ศักยภาพของเซลล์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ศักยภาพของเซลล์ หรือ ศักย์ของเซลล์ (อังกฤษ: cell potency) หมายถึง ศักยภาพของเซลล์ที่จะพัฒนาไปเป็นซลล์ชนิดต่างๆได้[1]

ตอติโพเทนซี[แก้]

ตอติโพเทนซีเป็นความสามารถของเซลล์เดี่ยวที่จะสามารถแบ่งตัวและพัฒนาเป็นเซลล์ชนิดต่างๆของสิ่งมีชีวิตได้[2]

สปอร์และไซโกตก็ถูกจัดเป็นเซลล์ที่มีตอติโพเทนซี[3]

โดยทั่วไป เซลล์ของสัตว์จะเสียตอติโพเทนซีได้เมื่อพัฒนาผ่านช่วงการพัฒนาเอ็มบริโอ (embryonic development) ในขณะที่ สิ่งมีชีวิตบางชนิดบางชนิด เซลล์จะยังสามารถฟื้นตอติโพเทนซีขึ้นมาได้ เช่น เซลล์ของพืช

การเกิดของมนุษย์นั้น จะเริ่มจากการปฏิสนธิระหว่างอสุจิและไข่ ทำให้เกิดเซลล์เดียวที่มีโตติโพเทนซี ที่เรียกว่าไซโกต หลังจากนั้นเซลล์นั้นก็จะแบ่งตัวออกเป็นหลายเซลล์ และจะพัฒนาไปเป็นเอนโดเดิร์ม, หรือ เมโซเดิร์ม, หรือ เอ็กโทเดิร์ม เพื่อที่จะพัฒนาต่อไป จนกระทั่งพัฒนาไปเป็น Inner cell mass หรือ outer trophoblast ของ Blastocyst แล้ว เซลล์ที่มีโตติโพเทนซีเหล่านั้นก็จะเริ่มกลายเป็นเซลล์เฉพาะ และเสียโตติโพเทนซีไป

งานวิจัยหนอนตัวกลม C. elegans (Caenorhabditis elegans) เผยว่า กลไกหลายๆอย่างในการควบคุมอาร์เอ็นเอ (RNA regulation) อาจมีส่วนสำคัญในการรักษาโตติโพเทนซีในพัฒนาการขั้นต่างๆของสิ่งมีชีวิตหลายๆชนิด[4]

เพลอริโพเทนซี[แก้]

สำหรับวงการชีววิทยาของเซลล์ เพลอริโพเทนซี (Pluripotency) หมายถึง ศักยภาพของสเต็มเซลล์ ในการพัฒนาไปเป็น เอนโดเดิร์ม, หรือ เมโซเดิร์ม, หรือ เอ็กโทเดิร์ม ได้

อ้างอิง[แก้]

  1. Hans R. Schöler (2007). "The Potential of Stem Cells: An Inventory". ใน Nikolaus Knoepffler; Dagmar Schipanski; Stefan Lorenz Sorgner (บ.ก.). Human biotechnology as Social Challenge. Ashgate Publishing, Ltd. p. 28. ISBN 978-0-7546-5755-2.
  2. "Regenerative Medicine Glossary". Regenerative Medicine. 4 (4s): S30. July 2009. doi:10.2217/rme.09.s1.
  3. Mitalipov S, Wolf D (2009). "Totipotencyh, pluripotency and nuclear reprogramming". Adv Biochem Eng Biotechnol. 114: 185–99. PMC 2752493. PMID 19343304.
  4. February 2006 report in Science