชเน้นเกี่ยวกับไม้ผลยืนต้น เนื่องจากเล็งเห็นว่าเป็นพืชที่มีคุณสมบัติทดแทนไม้ป่าในแง่ของการอนุรักษ์ ต้นน้ำลำธารได้ โดยใช้ชื่อโครงการว่า "โครงการศึกษาไม้ผล" ในโครงการจัดการลุ่มน้ำห้วยแม่ไน จ.เชียงใหม่ ทำการทดลองปลูกพันธุ์ไม้ผลเมืองหนาว เพื่อประโยชน์ในการหาทางส่งเสริมให้ชาวเขาได้ปลูกเป็นอาชีพ
พ.ศ. 2512 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลเดช เสด็จฯ ไปเยี่ยมหมู่บ้านชาวเขาและได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์จำนวน 200,000 บาท ซื้อสวนผลไม้และใช้ชื่อว่า "สวนสองแสน" สืบมาจนปัจจุบัน
ปัจจุบัน สถานีวิจัยดอยปุย ศูนย์วิจัยและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตร สังกัด คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน ตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย บนเทือกเขาดอยปุย ถ.ศรีวิชัย ต.สุเทพ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ 50200 อยู่ตรงข้ามกับ พระตำหนักภูพิงค์ราชนิเวศน์ ปัจจุบันมีพื้นที่แปลงทดลอง 3 แปลง ดังนี้
สวนบวกห้า[แก้]
ตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2509 มีพื้นที่ทั้งหมด 39 ไร่ ซึ่งเป็นที่ตั้งของสำนักงานสถานีชื่อ “อาคารเทียม คมกฤส” สโมสร บ้านรับรอง บ้านพักเจ้าหน้าที่และคนงาน ในส่วนของบริเวณแปลงทดลองทดลองซึ่งมีเนื้อที่ประมาณ 6 ไร่จะประกอบไปด้วยอาคารห้องปฏิบัติการห้องเก็บพัสดุ โรงเรือนต่างๆ แปลงทดลองพืชล้มลุกและแปลงไม้ผลยืนต้น
สวนสองแสน[แก้]
ตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2512 มีพื้นที่ทั้งสิ้น 119 ไร่ 2 งาน 2.5 ตารางวา โดยเป็นพื้นที่ซึ่งใช้เป็นแปลงทดลอง 74 ไร่ 1 งาน97.5 ตารางวา สวนนี้นับเป็นสวนประวัติศาสตร์ของการเกษตรบนที่สูงคือเป็นสวนที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้ พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์จำนวน “200,000 บาท (สองแสนบาท) ” เมื่อปี พ.ศ. 2512 เพื่อทรงสนับสนุนการดำเนินงานวิจัยและพัฒนาบนที่สูง เพื่อการ จัดหาพื้นที่เพิ่มเติมให้กับมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ดำเนินการศึกษาวิจัย โดยจัดซื้อสวนผลไม้ของชาวบ้านเพื่อใช้พัฒนาเป็นพื้นที่ในการวิจัย ณ สถานีวิจัยดอยปุย ซึ่งต่อมาเรียกชื่อพื้นที่ดังกล่าวนี้ว่า “สวนสองแสน” ปัจจุบันอยู่ในความดูแลของสถานีวิจัยดอยปุย ซึ่งถือเป็นสถานีวิจัยแห่งแรกและแห่งเดียวของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานพื้นที่ให้สนองพระราชดำริการดำเนินงานของ มูลนิธิโครงการหลวง
ปัจจุบันแปลงทดลองส่วนใหญ่ได้ใช้ประโยชน์ในการศึกษาทดลองการผลิตพลับและลิ้นจี่เป็นส่วนใหญ่นอกจากนี้ยังจัดให้มีบ้านพักรับรอง บ้านพักคนงาน โรงเรือนเพาะชำไม้ดอกไม้ประดับกระถาง
สวนบุญรอด[แก้]
ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2530 สวนนี้มีพื้นที่ 25 ไร่อยู่ติดกับหมู่บ้านม้ง ดอยปุย โดยได้รับการบริจาคจากบริษัท บุญรอดบริวเวอรี่ จำกัด เดิมมีการปลูกไม้ผลยืนต้นต่างๆ เช่น บ๊วย ลิ้นจี่ และสาลี ปัจจุบัน วางแผนผังแปลงใหม่เพื่อปลูกพลับสำหรับงานวิจัยและงานหารายได้ของสถานีต่อไป
บทบาทหน้าที่[แก้]
สถานีวิจัยดอยปุยมีภาระหน้าที่ศึกษาค้นคว้าวิจัยพืชเขตหนาว การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ การอนุรักษ์ต้นน้ำลำธาร บริการวิชาการในรูปแบบต่างๆทั้งทางด้านฝึกอบรม ฝึกงาน ให้คำแนะนำทางด้านเทคโนโลยีการเกษตรและสนับสนุนงานมูลนิธิโครงการหลวง